- Fakat bir iyilikte bulunmak isterim; ölüm zamanı imansız kalmayasın, imanlı ölesin.
- لیک در خواهم ز نیکوداوری ** تا که ایمان آن زمان با خود بری
- İmanını yoldaş edindin mi dirisin… İmanla gittin mi ebedîsin” dedi.
- چونک ایمان برده باشی زنده‌ای ** چونک با ایمان روی پاینده‌ای
- Tam bu sırada adamın hali değişti gönlü bulandı, leğen getirdiler.
- هم در آن دم حال بر خواجه بگشت ** تا دلش شوریده و آوردند طشت
- Bu, yemekten meydana gelen gönül bulantısı değil, ölüm alâmeti! A ham betbaht, kay etmenin ne faydası var sana?
- شورش مرگست نه هیضه‌ی طعام ** قی چه سودت دارد ای بدبخت خام
- Dört kişi alıp evine götürdüler. Adamcağızın ayakları birbirine dolaşıyordu. 3380
- چار کس بردند تا سوی وثاق ** ساق می‌مالید او بر پشت ساق
- Musa’nın öğüdünü dinlemiyor, halifelikte bulunuyorsun ha… Fakat kandini çeliği sağlam bir kılıcın üstüne atıyorsun!
- پند موسی نشنوی شوخی کنی ** خویشتن بر تیغ پولادی زنی
- Kılıç, senin canını alıverir, hiç utanıp sıkılmaz. Kardeş, bu senin lâyığındır, lâyığın!
- شرم ناید تیغ را از جان تو ** آن تست این ای برادر آن تو
- Musa’nın, o adamın imanla ölmesi için duası
- دعاکردن موسی آن شخص را تا بایمان رود از دنیا
- Musa, o seher çağı duaya başladı: “Yarabbi, sen, onun imanını alma.
- موسی آمد در مناجات آن سحر ** کای خدا ایمان ازو مستان مبر
- Padişahlıkta bulun, bağışla onu… O yanılmış, şaşırmış, haddini bilmemiş, haddinden fazla ileri gitmiş!
- پادشاهی کن برو بخشا که او ** سهو کرد و خیره‌رویی و غلو
- Bu bilgi, senin harcın değil dedim ama sözümü anlamadı. Başımdan savıyorum sandı. 3385
- گفتمش این علم نه درخورد تست ** دفع پندارید گفتم را و سست
- Sopasını ejderha yapabilen kişi ejderhaya el atabilir.
- دست را بر اژدها آنکس زند ** که عصا را دستش اژدرها کند
- Dudağını yumup söylemeyen, sırrı gizleyebilen, gayb sırrını öğrenebilir.
- سر غیب آن را سزد آموختن ** که ز گفتن لب تواند دوختن
- Su kuşundan başka kuş denize atılmaz, artık anlayıver… Doğrusunu Allah daha iyi bilir.
- درخور دریا نشد جز مرغ آب ** فهم کن والله اعلم بالصواب
- O da suda yaşayan kuş olmadığı halde denize atıldı, boğuluyor… Ey merhametli Allah, sen elini tut! “
- او به دریا رفت و مرغ‌آبی نبود ** گشت غرقه دست گیرش ای ودود
- Ulu Allah’ın Musa aleyhisselâm’ın duasını kabul etmesi
- اجابت کردن حق تعالی دعای موسی را علیه السلام
- Allah dedi ki: “Peki… İmanını bağışladım. Hatta dilersen şimdi dirilteyim de… 3390
- گفت بخشیدم بدو ایمان نعم ** ور تو خواهی این زمان زنده‌ش کنم
- Değil yalnız onu, hatırın için bütün ölüp gömülmüş olanları dirilteyim.
- بلک جمله مردگان خاک را ** این زمان زنده کنم بهر ترا
- Musa, “Yarabbi, bu dünya ölümlü dünyadır. Sen, onu aydınlık âlemde dirilt.
- گفت موسی این جهان مردنست ** آن جهان انگیز کانجا روشنست
- Bu fena dünya, varlık dünyası değil. Sonunda yine ölecek değil mi… âriyet dirilmede ne fayda var?
- این فناجا چون جهان بود نیست ** بازگشت عاریت بس سود نیست
- Sen, şimdi onlara, gözlerden gizli olan “Ledeyna muhdarun“ yurdunda rahmet saç!“ dedi.
- رحمتی افشان بر ایشان هم کنون ** در نهان‌خانه‌ی لدینا محضرون
- Ey insan, cisim ve mal ziyanı, cana faydadır canı vebalden kurtarır. 3395
- تابدانی که زیان جسم و مال ** سود جان باشد رهاند از وبال
- Sen de riyazata canla, başla müşteri ol. Tenini riyazata verdin mi canını kurtardın demektir.
- پس ریاضت را به جان شو مشتری ** چون سپردی تن به خدمت جان بری
- Ey bahtı yaver kişi, gönlüne ihtiyatsız riyazat isteği gelirse secdeye baş koy, şükranelikler ver.
- ور ریاضت آیدت بی اختیار ** سر بنه شکرانه ده ای کامیار
- Mademki Allah, o riyazat isteğini verdi, şükürler et. O istek, sana kendiliğinden gelmedi, seni “Kün“ emriyle riyazata çekti.
- چون حقت داد آن ریاضت شکر کن ** تو نکردی او کشیدت ز امر کن
- Çocuğu yaşamayan kadının ağlayıp inlemesi, “Bu, senin riyazatına karşılıktır, senin için, mücahitlerin cihadına mukabildir” diye cevap gelmesi
- حکایت آن زنی کی فرزندش نمی‌زیست بنالید جواب آمد کی آن عوض ریاضت تست و به جای جهاد مجاهدانست ترا
- Bir kadın vardı, her yıl bir çocuk doğururdu. Fakat çocuk, altı aydan fazla yaşamazdı.
- آن زنی هر سال زاییدی پسر ** بیش از شش مه نبودی عمرور
- Üç aylıkken yahut dört aylıkken ölür giderdi. Kadın feryat ederek dedi ki: Yarabbi, 3400
- یاسه مه یا چار مه گشتی تباه ** ناله کرد آن زن که افغان ای اله
- Bu çocuklar, bana dokuz ay yük oluyor, üç aycağız da ferahlık veriyor. Bana verdiğin nimet eleği sağmadan da tez geçip gidiveriyor!“
- نه مهم بارست و سه ماهم فرح ** نعمتم زوتر رو از قوس قزح
- Allah erlerine ağlayıp yalvarmakta, çocuklarının ölümünden şikâyet etmekteydi.
- پیش مردان خدا کردی نفیر ** زین شکایت آن زن از درد نذیر
- Bu suretle tam yirmi oğlu öldü, ciğerine bir yaman ateştir düştü.
- بیست فرزند این‌چنین در گور رفت ** آتشی در جانشان افتاد تفت
- Nihayet bir gece o kadına rüyasında yemyeşil güze, kusursuz, ebediyet yurdunu, cenneti gösterdiler.
- تا شبی بنمود او را جنتی ** باقیی سبزی خوشی بی ضنتی
- Keyfiyete sığmayan nimete cennet dedim. Bağ bahçe dedim. Çünkü orası, nimetlerin de aslıdır, bağların, bahçelerin de toplandığı yer. 3405
- باغ گفتم نعمت بی‌کیف را ** کاصل نعمتهاست و مجمع باغها
- Yoksa ne bağı? Orada öyle şeyler var ki gözler görmemiştir.
- ورنه لا عین رات چه جای باغ ** گفت نور غیب را یزدان چراغ
- Bu ancak misaldir, onun misli değil. Bu misal de anlamaktan âciz olan bir koku alsın, anlasın diye getirilir.
- مثل نبود آن مثال آن بود ** تا برد بوی آنک او حیران بود
- Hulâsa kadıncağız, cenneti görüp mest oldu. O teselliye uğrayınca elden çıktı, kendinden geçti!
- حاصل آن زن دید آن را مست شد ** زان تجلی آن ضعیف از دست شد
- Köşkün birinde adının yazılı olduğunu gördü, o âşık orasını kendinin sandı.
- دید در قصری نبشته نام خویش ** آن خود دانستش آن محبوب‌کیش
- Sonra ona dediler ki: “Bu nimet, canını feda etmede doğru olan ve bu fedakârlıkta doğruluktan ayrılmayan kişinindir. 3410
- بعد از آن گفتند کین نعمت وراست ** کو بجان بازی بجز صادق نخاست
- Bir hayli hizmet etmek gerek ki sen de bu kuşluk kahvaltısından yiyesin!
- خدمت بسیار می‌بایست کرد ** مر ترا تا بر خوری زین چاشت‌خورد
- Fakat sen, Allah’a sığınmada tembellik ediyorsun. Allah da ona karşılık olarak sana o musibetleri verdi.“
- چون تو کاهل بودی اندر التجا ** آن مصیبتها عوض دادت خدا
- Kadın, “Yarabbi, yüzyıl, hatta daha fazla bir müddet benden kan dök, evlâtlarımı öldür… Razıyım “
- گفت یا رب تا به صد سال و فزون ** این چنینم ده بریز از من تو خون
- Yavaş yavaş, adım adım o bahçeye girince bütün çocuklarını orada gördü de,
- اندر آن باغ او چو آمد پیش پیش ** دید در وی جمله فرزندان خویش
- Dedi ki: “Yarabbi, ben kaybettim ama sen kaybetmemişsin! “Evet… İnsan, gaybi gören göze malik olmadıkça insan olamaz. 3415
- گفت از من کم شد از تو گم نشد ** بی دو چشم غیب کس مردم نشد
- Sen istemezsin, sebep olamazsın ama burnun kanar, bir hayli de kan akar… Derken ateşin geçer, kurtulursun.
- تو نکردی فصد و از بینی دوید ** خون افزون تا ز تب جانت رهید
- Her meyvanın içi, kabuğundan iyidir. Teni de kabuk, sevgiliyi iç bil!
- مغز هر میوه بهست از پوستش ** پوست دان تن را و مغز آن دوستش
- İnsan, pek lâtif bir içe maliktir. İnsansan bir an olsun onu ara!
- مغز نغزی دارد آخر آدمی ** یکدمی آن را طلب گر زان دمی
- Allah razı olsun, Hamza’nın savaşa zırhsız girmesi
- در آمدن حمزه رضی الله عنه در جنگ بی زره
- Son zamanlarındaysa savaş saflarına zırhsız olarak katılır, sarhoşça savaşa atılırdı.
- اندر آخر حمزه چون در صف شدی ** بی زره سرمست در غزو آمدی
- Göğsü açık, vücudu çıplak olarak kendini kılıçlara atardı. 3420
- سینه باز و تن برهنه پیش پیش ** در فکندی در صف شمشیر خویش
- Halk, “Ey Peygamber’in amcası, ey saflar yaran aslan, ey erlerin padişahı.
- خلق پرسیدند کای عم رسول ** ای هزبر صف‌شکن شاه فحول
- Allah buyruğunda“ Nefislerinizi, kendi ellerinizle tehlikeye atmayın“ emrini okumadın mı ki?
- نه تو لا تلقوا بایدیکم الی ** تهلکه خواندی ز پیغام خدا
- Peki, neden kendini böyle bir savaş esnasında tehlikeye atıyorsun?
- پس چرا تو خویش را در تهلکه ** می در اندازی چنین در معرکه
- Gençken, iri yapılı ve kuvvetliyken saflara zırhsız katılmazdın.
- چون جوان بودی و زفت و سخت‌زه ** تو نمی‌رفتی سوی صف بی زره
- Şimdi ihtiyarladın, zayıfladın, belin büküldü… öyle olduğu halde hiçbir şeye aldırış etmez oldun. 3425
- چون شدی پیر و ضعیف و منحنی ** پرده‌های لا ابالی می‌زنی