- Hâlbuki o öyle engin bir gözdür ki iki âlem bile ona bir kıl kadar görünmektedir.
- چشم دریا بسطتی کز بسط او ** هر دو عالم مینماید تار مو
- Gözüne binlerce gökyüzü görünse kaynağın denizin yanında kayboluşu gibi kaybolur!
- گر هزاران چرخ در چشمش رود ** همچو چشمه پیش قلزم گم شود
- O göz, bu duygu âlemine ait şeylerden geçti mi gayb âlemini görür de bu kabiliyet yüzünden öpülür durur!
- چشم بگذشته ازین محسوسها ** یافته از غیببینی بوسها
- Zaten bir kulak bulamıyorum ki o güzel göze ait bir nükte söyleyeyim!
- خود نمییابم یکی گوشی که من ** نکتهای گویم از آن چشم حسن
- O gözden ulu ve kutlu yaşlar süzülse Cebrail, katrasını kapardı. 2645
- میچکید آن آب محمود جلیل ** میربودی قطرهاش را جبرئیل
- O güzel gidişli dilber, müsaade ederse bu kaptığı katrayı kanadına, gagasına sürerdi!
- تا بمالد در پر و منقال خویش ** گر دهد دستوریش آن خوب کیش
- Doğan der ki: Kocakarının kızgınlığı alevlendi ama kuvvetimi, nurumu, sabrımı ve ilmimi yakmadı ya!
- باز گوید خشم کمپیر ار فروخت ** فر و نور و علم و صبرم را نسوخت
- Can doğanım, yüzlerce suret dokur, durur, deveyi yaralar, Salih'i değil!
- باز جانم باز صد صورت تند ** زخم بر ناقه نه بر صالح زند
- Salih, ululukla bir nefes aldı, bir dua etti mi dağdan, o çeşit yüzlerce deve doğar!
- صالح از یکدم که آرد با شکوه ** صد چنان ناقه بزاید متن کوه
- Gönül der ki: Sus, aklını başına al... Yoksa gayret, varlık nescini çeker, yırtar! 2650
- دل همی گوید خموش و هوش دار ** ورنه درانید غیرت پود و تار
- Fakat ne çare., padişahlık gururu, öğüt dinletmiyordu; nihayet öğüdü gönlünden koparıp attı.
- غیرتش را هست صد حلم نهان ** ورنه سوزیدی به یک دم صد جهان
- Allah gayretinin yüzlerce gizli hilmi vardır... Yoksa bir anda yüzlerce cihanı yakardı!
- نخوت شاهی گرفتش جای پند ** تا دل خود را ز بند پند کند
- Mutlaka Haman'la görüşüp danışmam lâzım... Ülke ona dayanmaktadır, ben onunla kuvvet, kudret bulmaktayım, dedi.
- که کنم بار رای هامان مشورت ** کوست پشت ملک و قطب مقدرت
- Mustafa'nın meşveret ettiği zat, Allah Sıddıkıydi. EbucehFe fikir veren Ebuleheb'di!
- مصطفی را رایزن صدیق رب ** رایزن بوجهل را شد بولهب
- Cinsiyet, onu öyle bir çekti ki o nasihatler, kulağına bile giremedi. 2655
- عرق جنسیت چنانش جذب کرد ** کان نصیحتها به پیشش گشت سرد
- Her şey, kendi cinsinden olana yüzlerce kanatla uçar gider, ona ulaşma hayaliyle bağlarını yırtıp yürür!
- جنس سوی جنس صد پره پرد ** بر خیالش بندها را بر درد
- Çocuğu, kayıp oluk üstüne giden ve tehlikeye düşen kadının, Allah yüzünü ululasın, Ali'ye gelerek çare araması
- قصهی آن زن کی طفل او بر سر ناودان غیژید و خطر افتادن بود و از علی کرمالله وجهه چاره جست
- Murtaza'nın yanına bir kadın gelip dedi ki; Çocuğum, oluğun üstüne kaydı.
- یک زنی آمد به پیش مرتضی ** گفت شد بر ناودان طفلی مرا
- Çağırsam ele geçmez. Bıraksam düşüp helak olacağından korkuyorum.
- گرش میخوانم نمیآید به دست ** ور هلم ترسم که افتد او به پست
- Akıllı değil ki tehlikeden kurtul, yanıma gel diyeyim de anlasın.
- نیست عاقل تا که دریابد چون ما ** گر بگویم کز خطر سوی من آ
- Elle işaret etsem anlamaz, anlasa bile kötülük şu ki dinlemez! 2660
- هم اشارت را نمیداند به دست ** ور بداند نشنود این هم به دست
- Mememi, südumu gösterdim ama benden gözünü, yüzünü çevirip duruyor!
- بس نمودم شیر و پستان را بدو ** او همی گرداند از من چشم و رو
- Allah hakkı için ey ulular, siz, bu âlemde de âcizlerin ellerinden tutan, onlara yardım eden erlersiniz, o âlemde de!
- از برای حق شمایید ای مهان ** دستگیر این جهان و آن جهان
- Benim derdime tez bir derman bul ki gönlümün mey vasini kaybedeceğim diye yüreğim titremede!
- زود درمان کن که میلرزد دلم ** که بدرد از میوهی دل بسکلم
- Ali dedi ki: dama bir çocuk çıkar., çocuğun, kendi cinsini görünce,
- گفت طفلی را بر آور هم به بام ** تا ببیند جنس خود را آن غلام
- Derhal oluktan dama gelir., cins, cinsine ebedî olarak âşıktır. 2665
- سوی جنس آید سبک زان ناودان ** جنس بر جنس است عاشق جاودان
- Kadın öyle yaptı, çocuğu, o çocuğu görünce ona yüz tuttu;
- زن چنان کرد و چو دید آن طفل او ** جنس خود خوش خوش بدو ورد آورد
- Oluktan dama geldi. Her cins, kendi cinsinden olanları çeker, bunu böyle bil!
- سوی بام آمد ز متن ناودان ** جاذب هر جنس را هم جنس دان
- Çocuk, sürtüne sürtüne öbür çocuğun bulunduğu tarafa geldi ve aşağıya düşme tehlikesinden kurtuldu.
- غژغژان آمد به سوی طفل طفل ** وا رهید او از فتادن سوی سفل
- Peygamberler de, kullan oluktan kurtarmak için insan olarak gönderilmişlerdir.
- زان بود جنس بشر پیغامبران ** تا بجنسیت رهند از ناودان
- Peygamber, ben de sizin gibi insanım... Kendi cinsinize gelin kaybolmayın buyurdu. 2670
- پس بشر فرمود خود را مثلکم ** تا به جنس آیید و کم گردید گم
- Çünkü cinsiyetin acayip bir çekiciliği vardır, nerde birisini ve bir şeyi ariyan varsa onu aratan, o yana çeken cinsiyettir.
- زانک جنسیت عجایب جاذبیست ** جاذبش جنسست هر جا طالبیست
- Isa ve İdris, meleklerle aynı cinstendiler; onun için gökyüzüne çıktılar.
- عیسی و ادریس بر گردون شدند ** با ملایک چونک همجنس آمدند
- Harut'la Marut'sa ten cinsindendiler; yücelerden aşağıya indiler.
- باز آن هاروت و ماروت از بلند ** جنس تن بودند زان زیر آمدند
- Kâfirler, şeytanlarla aynı cinsindendir. Canları, şeytanların şakirdi olmuştur.
- کافران هم جنس شیطان آمده ** جانشان شاگرد شیطانان شده
- Şeytanlardan yüzbinlerce kötü huylar öğrenmişler, akıl ve gönül gözünü kapamışlardır. 2675
- صد هزاران خوی بد آموخته ** دیدههای عقل و دل بر دوخته
- Onların kötü huylarından en ehemmiyetsizi hasettir, hani iblis'in boynunu vuran haset!
- کمترین خوشان به زشتی آن حسد ** آن حسد که گردن ابلیس زد
- O köpekler, bunlara ululuk ve haset öğretmişlerdir, onlar, halkın ebedî bir mülke, bir devlete nail olmasını istemezler.
- زان سگان آموخته حقد و حسد ** که نخواهد خلق را ملک ابد
- Kimde sağdan, soldan bir yücelik görürlerse hasetten âdeta kulunçları kabarır, dertlenirler.
- هر کرا دید او کمال از چپ و راست ** از حسد قولنجش آمد درد خاست
- Çünkü harmanı yanmış talihsiz, kimsenin mumunun yanmasını istemez.
- زآنک هر بدبخت خرمنسوخته ** مینخواهد شمع کس افروخته
- Kendine gel de sen de bir yücelik elde et başkalarının yüceliğinden dertlenme! 2680
- هین کمالی دست آور تا تو هم ** از کمال دیگران نفتی به غم
- Allah’tan bu hasedin defini dile de Allah, seni cesetten kurtarsın!
- از خدا میخواه دفع این حسد ** تا خدایت وا رهاند از جسد
- Sana içten bir meşguliyet versin de ondan baş alamayasın!
- مر ترا مشغولیی بخشد درون ** که نپردازی از آن سوی برون
- Allah bir yudumcuk şaraba öyle bir hassa vermiştir ki adamı sarhoş eder, iki âlemden de kurtarır!
- جرعهی می را خدا آن میدهد ** که بدو مست از دو عالم میدهد
- Bir avuç yeşil ota, esrara öyle bir hassa vermiştir ki bir zaman olsun insanı kendisinden alır!
- خاصیت بنهاده در کف حشیش ** کو زمانی میرهاند از خودیش
- Allah uykuya öyle bir hal vermiştir ki düşünceyi iki âlemden de keser! 2685
- خواب را یزدان بدان سان میکند ** کز دو عالم فکر را بر میکند
- Mecnun' u, bir deri aşkından öyle bir hale getirmiştir ki dostu düşmandan fark etmez olmuştur.
- کرد مجنون را ز عشق پوستی ** کو بنشناسد عدو از دوستی
- Senin anlayışına havale edilecek bunun gibi yüzbinlerce şarabı vardır onun!
- صد هزاران این چنین میدارد او ** که بر ادراکات تو بگمارد او
- Nefsin, kötülük şarapları var ki o kötü kişiyi bunlarla yoldan çıkarır!
- هست میهای شقاوت نفس را ** که ز ره بیرون برد آن نحس را
- Aklın, kutluluk şarapları var ki insan onların neşesiyle zevalsiz bir konak bulur.
- هست میهای سعادت عقل را ** که بیابد منزل بینقل را
- Sarhoşlukla gök kubbe çadırını o yandan söker, yola düşer! 2690
- خیمهی گردون ز سرمستی خویش ** بر کند زان سو بگیرد راه پیش