- Senin anlayışına havale edilecek bunun gibi yüzbinlerce şarabı vardır onun!
- صد هزاران این چنین می‌دارد او ** که بر ادراکات تو بگمارد او
- Nefsin, kötülük şarapları var ki o kötü kişiyi bunlarla yoldan çıkarır!
- هست میهای شقاوت نفس را ** که ز ره بیرون برد آن نحس را
- Aklın, kutluluk şarapları var ki insan onların neşesiyle zevalsiz bir konak bulur.
- هست میهای سعادت عقل را ** که بیابد منزل بی‌نقل را
- Sarhoşlukla gök kubbe çadırını o yandan söker, yola düşer! 2690
- خیمه‌ی گردون ز سرمستی خویش ** بر کند زان سو بگیرد راه پیش
- Kendine gel ey gönül de mağrur olma. İsa, Allah sarhoşudur, eşek, arpa sarhoşu!
- هین بهر مستی دلا غره مشو ** هست عیسی مست حق خر مست جو
- Şu küplerden o çeşit şaraplar ara ki sarhoşluğunun sonu gelmesin!
- این چنین می را بجو زین خنبها ** مستی‌اش نبود ز کوته دنبها
- Çünkü her sevgili, dolu bir küpe benzer, o tortuludur, bu inci gibi saf!
- زانک هر معشوق چون خنبیست پر ** آن یکی درد و دگر صافی چو در
- Ey şarabı anlayan, tanıyan er, ihtiyatla tat da karışıksız, katıksız arı duru bir şarap bulasın!
- می‌شناسا هین بچش با احتیاط ** تا میی یابی منزه ز اختلاط
- Her iki şarap da sarhoşluk verir ama bunun sarhoşluğu, adamı ta Allah' ya kadar çeker götürür! 2695
- هر دو مستی می‌دهندت لیک این ** مستی‌ات آرد کشان تا رب دین
- Bunu iç de düşünceden, vesveselerden, hile ve düzenlerden kurtul; akıl bağı olmaksızın deve gibi coş, raksa giriş!
- تا رهی از فکر و وسواس و حیل ** بی عقال این عقل در رقص‌الجمل
- Peygamberler, ruh ve melek âmindendirler, o yüzden gökteki meleği çekerler.
- انبیا چون جنس روحند و ملک ** مر ملک را جذب کردند از فلک
- Yel, ateş cinsindendir, onun dostudur, her ikisi de yücelir, yücelere çıkar!
- باد جنس آتش است و یار او ** که بود آهنگ هر دو بر علو
- Boş testinin ağzını kapadın da havuza yahut ırmağa attın mı?
- چون ببندی تو سر کوزه‌ی تهی ** در میان حوض یا جویی نهی
- Kıyamete kadar batmaz, çünkü içerisi boştur; o boşlukta hava vardır; 2700
- تا قیامت آن فرو ناید به پست ** که دلش خالیست و در وی باد هست
- Yelin meyli, yüceleredir, içinde bulunduğu kabı da yücelere kaldırır.
- میل بادش چون سوی بالا بود ** ظرف خود را هم سوی بالا کشد
- Peygamberlerin cinsinden olan canlar da çekişe çekişe onların yanına giderler.
- باز آن جانها که جنس انبیاست ** سوی‌ایشان کش کشان چون سایه‌هاست
- Çünkü bu kısımdan olan kişinin aklı üstündür, şüphe yok ki akıl da yaradılış bakımından melekle aynı cinstendir.
- زانک عقلش غالبست و بی ز شک ** عقل جنس آمد به خلقت با ملک
- Nefis havası da düşmana üstündür, fakat nefis, aşağılık cinstendir, aşağılık âlemine gider!
- وان هوای نفس غالب بر عدو ** نفس جنس اسفل آمد شد بدو
- Kıpti, kötü Firavun' un cinsindendi. İsrail oğulları kabilelerine mensup olanlar da Allah kelimi Musa'nın cinsinden. 2705
- بود قبطی جنس فرعون ذمیم ** بود سبطی جنس موسی کلیم
- Haman, tam Firavun'un cinsindendi. Firavun, o yüzden onu seçmiş, başköşeye geçirmiş, kendisine vezir etmişti.
- بود هامان جنس‌تر فرعون را ** برگزیدش برد بر صدر سرا
- Hâsılı sonunda da Haman, onu başköşeden ta cehennemin dibine kadar çekti. Çünkü o iki pis adam cehennem cinsindendi.
- لاجرم از صدر تا قعرش کشید ** که ز جنس دوزخ‌اند آن دو پلید
- İkisi de cehennem gibi yakıcıydı.. ikisi de nurun, zıddı idi.. ikisi de cehennem gibi gönül nurundan çekinen ve nefret eden kişiydi!
- هر دو سوزنده چو ذوزخ ضد نور ** هر دو چون دوزخ ز نور دل نفور
- Çünkü cehennem, ey mümin, sırattan çabuk geç, nurun ateşimi söndürecek.
- زانک دوزخ گوید ای مومن تو زود ** برگذر که نورت آتش را ربود
- Ey mümin, nurun eteğini sürüdü mü ateşimi, mahvedecek; hemen geç der. 2710
- بگذر اى مومن كه نورت مىكشد ** آتشم را چون كه دامن مىكشد
- Cehennemlik de nurdan ürker, kaçar, çünkü güzelim, cehennem tabiatlıdır o!
- می‌رمد آن دوزخی از نور هم ** زانک طبع دوزخستش ای صنم
- Mümin, canla başla nasıl cehennemden kaçarsa, cehennem de müminden öyle kaçar!
- دوزخ از مومن گریزد آنچنان ** که گریزد مومن از دوزخ به جان
- Çünkü müminin nuru, ateş cinsinden değildir. Nuru arayan, hakikatte ateşin zıddıdır.
- زانک جنس نار نبود نور او ** ضد نار آمد حقیقت نورجو
- Hadiste gelmiştir: Mümin duada Allah’a yalvarır, cehennemden aman diler ya..
- در حدیث آمدی که مومن در دعا ** چون امان خواهد ز دوزخ از خدا
- Cehennem de canla başla ondan aman diler Yarabbi, beni falandan uzak et der. 2715
- دوزخ از وی هم امان خواهد به جان ** که خدایا دور دارم از فلان
- Cinsiyet cazibesini şimdi bir gör hele, bakalım sen hangi cinstensin; küfür cinsinden mi, iman cinsinden mi?
- جاذبه‌ی جنسیتست اکنون ببین ** که تو جنس کیستی از کفر و دین
- Haman'a meylin varsa Haman'dansın. Musa'ya meylin varsa Sübhan'dan!
- گر بهامان مایلی هامانیی ** ور به موسی مایلی سبحانیی
- İkisine de mailsen, iki cinsten de katışığın var... Nefisle akıl, ikisi de sende karışık!
- ور بهر و مایلی انگیخته ** نفس و عقلی هر دوان آمیخته
- İkisi de savaşta, kendine gel, kendine! Çalış da manalar, suretlere üstün olsun!
- هر دو در جنگند هان و هان بکوش ** تا شود غالب معانی بر نقوش
- 2720.Düşmanını her an bozguna uğramış, mağlûp olmuş göresin. Savaş âleminde bu sevinç kâfidir doğrusu! 2720
- در جهان جنگ شادی این بسست ** که ببینی بر عدو هر دم شکست
- O inatçı suratlı Firavun, nihayet Haman'a kabalıkla bu sözleri söyledi.
- آن ستیزه‌رو بسختی عاقبت ** گفت با هامان برای مشورت
- Allah Kelim' inin vaatlerini anlattı, o sapığı kendisine mahrem etti!
- وعده‌های آن کلیم‌الله را ** گفت و محرم ساخت آن گمراه را
- Firavun'un, Musa aleyhiselâm'a iman etme hususunda veziri Haman'a danışması
- مشورت کردن فرعون با وزیرش هامان در ایمان آوردن به موسی علیه‌السلام
- Firavun, Haman'ı tenha bulunca bunları anlattı. Haman, sıçrayıp yakasını yırttı.
- گفت با هامان چون تنهااش بدید ** جست هامان و گریبان را درید
- O melun naralar attı, ağladı... Kavuğunu, sarığını yere attı.
- بانگها زد گریه‌ها کرد آن لعین ** کوفت دستار و کله را بر زمین
- 2725.Dedi ki: Böyle küstahça ve abes sözleri nasıl, oldu da padişahın yüzüne karşı söyledi? 2725
- که چگونه گفت اندر روی شاه ** این چنین گستاخ آن حرف تباه
- Sen, bütün âlemi hükmüne almış, işini, bahtın yardımı ile altın haline getirmişsin.
- جمله عالم را مسخر کرده تو ** کار را با بخت چون زر کرده تو
- Padişahlar, inatsız, ısrarsız doğudan da sana vergi getirmedeler, batıdan da!
- از مشارق وز مغارب بی‌لجاج ** سوی تو آرند سلطانان خراج
- Ey ulu padişah, bütün padişahlar, sevinçle senin kapının eşiğini öpüyorlar!
- پادشاهان لب همی مالند شاد ** بر ستانه‌ی خاک تو این کیقباد
- Düşmanın atı, atımızı gördü mü sopa görmeden yüz çevirmede!
- اسپ یاغی چون ببیند اسپ ما ** رو بگرداند گریزد بی عصا
- Şimdiye dek âlemin tapındığı, secde ettiği sendin., şimdi kulların en aşağısı mı olacaksın? 2730
- تاکنون معبود و مسجود جهان ** بوده‌ای گردی کمینه‌ی بندگان
- Bir efendinin kula tapmasındansa binlerce defa ateşe atılması daha hoş!
- در هزار آتش شدن زین خوشترست ** که خداوندی شود بنده‌پرست
- Hayır buna imkân yok! Ey Çin ülkesini bile hükmü altına alan padişahım, önce beni öldür de seni bu halde görmeyeyim!
- نه بکش اول مرا ای شاه چین ** تا نبیند چشم من بر شاه این
- Padişahım, önce benim boynumu vur da bu alçalmayı gözlerim görmesin!
- خسروا اول مرا گردن بزن ** تا نبیند این مذلت چشم من
- Böyle bir şey olmamıştır ya, fakat olmasın da! Yer, gök olacak, gökyüzü yer ha!
- خود نبودست و مبادا این چنین ** که زمین گردون شود گردون زمین
- Kullarımız, bizimle kapı yoldaşı olacaklar, esirlerimiz, gönüllerimizi yaralayacak, öyle mi? 2735
- بندگان‌مان خواجه‌تاش ما شوند ** بی‌دلان‌مان دلخراش ما شوند
- Düşmanların gözleri aydın olacak da dost körleşecek. Sonra da bize mezarın dibi, gül bahçesi kesilecek ha!
- چشم‌روشن دشمنان و دوست کور ** گشت ما را پس گلستان قعر گور
- Allah lanet etsin, Haman'ın sözlerinin bayağılığı
- تزییف سخن هامان علیه‌اللعنه