Bu cebir inanışını bırak, pek boştur bu inanış. Bu inanışı bırak da cebrin sırrının sırrı nedir, anla.
ترک کن این جبر را که بس تهیست ** تا بدانی سر سر جبر چیست
Bütün tembellerin malı olan şu cebri bırak da can gibi olan o cebirden bir haber al.
ترک کن این جبر جمع منبلان ** تا خبر یابی از آن جبر چو جان
Mâşukluğu bırak da âşık ol ey güzel ve üstün olduğunu sanan!...
ترک معشوقی کن و کن عاشقی ** ای گمان برده که خوب و فایقی
Sen mânada geceden de dilsiz, sessizsin, öyle olduğu halde sözüne niceye bir müşteri arıyacaksın?3190
ای که در معنی ز شب خامش‌تری ** گفت خود را چند جویی مشتری
Onlar, senin önünde sana aş sallayıp dururlar, ömrün, onların sevdasiyle geçti gitti.
سر بجنبانند پیشت بهر تو ** رفت در سودای ایشان دهر تو
Bana hasetten kıvranma diyorsun ama adam, bir hiçi kaybetti diye haset eder mi hiç?
تو مرا گویی حسد اندر مپیچ ** چه حسد آرد کسی از فوت هیچ
Aşağılık kişilerin bir şey öğretmesi toprak parçasına nakışlar yapmaya benzer a aç gözlü!
هست تعلیم خسان ای چشم‌شوخ ** هم‌چو نقش خرد کردن بر کلوخ
Kendine aşkı ve bakışı öğret.Bu bilgi,taşa kazılan nakış gibidir.
خویش را تعلیم کن عشق و نظر ** که آن بود چون نقش فی جرم الحجر
Nefsin sana bir vefa şakirdidir. Başka her şey yok oldu. Sen nerede ne arıyorsun ki?3195
نفس تو با تست شاگرد وفا ** غیر فانی شد کجا جویی کجا
Başkalarını bilgi sahibi ediyor, yüceltiyor, fakat kendini kötü huylu ve bomboş bir hale sokuyorsun.
تا کنی مر غیر را حبر و سنی ** خویش را بدخو و خالی می‌کنی
Gönlün,o cennete dolaştı mi,o kaynakla birleşti mi artık kendine gel, boşalmadan korkma.
متصل چون شد دلت با آن عدن ** هین بگو مهراس از خالی شدن
Tanrı, ey doğru özlü Peygamber, söyle dedi. Çünkü bu,denizdir,söyle,azalmaz.
امر قل زین آمدش کای راستین ** کم نخواهد شد بگو دریاست این
Yine "Susun ve dinleyin" dendi. Yani kendinize gelin, suyunuzu telef etmeyin, bağ susuzdur.
انصتوا یعنی که آبت را بلاغ ** هین تلف کم کن که لب‌خشکست باغ
Babacığım, bu sözün sonu gelmez. Bu sözü bırak da sonuna bak.3200
این سخن پایان ندارد ای پدر ** این سخن را ترک کن پایان نگر
Gayretim koymuyor, senin önünde dursunlar, âşık olmadıkları halde sana gülsünler!
غیرتم آید که پیشت بیستند ** بر تو می‌خندند عاشق نیستند
Aşıkların, anbean kerem perdesi ardında senin için nara atmadalar.
عاشقانت در پس پرده‌ی کرم ** بهر تو نعره‌زنان بین دم بدم
Sen de o gayp âşıklarına âşık ol,şu beş günlük âşıklara pek aldırış etme.
عاشق آن عاشقان غیب باش ** عاشقان پنج روزه کم تراش
Bunlar, hileyle, düzenle seni yerler. Yıllardır bunlardan bir habbe bile görmedin.
که بخوردندت ز خدعه و جذبه‌ای ** سالها زیشان ندیدی حبه‌ای
Halkın yoluna niceye bir hengâme salıp duracaksın? Ayağın mecruh senin,hiçbir muradına ermedin gitti.3205
چند هنگامه نهی بر راه عام ** گام خستی بر نیامد هیچ کام
İyilik, hoşluk zamanında hepsi dosttur,eştir. Fakat dert ve gam zamanı Tanrı'dan başka kim sana dost?
وقت صحت جمله یارند و حریف ** وقت درد و غم به جز حق کو الیف
Gözün, dişin ağrıdığı zaman feryada erişen Tanrı'dan başka elinden tutan var mi?
وقت درد چشم و دندان هیچ کس ** دست تو گیرد به جز فریاد رس
Sen de o hastalık, o dert zamanını hatırla da Eyaz gibi postuna bak, ibret al.
پس همان درد و مرض را یاد دار ** چون ایاز از پوستین کن اعتبار
Pösteki, senin o derde düştüğün zamanki halindir.Eyaz, onun için onu saklamıştır.
پوستین آن حالت درد توست ** که گرفتست آن ایاز آن را به دست
Yine o kâfir cebrînin kendisini İslama davet eden, cebir inanışını bırakmaya teşvik edip duran sünniye cevap vermesi, sual ve cevabın iki taraflı olarak uzayıp gitmesi. Müşkül olan şeyi ve cevap verme kudretini ancak hakikî aşk halleder, kesip atar, aşkın sualden, cevaptan pervası yoktur. "Ve bu da Tanrı'nın ihsanıdır, dilediğine verir."
باز جواب گفتن آن کافر جبری آن سنی را کی باسلامش دعوت می‌کرد و به ترک اعتقاد جبرش دعوت می‌کرد و دراز شدن مناظره از طرفین کی ماده‌ی اشکال و جواب را نبرد الا عشق حقیقی کی او را پروای آن نماند و ذلک فضل الله یتیه من یشاء
Cebrî kâfir, öyle bir cevap vermeye girişti ki müslümanın mantığı, âdeta cevaptan âciz kaldı,şaşırdı.3210
کافر جبری جواب آغاز کرد ** که از آن حیران شد آن منطیق مرد
Fakat ben o cevaplarla sualleri hep söylersem söyliyeceğim sözü bırakmalıyım.
لیک گر من آن جوابات و سال ** جمله را گویم بمانم زین مقال