English    Türkçe    فارسی   

2
2005-2054

  • Kâfirin sesi çirkin olduğundan icabete eş olamaz. 2005
  • ناله‏ی کافر چو زشت است و شهیق ** ز آن نمی‏گردد اجابت را رفیق‏

  • “Susun” emri, kötü ses hakkındadır. Çünkü o ses, halkın kanından köpek gibi sarhoş olmuştur.
  • اخسؤا بر زشت آواز آمده ست ** کاو ز خون خلق چون سگ بود مست‏

  • Ayının feryadı bile acındıracak bir ses olur da senin feryadın olmazsa bu çok kötü bir şeydir!
  • چون که ناله‏ی خرس رحمت کش بود ** ناله‏ات نبود چنین ناخوش بود

  • Bil ki sen Yusuf’a kurtluk etmişsin yahut bir suçsuzun kanını içmişsin.
  • دان که با یوسف تو گرگی کرده‏ای ** یا ز خون بی‏گناهی خورده‏ای‏

  • Tövbe et içtiğini kus. Eğer yara eskidiyse yürü, dağla!
  • توبه کن و ز خورده استفراغ کن ** ور جراحت کهنه شد رو داغ کن‏

  • Ayıyla, onun vefakârlığına güvenen ahmağın hikâyesi
  • تتمه‏ی حکایت خرس و آن ابله که بر وفای او اعتماد کرده بود

  • Ayı, ejderhadan kurtulup o babayiğit erden o keremi görünce, 2010
  • خرس هم از اژدها چون وارهید ** و آن کرم ز آن مرد مردانه بدید

  • Eshâb- Kehf’in köpeği gibi onun peşine takıldı.
  • چون سگ اصحاب کهف آن خرس زار ** شد ملازم در پی آن بردبار

  • O Müslüman, hastalanıp yastığa baş koyunca da ayı, ona bağlanmış, gönül vermiş olduğundan bırakmadı, başın da beklemeye başladı.
  • آن مسلمان سر نهاد از خستگی ** خرس حارس گشت از دل بستگی‏

  • Birisi oradan geçerken “ Halin nasıl? Kardeş, bu ayıyla ne işin var” dedi.
  • آن یکی بگذشت و گفتش حال چیست ** ای برادر مر ترا این خرس کیست‏

  • Er, ejderha hikâyesini nakletti. O adam “ Ayıya güvenme be ahmak.
  • قصه واگفت و حدیث اژدها ** گفت بر خرسی منه دل ابلها

  • Ahmağın dostluğu düşmanlıktan beterdir. Ne suretle olursa olsun sürülmesi gerek” dedi. 2015
  • دوستی ابله بتر از دشمنی است ** او بهر حیله که دانی راندنی است‏

  • Er dedi ki; “Vallahi bunu hasedinden söyledin, yoksa sen ayıya ne bakıyorsun, sevgilisini gör!”
  • گفت و الله از حسودی گفت این ** ور نه خرسی چه نگری این مهر بین‏

  • Adam, “Ahmakların sevgisi aldatıcı bir sevgidir, benim bu hasedim, onun sevgisinden iyidir.
  • گفت مهر ابلهان عشوه‏ده است ** این حسودی من از مهرش به است‏

  • Be adam, gel benimle bir ol da o ayıyı sür, defet. Hemcinsini bırakıp ayıya güvenme” dediyse de
  • هی بیا با من بران این خرس را ** خرس را مگزین مهل هم جنس را

  • Er, “Git, git hasetçi herif, kendi işine bak” dedi. Adam “İşim buydu ama sana nasip değil.
  • گفت رو رو کار خود کن ای حسود ** گفت کارم این بد و رزقت نبود

  • Yüce kişi ben bir ayıdan daha aşağı değilim ya. Onu bırak da eşin dostun ben olayım. 2020
  • من کم از خرسی نباشم ای شریف ** ترک او کن تا منت باشم حریف‏

  • Başına bir şey gelecek diye yüreğim titriyor. Böyle bir ayı ile ormanlığa gitme.
  • بر تو دل می‏لرزدم ز اندیشه‏ای ** با چنین خرسی مرو در بیشه‏ای‏

  • Yüreğim asla olmayacak şeyden titremedi. Bu seziş Allah nurundandır, saçma değil.
  • این دلم هرگز نلرزید از گزاف ** نور حق است این نه دعوی و نه لاف‏

  • Ben müminim “Mümin Allah nuruyla bakar” sırrına mazharım. Kendine gel, kendine! Bu ateşgedeyi bırak!” dedi.
  • مومنم ینظر بنور الله شده ** هان و هان بگریز از این آتشکده‏

  • Bu sözler, erin kulağına girmedi. Suizan adama kuvvetli bir settir.
  • این همه گفت و به گوشش در نرفت ** بد گمانی مرد را سدی است زفت‏

  • Ayının elini tuttu, adamın elini bıraktı. Adam da “Senin aklın başında değil, gidiyorum” dedi. 2025
  • دست او بگرفت و دست از وی کشید ** گفت رفتم چون نه‏ای یار رشید

  • Er dedi ki: “Git benim kaydıma kalma. Boş boğaz herif, o derece bilirlikten dem vurup durma”
  • گفت رو بر من تو غم خواره مباش ** بو الفضولا معرفت کمتر تراش‏

  • Adam tekrar “Ben senin düşmanın değilim. Peşimden gelirsen kendine lütfetmiş olursun” dedi.
  • باز گفتش من عدوی تو نی‏ام ** لطف باشد گر بیایی در پی‏ام‏

  • Er “Uykum geldi. Bırak beni işine git” dedi. Adam “Yahu, ne olur bir dosta uy da,
  • گفت خوابستم مرا بگذار و رو ** گفت آخر یار را منقاد شو

  • Akıllı birisinin himayesinde, gönül sahibi bir dostun civarında uyu” dedi.
  • تا بخسبی در پناه عاقلی ** در جوار دوستی صاحب دلی‏

  • Babayiğit, o adamın ısrarından hayallenip kızıverdi, yüzünü çevirip, 2030
  • در خیال افتاد مرد از جد او ** خشمگین شد زود گردانید رو

  • “Bu galiba bir katil, bana kastetmeye geldi yahut bir şey umuyor, dilenci ve külhani herifin biri!
  • کاین مگر قصد من آمد خونی است ** یا طمع دارد گدا و تونی است‏

  • Yahut da beni bu ayıyla korkutma hususunda evvelce dostlarıyla bahse girişmiş olmalı” dedi.
  • یا گرو بسته ست با یاران بدین ** که بترساند مرا زین هم نشین‏

  • İçinin kötülüğünden hatırına iyi bir şey gelmedi.
  • خود نیامد هیچ از خبث سرش ** یک گمان نیک اندر خاطرش‏

  • Bütün hüsnü zannı ayıyaydı. Sanki ayıyla aynı cinstendi!
  • ظن نیکش جملگی بر خرس بود ** او مگر مر خرس را هم جنس بود

  • Bir köpek uğruna bir akılıyı itham etti, ayıyı muhabbet ve merhamet sahibi bir dost bildi! 2035
  • عاقلی را از سگی تهمت نهاد ** خرس را دانست اهل مهر و داد

  • Musa Aleyhisselâm’ın öküze tapana “Nerde düşüncen, nerde ihtiyatın, tedbirin?” demesi
  • گفتن موسی علیه السلام گوساله پرست را که آن خیال اندیشی و حزم تو کجاست‏

  • Musa bir hayal sarhoşuna dedi ki: “Ey kötülükten, sapıklıktan fena düşüncelere saplanmış kişi,
  • گفت موسی با یکی مست خیال ** کای بد اندیش از شقاوت وز ضلال‏

  • Benden bunca bürhan görmene ne benim bu derece güzel huyuma rağmen, peygamber olup olmadığıma dair yüzlerce şüphen vardı.
  • صد گمانت بود در پیغمبریم ** با چنین برهان و این خلق کریم‏

  • Benden yüz binlerce mucize gördüğün halde hayalin yüz kat artmakta, o derece şüpheye, zanna düşmekteydin.
  • صد هزاران معجزه دیدی ز من ** صد خیالت می‏فزود و شک و ظن‏

  • Hayalden, vesveseden daraldın, Peygamberliğime ta’nedip durmaya başladın.
  • از خیال و وسوسه تنگ آمدی ** طعن بر پیغمبری‏ام می‏زدی‏

  • Seni Firavuna uyanların şerrinden kurtarmak için denizden apaçık toz kopardım. 2040
  • گرد از دریا بر آوردم عیان ** تا رهیدیت از شر فرعونیان‏

  • Gökten kırk yıl kâselerle yemek geldi, duam bereketiyle taştan ırmak coştu.
  • ز آسمان چل سال کاسه و خوان رسید ** وز دعایم جویی از سنگی دوید

  • Bu ve buna benzer nice yüzlerce mucize, senin vehmini azaltmadı, eksiltmedi.
  • این و صد چندین و چندین گرم و سرد ** از تو ای سرد آن توهم کم نکرد

  • Fakat sihirli bir buzağı ses verdi. Allah’ım sensin diye derhal secde ettin.
  • بانگ زد گوساله‏ای از جادویی ** سجده کردی که خدای من تویی‏

  • O vehimlerini Nil götürdü, o soğuk anlayışın uykuya daldı.
  • آن توهمهات را سیلاب برد ** زیرکی باردت را خواب برد

  • Onun hakkında da niye kötü bir zanna düşmedin? Ey kötü suratlı, onun önüne nasıl baş koydun? 2045
  • چون نبودی بد گمان در حق او ** چون نهادی سر چنان ای زشت رو

  • Niçin onun hilesinden şüphelenmedin, onun ahmakları aldatan sihrinden niye işkillenmedin?
  • چون خیالت نامد از تزویر او ** وز فساد سحر احمق‏گیر او

  • Be aşağılık kişiler, Sâmirî kim oluyor ki âlemde bir Allah düzüp koşsun.
  • سامریی خود که باشد ای سگان ** که خدایی بر تراشد در جهان‏

  • Onun bu hilesine nasıl oldu da kapıldın, nasıl oldu da ona uydun, onunla aynı fikirde bulundun? Nasıl oldu da bütün şüpheleri attın, kurtuldun?
  • چون در این تزویر او یکدل شدی ** وز همه اشکالها عاطل شدی‏

  • Sence öküz, bir lâfla Allahlığa lâyık oluyor da sonra benim peygamberliğimde şüpheye düşüyorsun ha?
  • گاو می‏شاید خدایی را به لاف ** در رسولی‏ام تو چون کردی خلاف‏

  • Bir öküze eşeklikten secde ettin, aklın Sâmirînin sihrine av oldu. 2050
  • پیش گاوی سجده کردی از خری ** گشت عقلت صید سحر سامری‏

  • Ululuk sahibi Allah’ın nurundan göz yumdun. İşte sana adamakıllı bilgisizlik, işte sana sapıklığın ta kendisi!
  • چشم دزدیدی ز نور ذو الجلال ** اینت جهل وافر و عین ضلال‏

  • Yuf olsun sendeki akla, irfana. Senin gibi bilgisizlik madenini öldürmek gerek.
  • شه بر آن عقل و گزینش که تراست ** چون تو کان جهل را کشتن سزاست‏

  • Altından yapılan öküz ses verdi de ne dedi ki, ahmaklar ona bu derece rağbet ettiler?
  • گاو زرین بانگ کرد آخر چه گفت ** کاحمقان را این همه رغبت شگفت‏

  • Ben size daha ziyade şaşılacak pek çok şeyler gösterdim. Fakat aşağılık kişiler, nasıl olur da hakkı kabul ederler?
  • ز آن عجبتر دیده‏اید از من بسی ** لیک حق را کی پذیرد هر خسی‏