کام از ذوق توهم خوش کنی ** در دمی در خیک خود پرش کنی
Bir iğneyle o yel kaçıp gider. Dilerim akıllı adam, bu çeşit semirmesin!
پس به یک سوزن تهی گردی ز باد ** این چنین فربه تن عاقل مباد
Kışın kardan testiler yapıyorsun, iyi ama hiç onlar suya dayanır mı?720
کوزهها سازی ز برف اندر شتا ** کی کند چون آب بیند آن وفا
Çakalın boyacı küpüne düşüp boyanması ve çakallar arasında tavusluk dâvasına kalkışması
افتادن شغال در خم رنگ و رنگین شدن و دعوی طاوسی کردن میان شغالان
Bir çakal boyacı küpüne düştü, orada bir müddet kaldı.
آن شغالی رفت اندر خم رنگ ** اندر آن خم کرد یک ساعت درنگ
Sonra postu boyanmış olarak çıkıp “Ben illiyyin tavusuyum, demeye başladı.
پس بر آمد پوستش رنگین شده ** که منم طاووس علیین شده
Postu boyanmış, pek güzel parlamış, güneş de o renklere vurmuştu.
پشم رنگین رونق خوش یافته ** آفتاب آن رنگها بر تافته
Çakal, kendini yeşil, kızıl, pembe ve sarı renklerde görüp o çeşitli renklerle öbür çakallara göründü.
دید خود را سبز و سرخ و فور و زرد ** خویشتن را بر شغالان عرضه کرد
Hepsi de “A çakalcık, bu ne hâl? Fazlasıyla neşelere dalmışsın, pek memnunsun.725
جمله گفتند ای شغالک حال چیست ** که ترا در سر نشاطی ملتویست
Neşeden âdeta bizden nefret ediyorsun! Bu ululuğu nereden elde ettin?” dediler.
از نشاط از ما کرانه کردهای ** این تکبر از کجا آوردهای
Fakat çakallardan biri “Sen ya hile yapıyorsun yahut da hakikaten bir neşeye sahip oldun, neşeliler arasına katıldın.
یک شغالی پیش او شد کای فلان ** شید کردی یا شدی از خوشدلان
Mimbere çıkmaya, lâfla ulu görünüp bu halkı, kendine meftûn etmeye kalkıştın.
شید کردی تا به منبر بر جهی ** تا ز لاف این خلق را حسرت دهی
Bir hayli çalıştım, fakat bir aşk, bir hararet görmeyince hileye sapıp utanmazlığı ele aldım” dedi.
بس بکوشیدی ندیدی گرمیی ** پس ز شید آوردهای بیشرمیی
Doğruluk ve yanıp yakılma, velilere âdettir. Utanmazlık da her aşağılık kişinin sığındığı bir sanat.730
گرمی آن اولیا و انبیاست ** باز بیشرمی پناه هر دغاست
Bu suretle neşeliyiz diye halkı kendilerine çekerler ama iç yüzlerine bakılırsa hiç de hoş değildirler.
که التفات خلق سوی خود کشند ** که خوشیم و از درون بس ناخوشند
Yalan dâvalarda bulunan birisinin her sabah bir kuyruk parçasıyla dudağını, bıyığını yağlayıp “Ben şunu yedim, bunu yedim” diye dostlarının arasına çıkması
چرب کردن مرد لافی لب و سبلت خود را هر بامداد به پوست دنبه و بیرون آمدن میان حریفان کی من چنین خوردهام و چنان
Aşağılık bir adam, bir kuyruk parçası buldu. Her sabah bıyıklarını onunla da yağlar,
پوست دنبه یافت شخصی مستهان ** هر صباحی چرب کردی سبلتان
Devlet sahiplerinin yanına varıp “Evde yağlı yemek yedim” der,
در میان منعمان رفتی که من ** لوت چربی خوردهام در انجمن
Sözünün doğruluğunu ispat için de, bıyıklarıma bakın gibilerden eliyle bıyıklarını sıvazlar.
دست بر سبلت نهادی در نوید ** رمز یعنی سوی سبلت بنگرید