Akıl, bu üstünlükte bozgunluğu görürken nasıl olur da sevinir?
عقل ازین غالب شدن کی گشت شاد ** چون درین غالب شدن دید او فساد
İleriyi gören akıl gözü keskindir. Allah, o gözü kendi sürmesiyle sürmelemiştir.4570
تیزچشم آمد خرد بینای پیش ** که خدایش سرمه کرد از کحل خویش
Peygamber, “Cennet ehli olanlar, bazı şeyler yüzünden savaşlarda, düşmanlıklarda mağlup ve zebun olurlar” dedi.
گفت پیغامبر که هستند از فنون ** اهل جنت در خصومتها زبون
Bu alt oluş, bu zebunluk; noksan yüzünden, gönüllerinin kötülüğünden yahut da din zayıflığından değil, son derecede ihtiyata riayet ettiklerinden, düşüncelerine inanmadıklarındandır.
از کمال حزم و س الظن خویش ** نه ز نقص و بد دلی و ضعف کیش
Peygamber, Hudeybiye’de kâfirlere üstün gelmişken gizlice “İman etmiş erler olmasaydı” hikmetini işitti.
در فره دادن شنیده در کمون ** حکمت لولا رجال مومنون
Müminlerin halâs olması için melûn kâfirlerden el çekmek farz oldu.
دستکوتاهی ز کفار لعین ** فرض شد بهر خلاص مومنین
Hudeybiye ahdi nasıl oldu, oku da “Allah, kâfirlerin ellerini çekti, size dokunamadılar” ne demektir tamamıyla anla!4575
قصهی عهد حدیبیه بخوان ** کف ایدیکم تمامت زان بدان
Peygamber galip gelmişken bile kendisini Allah tuzağında mağlup olmuş gördü de
نیز اندر غالبی هم خویش را ** دید او مغلوب دام کبریا
“Ben sizi ansızın bastırdım, zincirlere vurdum diye gülmüyorum.
زان نمیخندم من از زنجیرتان ** که بکردم ناگهان شبگیرتان
Sizi zincirlerle, bukağılarla selviliklere, güllük, gülistanlıklara çekiyorum da ona gülüyorum.
زان همیخندم که با زنجیر و غل ** میکشمتان سوی سروستان و گل
Ne şaşılacak şey… Sizi zincirlere vurup amansız ateşten çayırlıklara, çimenliklere götürüyorum.
ای عجب کز آتش بیزینهار ** بسته میآریمتان تا سبزهزار
Cehennemden ağır zincirlerle ta ebedî cennete kadar sürükleyip götürüyorum, dedi.4580
از سوی دوزخ به زنجیر گران ** میکشمتان تا بهشت جاودان
İyi, kötü: Bu yolda her mukallidi de böylece bağlı olarak Allah kapısına çekerler.
هر مقلد را درین ره نیک و بد ** همچنان بسته به حضرت میکشد
Velilerden başka herkes, bu yolu korku ve belâ zinciriyle aşar.
جمله در زنجیر بیم و ابتلا ** میروند این ره بغیر اولیا
eksik
میکشند این راه را بیگاروار ** جز کسانی واقف از اسرار کار
Gayret et de nurun parlasın, aydın olsun… sülûkun, hizmetin kolaylaşsın.
جهد کن تا نور تو رخشان شود ** تا سلوک و خدمتت آسان شود
Çocukları da zorla mektebe götürürsün ya… Çünkü onların gözleri kördür, faydalarını görmezler.4585
کودکان را میبری مکتب به زور ** زانک هستند از فواید چشمکور