English    Türkçe    فارسی   

3
3042-3091

  • Rızık vermek, Allah’ın işidir. Herkes Allah’ın takdirine göre hareket eder, başka türlü hareket etmesine imkân yoktur.
  • قسمت حقست روزی دادنی ** هر یکی را سوی دیگر راه نی

  • Güzel bir hayal, ona bağ, bahçe haline gelmiştir… Çirkin bir hayal, bunun yolunu kesmiştir!
  • یک خیال نیک باغ آن شده ** یک خیال زشت راه این زده

  • Allah öyle bir Allah’tır ki bir hayalden, bağ, bahçe düzmüş, bir hayalide cehennem haline getirmiş, yanıp yakılma yeri yapmıştır!
  • آن خدایی کز خیالی باغ ساخت ** وز خیالی دوزخ و جای گداخت

  • Peki… O halde onun gül bahçelerinin yolunu… Külhanlarının yerini kim bilebilir ki? 3045
  • پس کی داند راه گلشنهای او ** پس کی داند جای گلخنهای او

  • Gönül gözcüsü, bu hayal, canın ne yanından geliyor… Fırsat bulup göremez ki.
  • دیدبان دل نبیند در مجال ** کز کدامین رکن جان آید خیال

  • Bir kolayını bulup da doğduğu yeri, geldiği tarafı görseydi kötü hayallerin yolunu keser, gelmelerine mâni olurdu.
  • گر بدیدی مطلعش را ز احتیال ** بند کردی راه هر ناخوش خیال

  • Yokluk geçidine, yokluğun gözetleme yeri olan oraya casus, nasıl ayak atabilir?
  • کی رسد جاسوس را آنجا قدم ** که بود مرصاد و در بند عدم

  • Kör gibi onun ihsan eteğine yapış! Padişahım, körün yapışması diye buna derler işte!
  • دامن فضلش بکف کن کوروار ** قبض اعمی این بود ای شهره‌یار

  • Onun eteği, emridir, fermanıdır. Ondan korkmayı, ondan çekinmeyi kendisine can ittihaz eden adam ne iyi bahtlı bir adamdır! 3050
  • دامن او امر و فرمان ویست ** نیکبختی که تقی جان ویست

  • Birisi çayırlıkta, çimenlikte akarsu kıyısında… Onun yanı başındaki de azap içinde!
  • آن یکی در مرغزار و جوی آب ** و آن یکی پهلوی او اندر عذاب

  • Azap çeken, öbürüne bakar da “Bu zevk neden ki?” diye şaşırır kalır… Bu da meşakkat çekeni görür de “Acaba bunu kim hapsetmiş ki?” diye hayretlere düşer.
  • او عجب مانده که ذوق این ز چیست ** و آن عجب مانده که این در حبس کیست

  • Zevk içinde olan azap çekene “Kendine gel… Neden böyle perişansın? Bak, burada ne güzel kaynaklar var. Neden böyle benzin sararmış? Burada yüzlerce deva var...
  • هین چرا خشکی که اینجا چشمه هاست ** هین چرا زردی که اینجا صد دواست

  • Arkadaş, gafil olma, bu çimenliğe gel!” der. Fakat öbürü “Canım efendim… Gelemiyorum ki!” diye cevap verir.
  • همنشینا هین در آ اندر چمن ** گوید ای جان من نیارم آمدن

  • Bir beyle namaza düşkün olan ve namazdan, Allah’a niyaz etmeden zevk alan kölesi
  • حکایت امیر و غلامش کی نماز باره بود وانس عظیم داشت در نماز و مناجات با حق

  • Bir bey, hamama gitme lüzumunu duydu… Seher çağı, kölesine “Sungu, uyan başını kaldır. 3055
  • میرشد محتاج گرمابه سحر ** بانگ زد سنقر هلا بردار سر

  • Hamam tasını, peştamalı, havluyu, kili, Altın’dan al da hamama gidelim, haydi” diye seslendi.
  • طاس و مندیل و گل از التون بگیر ** تابه گرمابه رویم ای ناگزیر

  • Sungur, hamam tasıyla iyi bir peştamal ve havlu aldı. Beraberce yola düştüler.
  • سنقر آن دم طاس و مندیلی نکو ** برگرفت و رفت با او دو بدو

  • Yolda bir mescit vardı. Ezanda okunmaktaydı. Sungur ezan sesini duydu.
  • مسجدی بر ره بد و بانگ صلا ** آمد اندر گوش سنقر در ملا

  • Namaza pek düşkündü. Dedi ki: “Ey kuluna iltifatlarda, ihsanlarda bulunan beyim,
  • بود سنقر سخت مولع در نماز ** گفت ای میر من ای بنده‌نواز

  • Sen şu dükkânda birazcık otur da ben namazı kılıvereyim.” 3060
  • تو برین دکان زمانی صبرکن ** تا گزارم فرض و خوانم لم یکن

  • Bey, dükkânda oturdu. İmamla cemaat namazı kılıp camiden çıktılar.
  • چون امام و قوم بیرون آمدند ** ازنماز و وردها فارغ شدند

  • Sungur kuşluk çağına kadar içerde kaldı. Bey, bir müddet bekledi.
  • سنقر آنجا ماند تا نزدیک چاشت ** میر سنقر را زمانی چشم داشت

  • “Sungur, neye dışarı çıkmıyorsun?” diye seslendi. Sungur, içerden “Efendim, koyuvermiyorlar.
  • گفت ای سنقر چرا نایی برون ** گفت می‌نگذاردم این ذو فنون

  • Birazcık daha sabret, şimdi geliyorum. Beni beklemekte olduğunu biliyorum, unutmadım” dedi.
  • صبر کن نک آمدم ای روشنی ** نیستم غافل که در گوش منی

  • Bey, tam yedi kere seslendi, bekledi, bekledi, seslendi. Nihayet Sungur’un bu cilvesinden usandı, âciz kaldı, sabrı tükendi. 3065
  • هفت نوبت صبر کرد و بانگ کرد ** تاکه عاجز گشت از تیباش مرد

  • Sungur, beyin her seslenişinde “Efendim, dışarı çıkacağım ama daha koyuvermiyorlar” diyordu.
  • پاسخش این بود می‌نگذاردم ** تا برون آیم هنوز ای محترم

  • Bey “Yahu, mescitte kimse kalmadı koyvermeyen kim, seni orada kim tutuyor?” diye bağırdı.
  • گفت آخر مسجد اندر کس نماند ** کیت وا می‌دارد آنجا کت نشاند

  • Sungur dedi ki: “Seni dışardan içeriye sokmayan yok mu? İşte beni de içerden dışarıya çıkarmayan o.
  • گفت آنک بسته‌استت از برون ** بسته است او هم مرا در اندرون

  • Sana içeri girmeye izin vermeyen, benim de dışarı çıkmama mâni olmakta.
  • آنک نگذارد ترا کایی درون ** می‌بنگذارد مرا کایم برون

  • Senin bu tarafa adım atmana müsaade etmeyen benim de dışarıya adım atmama mâni oluyor!” 3070
  • آنک نگذارد کزین سو پا نهی ** او بدین سو بست پای این رهی

  • Balıkları karaya çıkarmayan deniz, karadakileri de denize sokmamakta.
  • ماهیان را بحر نگذارد برون ** خاکیان را بحر نگذارد درون

  • Balığın aslı sudan, öbür hayvanların aslı topraktan.
  • اصل ماهی آب و حیوان از گلست ** حیله و تدبیر اینجا باطلست

  • Bu işte hile ve düzene başvurmanın, tedbirlere girişmenin faydası yok ki!
  • قفل زفتست و گشاینده خدا ** دست در تسلیم زن واندر رضا

  • Kilit pek kuvvetli, açıcıda Allah. Teslimiyete yapışa gör, rıza göster!
  • ذره ذره گر شود مفتاحها ** این گشایش نیست جز از کبریا

  • Tedbirini unuttun mu pirinden o taze bahtı bulur, devlete erişirsin. 3075
  • چون فراموشت شود تدبیر خویش ** یابی آن بخت جوان از پیر خویش

  • Kendini unuttun mu seni anarlar… Kul oldun mu azat ederler!
  • چون فراموش خودی یادت کنند ** بنده گشتی آنگه آزادت کنند

  • “Hattâ izistey’ eserrüsül” hükmünce Peygamberlerin, münkirler, sözlerimizi kabul etmiyorlar diye ümitsizliğe, yese düşmeleri
  • نومید شدن انبیا از قبول و پذیرای منکران قوله حتی اذا استیاس الرسل

  • Peygamberler bile, “Şuna buna nasihat edip duruyoruz.
  • انبیا گفتند با خاطر که چند ** می‌دهیم این را و آن را وعظ و پند

  • Niceye bir soğuk demiri dövüp duracak, niceye bir kafese üfleyip yatacağız?” diye hatırlarından geçirdiler.
  • چند کوبیم آهن سردی ز غی ** در دمیدن در قفض هین تا بکی

  • Halkın yaptığı işler, Allah’ın kaza ve kaderiyledir. Dişin keskinliği, midenin hararet ve kuvvetinden ileri gelir.
  • جنبش خلق از قضا و وعده است ** تیزی دندان ز سوز معده است

  • Nefs-i Kül, insanın cüz’i nefsine tesir etti de olacaklar oldu. Balık baştan kokar, kuyruktan değil! 3080
  • نفس اول راند بر نفس دوم ** ماهی از سر گنده باشد نه ز دم

  • Bunu böyle bil, bil ama eşeğini de yine ok gibi süre dur. Çünkü Allah, “Emirlerimi tebliğ et” diye emretmiştir; emrinden dışarı çıkmaya imkân yok.
  • لیک هم می‌دان و خر می‌ران چو تیر ** چونک بلغ گفت حق شد ناگزیر

  • (Bir fırka cennetliktir, bir fırka cehennemlik). Bu iki fırkanın hangisindensin, bilemezsin ki. Ne olduğunu görünceye kadar çalış, çabala!
  • تو نمی‌دانی کزین دو کیستی ** جهد کن چندانک بینی چیستی

  • Gemiye yükünü yükledin mi Allah’a dayanman gerek.
  • چون نهی بر پشت کشتی بار را ** بر توکل می‌کنی آن کار را

  • Yolda gark mı olacaksın, kurtulup sağlıkla, selâmetle gideceğin yere mi varacaksın? Bu ikisinden hangisi başına gelecek, bilemezsin ki,
  • تو نمی‌دانی که از هر دو کیی ** غرقه‌ای اندر سفر یا ناجیی

  • Eğer ne olacağım, başına ne gelecek? Bunu bilmedikçe gemiye binmem. 3085
  • گر بگویی تا ندانم من کیم ** بر نخواهم تاخت در کشتی و یم

  • Bu seferden kurtulacak mıyım, yoksa yolda boğulacak mıyım? Ne olacağımı bildir bana.
  • من درین ره ناجیم یا غرقه‌ام ** کشف گردان کز کدامین فرقه‌ام

  • Ben, başkaları gibi kuru bir ümide kapılıp şüpheyle yola düşmem dersen,
  • من نخواهم رفت این ره با گمان ** بر امید خشک همچون دیگران

  • Hiçbir ticarette bulunamazsın. Çünkü bu ikisi de gaybdadır, sırdır.
  • هیچ بازرگانیی ناید ز تو ** زانک در غیبست سر این دو رو

  • Pul şişe gibi ruhu incecik olan, cüz’i bir şeyden kırılıveren korkak tacir, ticaretinden ne fayda görür, ne ziyan eder.
  • تاجر ترسنده‌طبع شیشه‌جان ** در طلب نه سود دارد نه زیان

  • Hatta fayda şöyle dursun ziyan eder, mahrum kalır, hor olur. Kimde yanış varsa nuru o bulur. 3090
  • بل زیان دارد که محرومست و خوار ** نور او یابد که باشد شعله‌خوار

  • Çünkü bütün işler, ihtimalle yapılır. Sen de din işini üstün ve ön planda tut da kurtul.
  • چونک بر بوکست جمله کارها ** کار دین اولی کزین یابی رها