- Dışıyla içi savaştadır... Ve içi, dışına sabrettiğinden Allah yardımına nail olur.
- ظاهرش با باطنش در چالش‌اند ** لاجرم زین صبر نصرت می‌کشند
- İşte biz bu ekşi suratlı topraktan suretler düzer onun gizli gülümsemesini meydana çıkarırız.
- زین ترش‌رو خاک صورتها کنیم ** خنده‌ی پنهانش را پیدا کنیم
- Çünkü toprağın dışı kederden, ağlayıştan ibarettir ama içinde yüz binlerce gülüşler vardır.
- زانک ظاهر خاک اندوه و بکاست ** در درونش صد هزاران خنده‌هاست
- Biz sırları açığa vururuz... İşimiz budur bizim! Bu gizli şeyleri pusudan çıkarır dururuz!
- کاشف السریم و کار ما همین ** کین نهانها را بر آریم از کمین
- Hırsız inkârdan gelir, susar bir şey söylemez ama sahne onu sıkıştırır, hırsızlığını meydana çıkarır! 1015
- گرچه دزد از منکری تن می‌زند ** شحنه آن از عصر پیدا می‌کند
- Bu topraklarda da nice nimetler çalmıştır... Onu belâlara uğratır, ikrar ettirir.
- فضلها دزدیده‌اند این خاکها ** تا مقر آریمشان از ابتلا
- Onun nice şaşılacak çocukları var... Fakat Ahmet hepsinden üstün!
- بس عجب فرزند کو را بوده است ** لیک احمد بر همه افزوده است
- Yerle gök, bizim gibi iki çiftten böyle bir tek padişah doğdu diye gülmekte, sevinip neşelenmektedir.
- شد زمین و آسمان خندان و شاد ** کین چنین شاهی ز ما دو جفت زاد
- Gökyüzü neşesinden yarılmada... Yeryüzü, azadeliğinden süsene dönmektedir!
- می‌شکافد آسمان از شادیش ** خاک چون سوسن شده ز آزادیش
- Ey güzel toprak, mademki dış yüzün iç yüzünle savaşta, çekişte... 1020
- ظاهرت با باطنت ای خاک خوش ** چونک در جنگ‌اند و اندر کش‌مکش
- Kim kendisiyle savaşa girişirse nihayet hakikati, bulur, rengin, kokunun ( görünüşün ) düşmanı olur.
- هر که با خود بهر حق باشد به جنگ ** تا شود معنیش خصم بو و رنگ
- Karanlığı nuruyla muharebeye girişenin can güneşine zeval yoktur.
- ظلمتش با نور او شد در قتال ** آفتاب جانش را نبود زوال
- Bizim için sınamalara giren, bizim için çalışan kişinin ayağına gök bile sırt verir!
- هر که کوشد بهر ما در امتحان ** پشت زیر پایش آرد آسمان
- Zahirin karanlıklardan feryat etmede ama içyüzün gül bahçesi içinde için de gül bahçesi!
- ظاهرت از تیرگی افغان کنان ** باطن تو گلستان در گلستان
- O, ekşi suratlı sofiler gibi nur söndüren kişilerle karışıp uzlaşmamak niyetinde. 1025
- قاصد او چون صوفیان روترش ** تا نیامیزند با هر نورکش
- Ekşi suratlı arifler, kirpiye benzerler... Sert dikenlerin dibinde gizlice zevki safâdadır onlar.
- عارفان روترش چون خارپشت ** عیش پنهان کرده در خار درشت
- Bahçe gizlidir de bahçenin çevresindeki diken meydanda... Yani ey düşman hırsız, bu kapıdan uzaklaş derler!
- باغ پنهان گرد باغ آن خار فاش ** کای عدوی دزد زین در دور باش
- Ey kirpi, kendine dikeni bekçi yapmışsın... Başını, sofiler gibi içine çekmişsin.
- خارپشتا خار حارس کرده‌ای ** سر چو صوفی در گریبان برده‌ای
- İstiyorsun ki şu gül yüzlü, fakat diken huylu kişilerden hiç kimse, senin azıcık bir zevkine bile ilişmesin!
- تا کسی دوچار دانگ عیش تو ** کم شود زین گلرخان خارخو
- Senin çocuğun, çocuk huylu ama iki âlem de onun yavrucağı... Onun için yaratılmış! 1030
- طفل تو گرچه که کودک‌خو بدست ** هر دو عالم خود طفیل او بدست
- Biz, âlemi onunla diriltir, feleği onun hizmetine kul, köle ederiz!
- ما جهانی را بدو زنده کنیم ** چرخ را در خدمتش بنده کنیم
- Abdülmuttalip “şimdi nerede ey gizlileri bilen, bana ona varacak doğru yolu göster” dedi.
- گفت عبدالمطلب کین دم کجاست ** ای علیم السر نشان ده راه راست
- Abdülmuttalib’in, Muhammed aleyhisselâm nerede onu bildir de bulayım diye niyaz etmesi, Kâbe içinden ses gelip yerinin bildirilmesi
- نشان خواستن عبدالمطلب از موضع محمد علیه‌السلام کی کجاش یابم و جواب آمدن از اندرون کعبه و نشان یافتن
- Kâbe içinden Abdülmuttalib’e ses geldi: “Ey o aklı başında olan çocuğu arayan,
- از درون کعبه آوازش رسید ** گفت ای جوینده آن طفل رشید
- Filan vadide, falan ağacın altında!” O iyi bahtlı, bu sesi duyunca hemen yürüdü.
- در فلان وادیست زیر آن درخت ** پس روان شد زود پیر نیکبخت
- Ardınca da Kureyş emirleri gidiyorlardı. Çünkü Peygamber’in atası Kureyş ulularındandı. 1035
- در رکاب او امیران قریش ** زانک جدش بود ز اعیان قریش