English    Türkçe    فارسی   

4
2278-2302

  • Balık çırpına çırpına gizlice suya fırladı gitti. Öbür ahmak, ıstıraplar içinde kalakaldı.
  • غلط غلطان رفت پنهان اندر آب ** ماند آن احمق همی‌کرد اضطراب

  • O ahmak sıçrayıp kilimini kurtarmak için sağa sola çırpındı durdu.
  • از چپ و از راست می‌جست آن سلیم ** تا بجهد خویش برهاند گلیم

  • Fakat avcılar ağı attılar... Ağın içinde kaldı; ahmaklık onu ateşe attı. 2280
  • دام افکندند و اندر دام ماند ** احمقی او را در آن آتش نشاند

  • Ateş üstünde tava içinde ahmaklıkla eş oldu.
  • بر سر آتش به پشت تابه‌ای ** با حماقت گشت او همخوابه‌ایی

  • Ateşin hararetiyle kızıp kaynadıkça akıl ona “sana hiç korkutucu bir zat gelmedi mi?” diyordu.
  • او همی جوشید از تف سعیر ** عقل می‌گفتش الم یاتک نذیر

  • O da, o işkencenin, o belânın içinde kâfirlerin canları gibi “Evet, geldi” demekteydi.
  • او همی‌گفت از شکنجه وز بلا ** هم‌چو جان کافران قالوا بلی

  • Sonra da eğer bu sefer, şu boynumu kıran mihnetten kurtulursam,
  • باز می‌گفت او که گر این بار من ** وا رهم زین محنت گردن‌شکن

  • 2285.Denizden başka yerde yurt tutmam... Bir gölcükte oturmam artık. 2285
  • من نسازم جز به دریایی وطن ** آبگیری را نسازم من سکن

  • Uçsuz bucaksız bir su ararım da emin olayım... Ebediyen emniyet ve sıhhat içinde ömür süreyim diyordu!
  • آب بی‌حد جویم و آمن شوم ** تا ابد در امن و صحت می‌روم

  • Ahmağın, bir belâya uğrayınca nadim olup ahdetmesinde bir vefa yoktur. ”Onlar tekrar dünyaya döndürülseler yapmayın diye nehyolundukları şeyleri yapmaya başlarlardı yine. Onlar yalancılardır.” suphukâzibin vefası olamaz!
  • بیان آنک عهد کردن احمق وقت گرفتاری و ندم هیچ وفایی ندارد کی لو ردوالعادوا لما نهوا عنه و انهم لکاذبون صبح کاذب وفا ندارد

  • Akıl, ona diyordu k: Ahmaklık, seninle değil mi? Ahmaklıkla ahde vefa edilmez.
  • عقل می‌گفتش حماقت با توست ** با حماقت عقل را آید شکست

  • Ahitlerde vefa etmek, akılla olur... Sense aklın yok a eşek değerli!
  • عقل را باشد وفای عهدها ** تو نداری عقل رو ای خربها

  • Akıl, ahdini hatırlar... Akıl, unutkanlık perdesini yırtar.
  • عقل را یاد آید از پیمان خود ** پرده‌ی نسیان بدراند خرد

  • Aklın olmadı mı unutkanlık, sana hâkim olur... Sana düşmanlık eder, tedbirini bozar. 2290
  • چونک عقلت نیست نسیان میر تست ** دشمن و باطل کن تدبیر تست

  • Aşağılık pervane, aklının azlığından kendini ateşe vurur... Ateş, ateşin yakıcılığı, ateşin sesi, aklına bile gelmez.
  • از کمی عقل پروانه‌ی خسیس ** یاد نارد ز آتش و سوز و حسیس

  • Fakat kanadı yandı mı tövbe eder ama hırsı ve unutkanlığı yine onu ateşe atar.
  • چونک پرش سوخت توبه می‌کند ** آز و نسیانش بر آتش می‌زند

  • Bir şeyi kavramak, anlamak, hıfzetmek ve hatırlamak, aklın işidir... Akıl bunların derecesini yüceltir.
  • ضبط و درک و حافظی و یادداشت ** عقل را باشد که عقل آن را فراشت

  • İnci olmayınca parlaklığı nasıl olur da bulunur? Hatırlatan olmayınca adam, o işten nasıl kaçınır?
  • چونک گوهر نیست تابش چون بود ** چون مذکر نیست ایابش چون بود

  • Bu vakitsiz istek de sahibinin akılsızlığındandır. Çünkü ahmaklığın nasıl bir huyu vardır? Göremez ki! 2295
  • این تمنی هم ز بی‌عقلی اوست ** که نبیند کان حماقت را چه خوست

  • O, nedamet zahmetinin sonucudur... Define gibi aydın olan aklıdan gelmez.
  • آن ندامت از نتیجه‌ی رنج بود ** نه ز عقل روشن چون گنج بود

  • Zahmet geçti mi o nedamet de yok olur gider... o tövbe ve nedamet, toprak değerinde bile değildir.
  • چونک شد رنج آن ندامت شد عدم ** می‌نیرزد خاک آن توبه و ندم

  • O nedamet, gam ve elem karanlığı yüzünden yükünü bağladı... Fakat gündüz geldi mi gecenin sözünü mahveder!
  • آن ندم از ظلمت غم بست بار ** پس کلام اللیل یمحوه النهار

  • O gam karanlığı gitti de hoşluk vakti geldi mi gönülden de onun neticesi, o derdin doğurduğu nedamet geçip gider!
  • چون برفت آن ظلمت غم گشت خوش ** هم رود از دل نتیجه و زاده‌اش

  • O adam, tövbe eder ama akıl piri ona “Tekrar dünyaya döndürülseler yine yapma denen şeylere bulaşırlar. Onları yaparlar” diye bağırıp durur. 2300
  • می‌کند او توبه و پیر خرد ** بانگ لو ردوا لعادوا می‌زند

  • Vehim aklın zıddıdır, onunla savaşır durur. Ona benzer ama o değildir. Akla sahip olan Musa aleyhsselâm’ın vehim sahibi olan Firavunla soru ve cevabı
  • در بیان آنک وهم قلب عقلست و ستیزه‌ی اوست بدو ماند و او نیست و قصه‌ی مجاوبات موسی علیه‌السلام کی صاحب عقل بود با فرعون کی صاحب وهم بود

  • Ey yiğit, akıl, şehvetin zıddıdır... Şehveti dokuyan akla akıl deme.
  • عقل ضد شهوتست ای پهلوان ** آنک شهوت می‌تند عقلش مخوان

  • Şehvete mağlûp olana vehim de... Vehim, halis akıllar altınının kalpıdır.
  • وهم خوانش آنک شهوت را گداست ** وهم قلب نقد زر عقلهاست