Bir zaman utangaçlığı, mevkii mani oluyor, bir zaman da açlık, kendisine hadi, iste diyordu.
یک زمان مانع همی‌شد شرم و جاه ** یک زمانی جوع می‌گفتش بخواه
Gecenin üçte biri geçinceye kadar isteyeyim mi, yoksa dudaklarım kuru bir halde uyuyayım mı, diye bir ayağını ileri atmada bir ayağını geriye çekmedeydi.
پای پیش و پای پس تا ثلث شب ** که بخواهم یا بخسپم خشک‌لب
Adam Mısır’a vardı, geceleyin dilenmek üzere sokağa çıktı. Bekçi, adamı tuttu. Adam, bekçiden bir hayli dayak yedikten sonra muradına nail oldu. “Öyle şeyler vardır ki onları hoş görmezsiniz ama size hayırlıdır.” Ulu Tanrı, “Tanrı güçlükten sonra insana kolaylık ihsan eder” ve “Şüphe yok ki güçlükle beraber bir de kolaylık vardır” buyurmuştur. Peygamber aleyhisselam da “Ey eziyet ve zahmet, şiddetlen, açılırsın” demiştir. Bütün Kur’an ve gökten inen kitaplar, bunu anlatır.
رسیدن آن شخص به مصر و شب بیرون آمدن به کوی از بهر شبکوکی و گدایی و گرفتن عسس او را و مراد اوحاصل شدن از عسس بعد از خوردن زخم بسیار و عسی ان تکرهوا شیا و هو خیر لکم و قوله تعالی سیجعل الله بعد عسر یسرا و قوله علیه‌السلام اشتدی ازمة تنفرجی و جمیع القرآن و الکتب المنزلة فی تقریر هذا
Ansızın o adamı sokakta bekçi yakaladı. Dayanamadı, bir hayli yumrukladı, sopayla dövdü.4255
ناگهانی خود عسس او را گرفت ** مشت و چوبش زد ز صفرا تا شکفت
O karanlık gecelerde halk, hırsızlardan çok zarar görmüştü.
اتفاقا اندر آن شب‌های تار ** دیده بد مردم ز شب‌دزدان ضرار
Bekçi, o korkunç ve menhus gecelerde hırsızları iyiden iyiye araştırmadaydı.
بود شب‌های مخوف و منتحس ** پس به جد می‌جست دزدان را عسس
Halife, geceleyin kimi sokaklarda dolaşıyor görürseniz benim adamlarından, akrabalarımdan bile olsa yakalayıp elini kesin demişti.
تا خلیفه گفت که ببرید دست ** هر که شب گردد وگر خویش منست
Padişah, bekçiyi iyice tehdit etmiş, neden demişti, hırsızlara böyle merhamet etmektesiniz?
بر عسس کرده ملک تهدید و بیم ** که چرا باشید بر دزدان رحیم
Neden onların yalanlarına kanıyorsunuz, yahut neden onlardan rüşvet alıyorsunuz?4260
عشوه‌شان را از چه رو باور کنید ** یا چرا زیشان قبول زر کنید
Hırsızlara ve her menhus adama acımak, zayıfları vurmak ve onlara merhamet etmektir.
رحم بر دزدان و هر منحوس‌دست ** بر ضعیفان ضربت و بی‌رحمیست
Kendine gel de bu sıkıntı yüzünden öc almadan vazgeçme. O sıkıntıya, o eziyete pek bakma da umumi sıkıntıyı, umumi eziyeti gör.
هین ز رنج خاص مسکل ز انتقام ** رنج او کم بین ببین تو رنج عام
Şerri defetmek için ısırılan parmağı kes at. Bedeninin helak olacağına, zulme uğrayacağına bak.
اصبع ملدوغ بر در دفع شر ** در تعدی و هلاک تن نگر
Tesadüf bu ya; o günlerde hırsızlar pek çoğalmıştı. Pişkin, ham bir çok hırsız belirmişti.
اتفاقا اندر آن ایام دزد ** گشته بود انبوه پخته و خام دزد
İşte bekçi, o adamı böyle bir zamanda yakalamış sayısız kötek atmış, sopayla iyice dövmüştü.4265
در چنین وقتش بدید و سخت زد ** چوب‌ها و زخمهای بی‌عدد
O yoksul dövme doğruyu söyleyeceğim diye bar bar bağırmaya başlamıştı.
نعره و فریاد زان درویش خاست ** که مزن تا من بگویم حال راست