English    Türkçe    فارسی   

6
1380-1404

  • Allah hilesiyle hayaline kuyunun üstündeki ova tamamı ile yılan zehrinden ibaret görünür. 1380
  • در خیال او ز مکر کردگار  ** جمله صحرا فوق چه زهرست و مار 
  • Hâsılı kuyuyu, sığınılacak yer sanır, nihayet ölüm de onu kuyuya atar.
  • لاجرم چه را پناهی ساختست  ** تا که مرگ او را به چاه انداختست 
  • Söylediğim bu çeşit yanlışları Attar’ın sözlerinden dinle azizim!
  • اینچ گفتم از غلطهات ای عزیز  ** هم برین بشنو دم عطار نیز 
  • Sultan Mahmutla Hintli köle
  • قصه‌ی سلطان محمود و غلام هندو 
  • Allah rahmet etsin, hikâye etmiş, Gazi padişah Mahmud’u anarak inciler delmiştir.
  • رحمة الله علیه گفته است  ** ذکر شه محمود غازی سفته است 
  • Hint savaşında o ulu ve temiz kişi bir köle elde etti.
  • کز غزای هند پیش آن همام  ** در غنیمت اوفتادش یک غلام 
  • Onu halife yaptı, tahta oturttu. Ona ordu verdi, onu kendisine oğul edindi. 1385
  • پس خلیفه‌ش کرد و بر تختش نشاند  ** بر سپه بگزیدش و فرزند خواند 
  • Bu hikâyeyi uzun boylu ve etraflı olarak o din büyüğünün kitabında bul oku.
  • طول و عرض و وصف قصه تو به تو  ** در کلام آن بزرگ دین بجو 
  • Hâsılı o çocuk, o güzelim tahtın üzerinde o büyük padişahın yanı başında otururdu.
  • حاصل آن کودک برین تخت نضار  ** شسته پهلوی قباد شهریار 
  • Daima yanar yakılır, ağlar dururdu. Padişah dedi ki: Ey bahtı kutlu!
  • گریه کردی اشک می‌راندی بسوز  ** گفت شه او را کای پیروز روز 
  • Neden ağlıyorsun? Devletin mi bozuldu? Padişahlardan üstünsün, padişahlar padişahıyla düşüp kalkmadasın.
  • از چه گریی دولتت شد ناگوار  ** فوق املاکی قرین شهریار 
  • Sen şu tahtın üstünde oturuyorsun. Vezirlerle asker, tahtının önünde ay ve yıldızlar gibi saf saf duruyorlar. 1390
  • تو برین تخت و وزیران و سپاه  ** پیش تختت صف زده چون نجم و ماه 
  • Çocuk, şundan ağlıyorum dedi; Anam memleketimizde.
  • گفت کودک گریه‌ام زانست زار  ** که مرا مادر در آن شهر و دیار 
  • Beni daimi seninle korkutur, seni aslan Mahmud’un elinde göreyim derdi.
  • از توم تهدید کردی هر زمان  ** بینمت در دست محمود ارسلان 
  • Babam, anama sıkılır, bu ne kızgınlık, bu ne kötü dilek.
  • پس پدر مر مادرم را در جواب  ** جنگ کردی کین چه خشمست و عذاب 
  • Bundan başka bir beddua bulamıyor musun da böyle kötü ve öldürücü bedduada bulunuyorsun.
  • می‌نیابی هیچ نفرینی دگر  ** زین چنین نفرین مهلک سهلتر 
  • Ne merhametsiz, ne taş yürekli anasın, onu âdeta yüzlerce kılıçla kesip öldürmedesin diye kızar, savaşırdı. 1395
  • سخت بی‌رحمی و بس سنگین‌دلی  ** که به صد شمشیر او را قاتلی 
  • Ben ikisinin sözüne şaşardım, gönlüme bir korkudur, bir derttir düşerdi.
  • من ز گفت هر دو حیران گشتمی  ** در دل افتادی مرا بیم و غمی 
  • Mahmud acaba ne cehennem adamki derdim, helâke, felâketlere örnek olmada.
  • تا چه دوزخ‌خوست محمود ای عجب  ** که مثل گشتست در ویل و کرب 
  • Senin korkundan titrer dururdum, keremlerinden, ağırlamalarından tamamıyla gafildim.
  • من همی‌لرزیدمی از بیم تو  ** غافل از اکرام و از تعظیم تو 
  • Neden anan şimdi gelsin de beni taht üstünde görsün ey cihan padişahı!
  • مادرم کو تا ببیند این زمان  ** مر مرا بر تخت ای شاه جهان 
  • İşte yoksulluk da ey daralmış adam, o Mahmud’a benzer, tıpkısıdır. Tabiatın, seni yoksullukla korkutur durur. 1400
  • فقر آن محمود تست ای بی‌سعت  ** طبع ازو دایم همی ترساندت 
  • Fakat bu yüce ve adalet sahibi Mahmud’un merhametini bilsen sonu hayır olsun, Mahmut olsun dersin.
  • گر بدانی رحم این محمود راد  ** خوش بگویی عاقبت محمود باد 
  • Ey gönlü korkup duran, yoksulluk sana göre Mahmut’tur. Seni yoldan çıkaran tabiatını pek dinleme.
  • فقر آن محمود تست ای بیم‌دل  ** کم شنو زین مادر طبع مضل 
  • Yoksulluğu adam akıllı avlasan o çocuk gibi kıyamete dek ağlarsın.
  • چون شکار فقر کردی تو یقین  ** هم‌چوکودک اشک باری یوم دین 
  • Beden, insanı besleme hususunda anaya benzer ama sana yüz düşmandan daha düşmandır.
  • گرچه اندر پرورش تن مادرست  ** لیک از صد دشمنت دشمن‌ترست