English    Türkçe    فارسی   

1
2372-2421

  • Kanaate dair söz söylemek, tamaha benzer ama hakikatte rahmettir. O nimetin bulunduğu yerde tamah ne gezer?
  • این طمع را ماند و رحمت بود ** کو طمع آن جا که آن نعمت بود

  • Sen de bir iki günceğiz yoksulluğu sına da yoksulluktaki iki misli zenginliği gör.
  • امتحان کن فقر را روزی دو تو ** تا به فقر اندر غنا بینی دو تو

  • Yoksulluğa sabret, bu gamı, gussayı bırak. Çünkü ululuk sahibi Tanrı’nın yüceliği yoksulluktur.
  • صبر کن با فقر و بگذار این ملال ** ز آن که در فقر است عز ذو الجلال‌‌

  • Sirke satmada kanaat yüzünden bal denizine gark olmuş binlerce can gör. 2375
  • سرکه مفروش و هزاران جان ببین ** از قناعت غرق بحر انگبین‌‌

  • Yoksulluk acılığı çeken yüz binlerce cana bak... Gül gibi gülbeşekere karışmış, o lezzetle lezzetlenmişler.
  • صد هزاران جان تلخی کش نگر ** همچو گل آغشته اندر گل شکر

  • Ah yazık; sende kavrayacak kabiliyet olsaydı da, canımdan gönül şem’ası zuhur etseydi!
  • ای دریغا مر ترا گنجا بدی ** تا ز جانم شرح دل پیدا شدی‌‌

  • Bu söz can memesinde süttür. Emen olmadıkça güzelce akmıyor.
  • این سخن شیر است در پستان جان ** بی‌‌کشنده خوش نمی‌‌گردد روان‌‌

  • Dinleyen susuz ve arayıcı olursa vâzeden ölü bile olsa söyler.
  • مستمع چون تشنه و جوینده شد ** واعظ ار مرده بود گوینده شد

  • Dinleyen yeni gelmiş ve usanmamış olursa dilsiz bile sözde bülbül kesilir. 2380
  • مستمع چون تازه آمد بی‌‌ملال ** صد زبان گردد به گفتن گنگ و لال‌‌

  • Kapımdan içeri namahrem girince harem halkı, perde arkasına girer, gizlenir.
  • چون که نامحرم در آید از درم ** پرده در پنهان شوند اهل حرم‌‌

  • Zararsız ve mahrem birisi gelince de o kendilerini gizleyen mahremler, yüzlerindeki peçeleri açarlar.
  • ور در آید محرمی دور از گزند ** بر گشایند آن ستیران روی‌‌بند

  • Bütün güzel, hoş ve yaraşan şeyler, gören göz için yapılır.
  • هر چه را خوب و خوش و زیبا کنند ** از برای دیده‌‌ی بینا کنند

  • Çengin zir ve bem nağmeleri, nasıl olurda sağır kulak için terennüm edilir?
  • کی بود آواز چنگ و زیر و بم ** از برای گوش بی‌‌حس اصم‌‌

  • Tanrı, miski beyhude yere güzel kokulu yapmadı? Koku duyan için yarattı; koku almayan için değil. 2385
  • مشک را بی‌‌هوده حق خوش دم نکرد ** بهر حس کرد او پی اخشم نکرد

  • Hak, yeri, göğü yaratmış, aralarında da bir çok nur ve nâr yüceltmiştir.
  • حق زمین و آسمان بر ساخته ست ** در میان بس نار و نور افراخته ست‌‌

  • Bu yeri yerdekiler için yaratmış, göğü de göktekilerin yurdu yapmıştır.
  • این زمین را از برای خاکیان ** آسمان را مسکن افلاکیان‌‌

  • Aşağılık kişi yükseğin düşmanıdır. Her şeyin müşterisi meydana çıkar.
  • مرد سفلی دشمن بالا بود ** مشتری هر مکان پیدا بود

  • Ey kapalı örtünüp bürünmüş kadın, sen hiç kör için süslendin mi?
  • ای ستیره هیچ تو برخاستی ** خویشتن را بهر کور آراستی‌‌

  • Dünyayı en değerli incilerle doldursan nasibin yoksa ne yapayım? 2390
  • گر جهان را پر در مکنون کنم ** روزی تو چون نباشد چون کنم‌‌

  • Ey kadın, kavgayı, darılmayı bırak; bırakmayacaksan beni bırak!
  • ترک جنگ و ره زنی ای زن بگو ** ور نمی‌‌گویی به ترک من بگو

  • Ben, iyiyle, kötüyle, kavga edemem; kavga ile işim yok. Savaşmak şöyle dursun; gönlüm barışlardan bile ürkmekte.
  • مر مرا چه جای جنگ نیک و بد ** کاین دلم از صلحها هم می‌‌رمد

  • Susacaksan ne âlâ; yoksa öyle bir iş yaparım ki şu anda hemen kalkar, evimi, barkımı bırakır, giderim.”
  • گر خمش کردی و گرنه آن کنم ** که همین دم ترک خان و مان کنم‌‌

  • Kadının yola gelip söylediklerinden istiğfar eylemesi
  • مراعات کردن زن شوهر را و استغفار کردن از گفته‌‌ی خویش‌‌

  • Kadın onu titiz ve hiddetli görünce ağlamaya başladı. Zaten ağlamak, kadının tuzağıdır.
  • زن چو دید او را که تند و توسن است ** گشت گریان گریه خود دام زن است‌‌

  • “Ben, senden bunu mu umardım? Senden başka ümidim vardı” dedi. 2395
  • گفت از تو کی چنین پنداشتم ** از تو من اومید دیگر داشتم‌‌

  • Kadın yokluk yoluna girip dedi ki: “Ben senin karın değil, ayağının toprağıyım.
  • زن در آمد از طریق نیستی ** گفت من خاک شمایم نه ستی‌‌

  • Cismim, canım, nem varsa senindir; hüküm de senin, ferman da!
  • جسم و جان و هر چه هستم آن تست ** حکم و فرمان جملگی فرمان تست‌‌

  • Yoksulluk yüzünden sabrım tükendiyse bu da kendim için değil, senin için.
  • گر ز درویشی دلم از صبر جست ** بهر خویشم نیست آن بهر تو است‌‌

  • Sen, bana dertli zamanlarda deva oldun; muhtaç olmanı istemiyorum.
  • تو مرا در دردها بودی دوا ** من نمی‌‌خواهم که باشی بی‌‌نوا

  • Canın için, bu kendim için değil. Bu ağlayış bu inleyiş hep senin için. 2400
  • جان تو کز بهر خویشم نیست این ** از برای تستم این ناله و حنین‌‌

  • Ben, Tanrı hakkı için varlığımı her nefeste huzurunda feda etmek isterim.
  • خویش من و الله که بهر خویش تو ** هر نفس خواهد که میرد پیش تو

  • Canım sana kurban olsun... Ne olurdu ruhun bana vâkıf olsaydı.
  • کاش جانت کش روان من فدی ** از ضمیر جان من واقف بدی‌‌

  • Fakat sen hakkımda böyle kötü zanna düşünce candan da usandım, tenden de.
  • چون تو با من این چنین بودی به ظن ** هم ز جان بیزار گشتم هم ز تن‌‌

  • Ey canımın rahatı! Sen bana böyle aykırı olunca altına da toprak saçtım, gümüşe de( artık ikisi de gözümde değil).
  • خاک را بر سیم و زر کردیم چون ** تو چنینی با من ای جان را سکون‌‌

  • Canımda da sen varsın, gönlümde de sen. Öyle olduğu halde bu kadarcık bir şeyden dolayı benden ayrılmaya kalkışıyorsun. 2405
  • تو که در جان و دلم جا می‌‌کنی ** زین قدر از من تبرا می‌‌کنی‌‌

  • Kudret senin elinde, ayrılabilirsin; fakat senin bu niyetine karşılık candan özürler dilemekteyim.
  • تو تبرا کن که هستت دستگاه ** ای تبرای ترا جان عذر خواه‌‌

  • O zamanları hatırla ki ben put gibi güzeldim, sen de karşımda puta tapan şamana benzerdin.
  • یاد می‌‌کن آن زمانی را که من ** چون صنم بودم تو بودی چون شمن‌‌

  • Bu kul sana tâbidir; gönlü, senin dileğine göre aydınlanmış, yanmıştır. Neyi “pişir, hazırla” dersen hemen “pişti, yandı bile” derim.
  • بنده بر وفق تو دل افروخته ست ** هر چه گویی پخت گوید سوخته ست‌‌

  • Ben senin ıspanağınım. İster ekşili pişir, ister tatlılı...
  • من سپاناخ تو با هر چم پزی ** یا ترش با یا که شیرین می‌‌سزی‌‌

  • Küfür söylemiştim; işte imana geldim. Can ve gönülle hükmüne tâbi oldum. 2410
  • کفر گفتم نک به ایمان آمدم ** پیش حکمت از سر جان آمدم‌‌

  • Senin şahane huyunu takdir edemedim. Huzuruna küstahça eşek sürdüm.
  • خوی شاهانه‌‌ی ترا نشناختم ** پیش تو گستاخ خر در تاختم‌‌

  • Fakat affından bir mum düzüp yakınca tövbe ettim; itirazı bıraktım.
  • چون ز عفو تو چراغی ساختم ** توبه کردم اعتراض انداختم‌‌

  • Kılıçla kefeni huzuruna koyuyorum; önüne boynumu uzatıyorum; vur!
  • می‌‌نهم پیش تو شمشیر و کفن ** می‌‌کشم پیش تو گردن را بزن‌‌

  • Acı ayrılıktan gem vuruyorsun. Ne istersen yap, fakat bunu yapma!
  • از فراق تلخ می‌‌گویی سخن ** هر چه خواهی کن و لیکن این مکن‌‌

  • Gönlünde benim için gizlice bir özür dileyici vardır ki o, ben olmasam da bana şefaat edip durur. 2415
  • در تو از من عذر خواهی هست سر ** با تو بی‌‌من او شفیعی مستمر

  • Gönlündeki o özür dileyicim senin huyundur. Ona güvendiğimden gönlüm, kendisine suç aradı.
  • عذر خواهم در درونت خلق تست ** ز اعتماد او دل من جرم جست‌‌

  • Ey ahlâkı yüz batman baldan daha güzel, daha tatlı olan kızgın adam! Sen de bana gönlünden ve gizlice merhamet et.”
  • رحم کن پنهان ز خود ای خشمگین ** ای که خلقت به ز صد من انگبین‌‌

  • Bu suretle güzel, açık açık söylerken kadına bir ağlamadır geldi.
  • زین نسق می‌‌گفت با لطف و گشاد ** در میانه گریه‌‌ای بر وی فتاد

  • Ağlaması bile yüzünün güzelliğiyle gönülleri cezbeden o güzelin, hüngür hüngür ağlaması haddinden aşınca.
  • گریه چون از حد گذشت و های های ** زو که بی‌‌گریه بد او خود دل ربای‌‌

  • O gözyaşı yağmurundan bir yıldırım zuhur etti, o naziri bulunmayan erin gönlüne bir kıvılcım sıçradı. 2420
  • شد از آن باران یکی برقی پدید ** زد شراری در دل مرد وحید

  • Adamın, güzel yüzüne kul olduğu dilber, kulluğa başlarsa hal ne olur, insan ne hale gelir?
  • آن که بنده‌‌ی روی خوبش بود مرد ** چون بود چون بندگی آغاز کرد