English    Türkçe    فارسی   

3
4328-4377

  • Dostlarından ayrı düşer, hor hakir bir hale gelir, pişman olursun!”
  • بی‌نوا گردی ز یاران وابری ** خوار گردی و پشیمانی خوری

  • Sen de o melun Şeytan’ın sesinden korkar, yakinden kaçar, sapıklığa düşersin.
  • تو ز بیم بانگ آن دیو لعین ** وا گریزی در ضلالت از یقین

  • “Hele yarın, hele öbür gün din yoluna girer, koşar, yürürüm… Daha önümüzde vakit var” dersin. 4330
  • که هلا فردا و پس فردا مراست ** راه دین پویم که مهلت پیش ماست

  • Sağdan, soldan ölümün gelip çattığını görürsün… Komşuların ölür, evlerinden feryatlar yücelir.
  • مرگ بینی باز کو از چپ و راست ** می‌کشد همسایه را تا بانگ خاست

  • Derken yine can korkusuyla din yoluna girmeye niyetlenir, bir an olsun kendini adam edersin.
  • باز عزم دین کنی از بیم جان ** مرد سازی خویشتن را یک زمان

  • Ben korkup ayağımı geri çekmem diye ilimden, hikmetten silahlar kuşanırsın.
  • پس سلح بر بندی از علم و حکم ** که من از خوفی نیارم پای کم

  • Bu sırada şeytan yine hileye sapar, seslenir: “Bu kulluk kılıcından kork, geri dön!”
  • باز بانگی بر زند بر تو ز مکر ** که بترس و باز گرد از تیغ فقر

  • Yine korkar, aydın yoldan kaçar, o ilim ve hüner silâhlarını atarsın. 4335
  • باز بگریزی ز راه روشنی ** آن سلاح علم و فن را بفکنی

  • Yıllardır bir ses, bir bağırış yüzünden ona kulsun… Hırkanı böyle bir karanlığa atmışsın.
  • سالها او را به بانگی بنده‌ای ** در چنین ظلمت نمد افکنده‌ای

  • Şeytanların bağırışlarındaki heybet, halkı kıskıvrak bağlamış, boğazlarını sıkmıştır.
  • هیبت بانگ شیاطین خلق را ** بند کردست و گرفته حلق را

  • Onların canları, nura kavuşmaktan öyle meyus olmuştur ki kâfirlerin ruhları da kabirdekilerin dirilmesinden ancak o kadar meyustur.
  • تا چنان نومید شد جانشان ز نور ** که روان کافران ز اهل قبور

  • O melunun sesinin heybeti bu olursa gayrı Allah’ın sesindeki heybet ne olur?
  • این شکوه بانگ آن ملعون بود ** هیبت بانگ خدایی چون بود

  • Doğandan aslı, nesli belli olan keklik korkar. Sineğe o korkudan pay yoktur. 4340
  • هیبت بازست بر کبک نجیب ** مر مگس را نیست زان هیبت نصیب

  • Çünkü doğan, sinek avlamaz ki… Sinekleri ancak örümcekler avlar.
  • زانک نبود باز صیاد مگس ** عنکبوتان می مگس گیرند و بس

  • Şeytan örümcek, senin gibi sineğe galiptir. Keklikle, karakuşla işi yok!
  • عنکبوت دیو بر چون تو ذباب ** کر و فر دارد نه بر کبک و عقاب

  • Şeytanların bağırışları, kötü kişilere çobanlık eder. Padişahın sesiyse velilerin bekçisidir.
  • بانگ دیوان گله‌بان اشقیاست ** بانگ سلطان پاسبان اولیاست

  • Bu suretle birbirinden uzak olan bu iki ses birbirine karışmaz… Tatlı denizden bir katra bile acı denize taşmaz.
  • تا نیامیزد بدین دو بانگ دور ** قطره‌ای از بحر خوش با بحر شور

  • Gece yarısı mescitteki konuğa tılsım sesinin gelmesi
  • رسیدن بانگ طلسمی نیم‌شب مهمان مسجد را

  • Şimdi o şiddetli ses hikâyesini dinle. O iyi bahtlı konuk, sesi duyunca yerinden bile kıpırdamadı. 4345
  • بشنو اکنون قصه‌ی آن بانگ سخت ** که نرفت از جا بدان آن نیکبخت

  • Dedi ki: “Bu ses, bayram davulu sesi… Neden korkacakmışım? Tokmağı yiyen davul; o korksun!
  • گفت چون ترسم چو هست این طبل عید ** تا دهل ترسد که زخم او را رسید

  • Ey kalbi olmayan boş davullar, can bayramınızdan kısmetiniz, tokmaktan ibaret.
  • ای دهلهای تهی بی قلوب ** قسمتان از عید جان شد زخم چوب

  • Kıyamet bayramında dinsizler davul… Biz ise gül gibi gülmekteyiz, bayrama erişenlere benziyoruz.
  • شد قیامت عید و بی‌دینان دهل ** ما چو اهل عید خندان همچو گل

  • Şimdi duy da bak, bu davul nasıl ses vermekte… Devlet tenceresi nasıl kaynamakta
  • بشنو اکنون این دهل چون بانگ زد ** دیگ دولتبا چگونه می‌پزد

  • O er, davulun sesini duyunca “Gönlüm, bayram davulundan nasıl olur da korkar?” dedi. 4350
  • چونک بشنود آن دهل آن مرد دید ** گفت چون ترسد دلم از طبل عید

  • Kendi kendisine dedi ki: “Gönül, titreme, korkma… yakine erişmiş kötü gönüllülerin canları öldü gitti.
  • گفت با خود هین ملرزان دل کزین ** مرد جان بددلان بی‌یقین

  • Haydar gibi ya ülkeyi zapt ederim ya canım bedenimden gider.”
  • وقت آن آمد که حیدروار من ** ملک گیرم یا بپردازم بدن

  • Yerinden fırladı bağırdı: “Ey ulu adam, işte buracıkta hazırım; hadi, ersen gel!”
  • بر جهید و بانگ بر زد کای کیا ** حاضرم اینک اگر مردی بیا

  • Tılsım, hemencecik bozuldu, her taraftan ulam ulam altın dökülmeye başladı.
  • در زمان بشکست ز آواز آن طلسم ** زر همی‌ریزید هر سو قسم قسم

  • Öyle altın döküldü ki oğlancağız, kapının bile kapanıp açılmayacağından korktu. 4355
  • ریخت چند این زر که ترسید آن پسر ** تا نگیرد زر ز پری راه در

  • Ondan sonra o kuvvetli aslan kalktı, ta seher çağına kadar altını dışarıya taşımakla uğraştı.
  • بعد از آن برخاست آن شیر عتید ** تا سحرگه زر به بیرون می‌کشید

  • Altınları gömmekte, sonra yine gelip çuvallara, torbalara doldurarak dışarıya götürmekteydi.
  • دفن می‌کرد و همی آمد بزر ** با جوال و توبره بار دگر

  • O canıyla oynayan er, gerisin geriye çekilip kaçan korkakların rağmine definelerine sahip oldu.
  • گنجها بنهاد آن جانباز از آن ** کوری ترسانی واپس خزان

  • Her kör ve hakikatten uzak kalmış altına tapan kişinin hatırına bu hikâyeyi duyunca derhal zahiri altın gelir.
  • این زر ظاهر بخاطر آمدست ** در دل هر کور دور زرپرست

  • Çocuklar saksıları kırar, o kırık parçalara altın adını takar eteklerine koyarlar. 4360
  • کودکان اسفالها را بشکنند ** نام زر بنهند و در دامن کنند

  • Oyun oynarken o parçalara altın adını taktın ya… Artık ne vakit altın desen çocuğun aklına saksı kırıkları gelir.
  • اندر آن بازی چو گویی نام زر ** آن کند در خاطر کودک گذر

  • Fakat erlerin kastettikleri altın ne o altındır, ne bu altın. Onlar üstüne, Allah’ın adı basılmış hakikî altını kastederler. O altın, ne kesada uğrar, ne ziyana… Ebedî ve daimîdir.
  • بل زر مضروب ضرب ایزدی ** کو نگردد کاسد آمد سرمدی

  • O altın, öyle bir altındır ki bu zahirî altın, parlaklığını ondan almış, kadir ve kıymeti ondan bulmuştur.
  • آن زری کین زر از آن زر تاب یافت ** گوهر و تابندگی و آب یافت

  • Gönül, o altından ganileşir… Parlaklık ve aydınlıkta aydan bile üstündür.
  • آن زری که دل ازو گردد غنی ** غالب آید بر قمر در روشنی

  • O mescit, bir mumdu, adamda pervane… O pervane huylu, âdeta canıyla oynamaktaydı. 4365
  • شمع بود آن مسجد و پروانه او ** خویشتن در باخت آن پروانه‌خو

  • Ateş, kanadını yaktı ama daha güzel kanat ihsan etti. O ateşe atılma, âşıka pek kutlu geldi, pek!
  • پر بسوخت او را ولیکن ساختش ** بس مبارک آمد آن انداختش

  • O bahtı kutlu, Musa’ya benziyordu. Ağacın civarında bir ateştir, görmüştü.
  • همچو موسی بود آن مسعودبخت ** کاتشی دید او به سوی آن درخت

  • Allah, ona birçok inayetlerde bulunmuştu… O, gördüğünü ateş sanıyordu ama nurdu.
  • چون عنایتها برو موفور بود ** نار می‌پنداشت و خود آن نور بود

  • Oğul, sen de Allah erini görünce ondan insanlık ateşi var sanıyor, onu insan görüyorsun.
  • مرد حق را چون ببینی ای پسر ** تو گمان داری برو نار بشر

  • Sen, onu kendiliğinden insan görüyorsun, hâlbuki o sıfat sende… bâtıl zannın ateşi de bu tarafta, dikeni de! 4370
  • تو ز خود می‌آیی و آن در تو است ** نار و خار ظن باطل این سو است

  • O, Musa’nın ağacıdır; o, ışıklarla dopdoludur. Bir kerecik olsun ona ateş deme de nur de!
  • او درخت موسی است و پر ضیا ** نور خوان نارش مخوان باری بیا

  • Bu dünyadan vazgeçmek de ateş görünmedi mi? Fakat salikler o makama gittiler, bu âlemi terk ettiler de anladılar ki nurdan ibaretmiş!
  • نه فطام این جهان ناری نمود ** سالکان رفتند و آن خود نور بود

  • Bil ki din mumu yücedir, ateşten ibaret olan mumlara benzemez.
  • پس بدان که شمع دین بر می‌شود ** این نه همچون شمع آتشها بود

  • Bu zahirî mum nur görünür, fakat sevgiliyi yakar… Din mumuysa sureta ateş görünür, fakat ziyaretçilere gül kesilir!
  • این نماید نور و سوزد یار را ** و آن بصورت نار و گل زوار را

  • Bu zahirî mum çok işler bitirir, fakat hakikatte adamı yakar. Din mumuysa vuslat zamanı gönül aydınlatır. 4375
  • این چو سازنده ولی سوزنده‌ای ** و آن گه وصلت دل افروزنده‌ای

  • Allah’a lâyık olan pak nurun şulesi, ona ulaşanlara nur görünür ama ondan uzak kalanlara ateş gibidir.
  • شکل شعله‌ی نور پاک سازوار ** حاضران را نور و دوران را چو نار

  • O âşığın Sadr-ı Cihan’la buluşması
  • ملاقات آن عاشق با صدر جهان

  • O Buhara’lı âşık da kendisini muma atmıştı. O zahmet, aşkı yüzünden kendine kolay gelmekteydi.
  • آن بخاری نیز خود بر شمع زد ** گشته بود از عشقش آسان آن کبد