English    Türkçe    فارسی   

4
912-961

  • O kötü kişi, ibadet tavlasını yerinde oynamamıştır da bu yüzden taştan aslanı sahici aslan sanmıştır.
  • نرد خدمت چون بنا موضع بباخت ** شیر سنگین را شقی شیری شناخت

  • Hakiki aslan da, kereminden cömertlik etmiş, hemencecik köpeğin önüne bir kemik fırlatıp atmış...
  • از کرم شیر حقیقی کرد جود ** استخوانی سوی سگ انداخت زود

  • O köpek, doğru özlü değil ama bizim kemik verişimiz umumî bir lütûftur, demiştir!
  • گفت گرچه نیست آن سگ بر قوام ** لیک ما را استخوان لطفیست عام

  • Halime’nin Mustafa aleyhisselâm’ı sütten kesince kaybetmesi ve putlardan yardım istemesi, putların titreyip secdeye kapanmaları, Mustafa sallallahu aleyhi vesellem’in ululuğuna şahadet etmeleri
  • قصه‌ی یاری خواستن حلیمه از بتان چون عقیب فطام مصطفی را علیه‌السلام گم کرد و لرزیدن و سجده‌ی بتان و گواهی دادن ایشان بر عظمت کار مصطفی صلی‌الله علیه و سلم

  • Sana Halime’nin gizli hikâyesini söyleyeyim de gönlünden gam gitsin! 915
  • قصه‌ی راز حلیمه گویمت ** تا زداید داستان او غمت

  • Mustafa’yı sütten kesince fesleğen ve gül gibi elini alıp bağrına basarak...
  • مصطفی را چون ز شیر او باز کرد ** بر کفش برداشت چون ریحان و ورد

  • Her iyi ve kötüden kaçırıp esirgeyerek o padişahlar padişahını atasına teslim etmek üzere Mekke’ye geldi.
  • می‌گریزانیدش از هر نیک و بد ** تا سپارد آن شهنشه را به جد

  • O emaneti, zayi etmeden korkarak Kâbe’ye geldi, Hatîm’e girdi.
  • چون همی آورد امانت را ز بیم ** شد به کعبه و آمد او اندر حطیم

  • Fakat bu sırada havadan “Ey Hatîm, sana pek büyük bir güneş doğdu...
  • از هوا بشنید بانگی کای حطیم ** تافت بر تو آفتابی بس عظیم

  • Ey Hatîm, bugün sana cömertlik güneşinden yüz binlerce nur isabet ediverdi... 920
  • ای حطیم امروز آید بر تو زود ** صد هزاران نور از خورشید جود

  • Ey Hatîm, bugün sana, talih ve bahtın, ardında çavuş olduğu ulular ulusu bir padişah gelip kondu...
  • ای حطیم امروز آرد در تو رخت ** محتشم شاهی که پیک اوست بخت

  • Şüphe yok ki yeni baştan yücelikler âlemine mensup canların konağı olacaksın...
  • ای حطیم امروز بی‌شک از نوی ** منزل جانهای بالایی شوی

  • Tertemiz canlar her yandan bölük bölük, takım takım, şevklerinden sarhoş olarak sana gelecekler” diye ses geliyordu.
  • جان پاکان طلب طلب و جوق جوق ** آیدت از هر نواحی مست شوق

  • Halime bu sese şaşırıp kaldı... ne önde kimse vardı, ne artta!
  • گشت حیران آن حلیمه زان صدا ** نه کسی در پیش نه سوی قفا

  • Altı cihette de kimse yoktu... fakat bu canlar feda olası ses, ardı ardına gelip durmaktaydı. 925
  • شش جهت خالی ز صورت وین ندا ** شد پیاپی آن ندا را جان فدا

  • Halime, o güzel ses nereden geliyor, kim söylüyor diye araştırmak üzere Mustafa’yı yere bıraktı.
  • مصطفی را بر زمین بنهاد او ** تا کند آن بانگ خوش را جست و جو

  • Her tarafa göz gezdirdi... o sırlar açan, gizli şeyler söyleyen padişah nerede diye her tarafa baktı.
  • چشم می‌انداخت آن دم سو به سو ** که کجا است این شه اسرارگو

  • Yarabbi, böyle yüce bir ses sağdan, soldan gelmede... Fakat söyleyen kim? diyordu.
  • کین چنین بانگ بلند از چپ و راست ** می‌رسد یا رب رساننده کجاست

  • Kimseyi göremeyince şaşırdı, ümidi kesildi, söyleyeni bulamayacağını anladı... Söğüt dalı gibi her tarafı tir tir titriyordu.
  • چون ندید او خیره و نومید شد ** جسم لرزان هم‌چو شاخ بید شد

  • Tekrar o aklı başında olan çocuğu bıraktığı yere döndü... Bir de ne baksın, Mustafa, koyduğu yerde yok! 930
  • باز آمد سوی آن طفل رشید ** مصطفی را بر مکان خود ندید

  • Büsbütün şaşırdı... Konağı dertlerle karardı âdeta!
  • حیرت اندر حیرت آمد بر دلش ** گشت بس تاریک از غم منزلش

  • Şu yana, bu yana koşup bağırmaya, bir tanecik incimi kim aldı benim diye feryat etmeye başladı.
  • سوی منزلها دوید و بانگ داشت ** که کی بر دردانه‌ام غارت گماشت

  • Mekkeliler biz bilmiyoruz... Hatta orada bir çocuk olduğunu bile görmedik dediler.
  • مکیان گفتند ما را علم نیست ** ما ندانستیم که آنجا کودکیست

  • Halime öyle bir feryat edip ağlamaya başladı ki onun ağlamasını görüp başkaları da ağladılar!
  • ریخت چندان اشک و کرد او بس فغان ** که ازو گریان شدند آن دیگران

  • Göğsünü döverek öyle yanık yanık ağlıyordu ki ağlamasına bakıp yıldızlar bile ağlamaya koyuldular! 935
  • سینه کوبان آن چنان بگریست خوش ** که اختران گریان شدند از گریه‌اش

  • Halime’yi, yardım istemek üzere putlara götüren ihtiyar Arap
  • حکایت آن پیر عرب کی دلالت کرد حلیمه را به استعانت به بتان

  • Bu sırada ihtiyar bir adam, elindeki sopasını kaka kaka çıkageldi. Dedi ki: “A Halime, başına ne geldi senin?
  • پیرمردی پیشش آمد با عصا ** کای حلیمه چه فتاد آخر ترا

  • Neden böyle ağlıyor, yasla ciğerler dağlıyorsun?”
  • که چنین آتش ز دل افروختی ** این جگرها را ز ماتم سوختی

  • Halime “Ben Ahmed’in inanılır, güvenilir sütninesiyim... Onu atasına teslim etmek üzere getirdim.
  • گفت احمد را رضیعم معتمد ** پس بیاوردم که بسپارم به جد

  • Fakat Hatîme gelince kulağıma havadan sesler gelmeye başladı.
  • چون رسیدم در حطیم آوازها ** می‌رسید و می‌شنیدم از هوا

  • Gökten gelen o sesleri duyunca çocuğu oraya bıraktım... 940
  • من چو آن الحان شنیدم از هوا ** طفل را بنهادم آنجا زان صدا

  • Bu sözleri kim söylüyor, göreyim dedim... Çünkü pek lâtif, pek güzel bir sesti o.
  • تا ببینم این ندا آواز کیست ** که ندایی بس لطیف و بس شهیست

  • Ne etrafımda kimseyi gördüm, ne de bir an o ses kesildi.
  • نه از کسی دیدم بگرد خود نشان ** نه ندا می منقطع شد یک زمان

  • Şaşırıp kaldım, şaşkınlıkla şuraya buraya giderken bir de baktım ki çocuk, koyduğum yerde yok... Eyvahlar olsun, yazık oldu bana!”
  • چونک واگشتم ز حیرتهای دل ** طفل را آنجا ندیدم وای دل

  • İhtiyar, “Meraklanma, kederlenme... Ben sana bir padişah göstereyim.
  • گفتش ای فرزند تو انده مدار ** که نمایم مر ترا یک شهریار

  • O sana çocuğun ne olduğunu, nereye gittiğini, nerede bulunduğunu söyler” dedi. 945
  • که بگوید گر بخواهد حال طفل ** او بداند منزل و ترحال طفل

  • Halime, canım feda olsun sana ey güzel yüzlü, tatlı sözlü ihtiyar!
  • پس حلیمه گفت ای جانم فدا ** مر ترا ای شیخ خوب خوش‌ندا

  • Hadi, hemen bana o yüce bakışlı padişahı göster de çocuğun halinden haber alayım, dedi.
  • هین مرا بنمای آن شاه نظر ** کش بود از حال طفل من خبر

  • İhtiyar, Halime’yi Uzza’nın yanına götürdü... Dedi ki: “Bu put, kayıpları haber vermede tecrübe edilmiştir.
  • برد او را پیش عزی کین صنم ** هست در اخبار غیبی مغتنم

  • Biz, ona tapı kılarak vardık mı binlerce kaybımızı bulmuştur.”
  • ما هزاران گم شده زو یافتیم ** چون به خدمت سوی او بشتافتیم

  • İhtiyar, puta secde edip derhal “Ey Arabın velinimeti, ey cömertlik denizi! 950
  • پیر کرد او را سجود و گفت زود ** ای خداوند عرب ای بحر جود

  • Ey uzza! Sen bize nice lütuflarda bulundun da biz tuzaklardan kurtulduk.
  • گفت ای عزی تو بس اکرامها ** کرده‌ای تا رسته‌ایم از دامها

  • Lütufların yüzünden Arap’ta hakkın var... Arab’ın sana ram olması farz olmuştur.
  • بر عرب حقست از اکرام تو ** فرض گشته تا عرب شد رام تو

  • Sad kabilesinden olan Halime, derdine derman olacağını umarak senin gölgene gelip sığındı.
  • این حلیمه‌ی سعدی از اومید تو ** آمد اندر ظل شاخ بید تو

  • Onun bir küçük çocuğu kaybolmuş... Adı Muhammed’miş!” dedi.
  • که ازو فرزند طفلی گم شدست ** نام آن کودک محمد آمدست

  • Arap, Muhammed der demez derhal bütün putlar yere kapandılar, secde ettiler. 955
  • چون محمد گفت آن جمله بتان ** سرنگون گشت و ساجد آن زمان

  • “A ihtiyar, Muhammed’i ne çeşit arayış bu? Biz onun yüzünden işten kalacak, hor hakir olacağız!
  • که برو ای پیر این چه جست و جوست ** آن محمد را که عزل ما ازوست

  • Biz onun yüzünden yüz üstü düşeceğiz, taşlanacağız... Onun yüzünden kârımıza kesat gelecek, ayarımız mahvolacak!
  • ما نگون و سنگسار آییم ازو ** ما کساد و بی‌عیار آییم ازو

  • Fetret zamanında hevâ ve heves ehlinin arada bir bizden gördükleri o hayaller,
  • آن خیالاتی که دیدندی ز ما ** وقت فترت گاه گاه اهل هوا

  • Onun devri gelince yok olacak... Su görününce teyemmümün hükmü kalmayacak!
  • گم شود چون بارگاه او رسید ** آب آمد مر تیمم را درید

  • A ihtiyar, uzaklaş bizden sınama ateşini alevlendirme; Ahmed’in kıskançlığıyla bizi yakma! 960
  • دور شو ای پیر فتنه کم فروز ** هین ز رشک احمدی ما را مسوز

  • Allah aşkına uzaklaş ey ihtiyar... Uzaklaş da takdir ateşi, seni de bizimle beraber yakmasın!
  • دور شو بهر خدا ای پیر تو ** تا نسوزی ز آتش تقدیر تو