- Develerinin dilleri, ağızlarından çıkmış; adamlar, taraf taraf kumlara serilmiş kalmıştı!
- اشترانشان را زبان آویخته ** خلق اندر ریگ هر سو ریخته
- Bu hali görünce acıdı, “Kalkın, bir kaçınız derhal o kum yığınına doğru koşun! 3135
- رحمش آمد گفت هین زوتر روید ** چند یاری سوی آن کثبان دوید
- Orada zenci bir köle kırbayla beyine su götürüyor.
- گر سیاهی بر شتر مشک آورد ** سوی میر خود به زودی می‌برد
- O zenci deveciyi devesiyle beraber ister istemez tutup bana getirin “ dedi.
- آن شتربان سیه را با شتر ** سوی من آرید با فرمان مر
- Birkaç kişi, kalkıp kum tepesine doğru koştular. Bir müddet sonra hakikaten dediği gibi,
- سوی کثبان آمدند آن طالبان ** بعد یکساعت بدیدند آنچنان
- Zenci bir kul gördüler, kırbasını doldurmuş, devesine binmiş, beyine su götürüyordu.
- بنده‌ای می‌شد سیه با اشتری ** راویه پر آب چون هدیه‌بری
- Zenciye “Şu tarafta insanların iftihar edecekleri zat, Kâinatın hayırlısı olan Peygamber seni çağırıyor“ dediler. 3140
- پس بدو گفتند می‌خواند ترا ** این طرف فخر البشر خیر الوری
- Adam, “Ben onu tanımıyorum, o da kim?” dedi. “Ay yüzlü, şeker huylu Muhammed “ dediler,
- گفت من نشناسم او را کیست او ** گفت او آن ماه‌روی قندخو
- Nasılsa öylece anlattılar, öylece övdüler. Zenci, “O galiba bir şair olacak.
- نوعها تعریف کردندش که هست ** گفت مانا او مگر آن شاعرست
- Bir kısmı halkı sihirle zebun etmiş… Ona yarım arşın bile yaklaşmam ben “ dedi.
- که گروهی را زبون کرد او بسحر ** من نیایم جانب او نیم شبر
- Nihayet herifi yakalayıp zorla, çeke çeke o tarafa sürüklemeye başladılar. Zenci, bağırıp çağırıyor, sövüp sayıyordu!
- کش‌کشانش آوریدند آن طرف ** او فغان برداشت در تشنیع و تف
- Zenciyi Azizin yanına getirdikleri zaman Peygamber, “Su için, mataralarınızı, kırbalarınızı da doldurun” dedi. 3145
- چون کشیدندش به پیش آن عزیز ** گفت نوشید آب و بردارید نیز
- Hepsini o bir tek kırbadan kandıra kandıra suvardı. Hem adamlar, hem develer o kırbadan kana kana su içtiler,
- جمله را زان مشک او سیراب کرد ** اشتران و هر کسی زان آب خورد
- Kölenin kırbasından herkes kırbasını, matarasını doldurur. Gökyüzündeki bulut bile hasedinden şaşırıp kaldı!
- راویه پر کرد و مشک از مشک او ** ابر گردون خیره ماند از رشک او
- Bunu kim görmüştür? Bir tek kırbadan bunca cehennemin harareti sönsün?
- این کسی دیدست کز یک راویه ** سرد گردد سوز چندان هاویه
- Kim görmüştür bunu? Su dolu bir tek kırbadan bunca kırba ağzına kadar dolsun!
- این کسی دیدست کز یک مشک آب ** گشت چندین مشک پر بی اضطراب
- Kölenin kırbası zaten vesileden, hakikati örten bir sebepten ibaretti. Peygamberin emriyle ihsan dalgaları, aslî denizden coşup köpürmekte, kopup gelmekteydi! 3150
- مشک خود روپوش بود و موج فضل ** می‌رسید از امر او از بحر اصل
- Su kaynayınca buhar haline gelir, havaya çıkar… havadaki buhar da soğuyunca su olur, öyle mi ?
- آب از جوشش همی‌گردد هوا ** و آن هوا گردد ز سردی آبها
- Doğrusu şu: yaradılış bu hükümlerden hariç olarak sebepsiz, illetsiz yokluktan sular coşturmada.
- بلک بی علت و بیرون زین حکم ** آب رویانید تکوین از عدم
- Sen çocukluğundan sebepleri görüyor, bilgisizliğinden sebeplere yapışıyorsun.
- تو ز طفلی چون سببها دیده‌ای ** در سبب از جهل بر چفسیده‌ای
- Sebepleri görüyor da müsebbipten gaflet ediyorsun. Bu hakikati örten, müsebbibin yüzünü gizleyen sebeplere ondan meyletmektesin sen.
- با سببها از مسبب غافلی ** سوی این روپوشها زان مایلی
- Sebepler gitti mi başına vurmağa başlar, aman Yarabbi demeye koyulursun. 3155
- چون سببها رفت بر سر می‌زنی ** ربنا و ربناها می‌کنی
- Tanrı da sana “Hadi, yürü, sebebe git… Ne acayip şey, sen, beni, yarattığım sebepler için andın ha!” der.
- رب می‌گوید برو سوی سبب ** چون ز صنعم یاد کردی ای عجب
- O vakit kul “Bundan böyle hep seni göreceğim, sebebe, o lâftan ibaret saçma şeye bakmayacağım artık “ der ama
- گفت زین پس من ترا بینم همه ** ننگرم سوی سبب و آن دمدمه
- Allah “Seni tekrar sebep âlemine göndersem yine sebebe yapışırsın. Senin için bu, a tövbesinden durmayan ahdi çürük adam!
- گویدش ردوا لعادوا کار تست ** ای تو اندر توبه و میثاق سست
- Fakat ben bu işe bakmam, rahmetim boldur. Rahmet etrafında dönüp dolaşırım, herkese rahmet ederim ben!
- لیک من آن ننگرم رحمت کنم ** رحمتم پرست بر رحمت تنم
- Senin kötü ahdine bakmam, mademki şimdi bana niyaz ediyorsun, keremimden sana ihsan eder, muradını veririm” der. 3160
- ننگرم عهد بدت بدهم عطا ** از کرم این دم چو می‌خوانی مرا
- Evet… Kafile halkı Peygamber’in mucizesine hayran oldu… “Ya Muhammed, ey deniz huylu Peygamber, bu ne?
- قافله حیران شد اندر کار او ** یا محمد چیست این ای بحر خو
- Küçücük bir kırbayı sebep ittihaz ettin, Arap’ı da suya gark ettin. Kürdü de!
- کرده‌ای روپوش مشک خرد را ** غرقه کردی هم عرب هم کرد را
- O kölenin kırbasının gaybdan suyla dolması ve kara yüzünün ulu Allah’ın izniyle ağarması
- مشک آن غلام ازغیب پر آب کردن بمعجزه و آن غلام سیاه را سپیدرو کردن باذن الله تعالی
- Ey köle, şimdi kırbanın dolu olduğunu da gör de şikâyet edip iyi, kötü söylenme” dediler.
- ای غلام اکنون تو پر بین مشک خود ** تا نگویی درشکایت نیک و بد
- O zenci köle, Peygamber’in, bu mucizesine hayran oldu, imanı Lâmekân âleminden doğmaktaydı.
- آن سیه حیران شد از برهان او ** می‌دمید از لامکان ایمان او
- Gökten akan bir çeşme gördü o… kırbası onun coşkunluğuna bir vesile, onun hakikatine bir örtüydü! 3165
- چشمه‌ای دید از هوا ریزان شده ** مشک او روپوش فیض آن شده
- Gözünden bütün örtüler, bütün sebepler yırtılıp sıyrıldı. Böylece gayb çeşmesini görmeğe başladı.
- زان نظر روپوشها هم بر درید ** تا معین چشمه‌ی غیبی بدید
- Göz pınarları doldu, efendini de unuttu, durağını da!
- چشمها پر آب کرد آن دم غلام ** شد فراموشش ز خواجه وز مقام
- Elsiz, ayaksız kaldı, yola gitmeye ne eli vardı artık, ne ayağı… Allah, ruhuna bir titremedir saldı!
- دست و پایش ماند از رفتن به راه ** زلزله افکند در جانش اله
- Mustafa, iş görmesi için tekrar onu o âlemden çekti de dedi ki: “Kendine gel… Ey faydalanmak isteyen, yürü…
- باز بهر مصلحت بازش کشید ** که به خویش آ باز رو ای مستفید
- Şaşırıp kalacak zaman değil. Asıl şaşılacak şey daha ileride. 3170
- وقت حیرت نیست حیرت پیش تست ** این زمان در ره در آ چالاک و چست
- Şimdi öyle durma; davranıver bakalım, çevik bir halde yola düş! “
- دستهای مصطفی بر رو نهاد ** بوسه‌های عاشقانه بس بداد
- Mübarek eliyle kölenin yüzünü sıvazladı, onu kutlu bir hale getirdi.
- مصطفی دست مبارک بر رخش ** آن زمان مالید و کرد او فرخش
- O kölenin, o Habeş oğlunun yüzü bembeyaz oldu; gecesi, ayın on dördü gibi aydınlandı, gündüz gibi nurlandı!
- شد سپید آن زنگی و زاده‌ی حبش ** همچو بدر و روز روشن شد شبش
- Güzellikte, işvede bir Yusuf kesildi. Peygamber ona “Hadi şimdi git de hali anlat “ dedi.
- یوسفی شد در جمال و در دلال ** گفتش اکنون رو بده وا گوی حال
- Köle elsiz, ayaksız sarhoş bir halde geldi, elden çıktı, ayağını tanımaz oldu! 3175
- او همی‌شد بی سر و بی پای مست ** پای می‌نشناخت در رفتن ز دست
- Kervan halkından ayrıldı, suyla dolu iki kırbasını aldı, yola düştü.
- پس بیامد با دو مشک پر روان ** سوی خواجه از نواحی کاروان
- Efendinin, kölesini bembeyaz görüp tanımaması, “Benim kölemi öldürdün, seni kan tuttu, Allah seni benim elime düşürdü” demesi
- دیدن خواجه غلام خود را سپید و ناشناختن کی اوست و گفتن کی غلام مرا تو کشته‌ای خونت گرفت و خدا ترا به دست من انداخت
- Efendi, köleyi uzaktan görüp şaşırdı. Şaşkınlıkla o köy halkını çağırdı.
- خواجه از دورش بدید و خیره ماند ** از تحیر اهل آن ده را بخواند
- “Bu kırba bizim kırbamız, deve de bizim devemiz. Fakat Zenci köle ne oldu ki?
- راویه‌ی ما اشتر ما هست این ** پس کجا شد بنده‌ی زنگی‌جبین
- Bu uzaktan gelen, ay’ın on dördü gibi bir delikanlı… Yüzünün nuru, balkıyıp durmakta… Gündüzü bile nursuz bırakmakta.
- این یکی بدریست می‌آید ز دور ** می‌زند بر نور روز از روش نور
- Kölemiz nerede? Acaba birisi mi öldürdü, yoksa kurt mu paraladı da öldü?” demeye başladı. 3180
- کو غلام ما مگر سرگشته شد ** یا بدو گرگی رسید و کشته شد
- Köle yanına gelince “Sen kimsin?” Yemenli misin, Türk müsün?
- چون بیامد پیش گفتش کیستی ** از یمن زادی و یا ترکیستی
- Söyle, doğru söyle… Kölemi ne yaptın? Öldürdüysen gizleme, hileye sapma!” dedi.
- گو غلامم را چه کردی راست گو ** گر بکشتی وا نما حیلت مجو
- Köle dedi ki: “Öldürmüş olsam yanına nasıl gelirim,
- گفت اگر کشتم بتو چون آمدم ** چون به پای خود درین خون آمدم