Rumi's Masnavi - Himmet sahibi misafir, az yemek yerse sofra sahibi, ona daha güzel yemek getirir.

Himmet sahibi misafir, az yemek yerse sofra sahibi, ona daha güzel yemek getirir.

Yalnız yoksul ve nekes olan sofra sahibi başka, ona söz yok. Kerem sahibi Rızk vericiye kötü zanda bulunma.

Ey dayanılan, güvenilen er, bir dağ gibi başını kaldır da günesin ilk ışığı sana vursun.

Baksana o oturaklı yüce dağın tepesi de seher güneşini bekleyip durmada.

Ne hoştu bu dünya, ölüm olmasaydı: ne hoştu dünya mülk, zevali gelmeseydi diyen ve bu çeşit abes sözler söyleyen gafil kişiye cevap

Biri ne hoştu dünya, ortada eteğimizi çeken ölüm olmasaydı demedeydi. 1760

Bir başka biri de dedi ki: Ölüm olmasaydı ıstıraplarla dolu olan bu dünya hiçbir şeye yaramazdı.

Ovaya yığılmış, dövülmeden öylece bırakılmış bir harmana benzerdi.

Halbuki sen asil ölümü dirilik sandın, tohumu çorak yere ektin.

Yalancı akıl, her şeyi aksi görür, diriliği de ölüm sanır a ahmak!

Ey Tanrı, sen bize her şeyi, o hile yurdunda nasılsa öylece göster. 1765

Hiçbir ölü, öldüğüne hayıflanmaz, azığın azlığına hayıflanır.

Yoksa ölen, bir kuyudan ovaya, devlete, yaşayışa ve genişliğe çıkar.

Bu yas konağından, şu daracık deve yatağından geniş bir ovaya göçer.

Orası doğruluk makamıdır, yalan sayvanı değil. Orada hususi bir şarap vardır, adam onunla sarhoş olur ayranla değil.

Orası öyle bir doğruluk makamıdır ki orada onunla oturan Tanrıdır. Ateşe tapanların mabedi olan su balçıktan kurtulmuştur. 1770

Aydın bir suretle yaşamadıysan, bir iki nefeslik ömrün kaldı bari ercesine öl!

Kul,müstahak olmadan nimetler veren Tanrının rahmetinden dilenen şeyler. Tanrı, bir Tanrı ki, insanlar, ümitsizliğe düştükten sonra yağmur yağdırır. Nice uzaklık vardır, yakınlığa sebep olur. Nice kutluluklar vardır, kötülük istediğinden gelip çatar. Bu suretle de Tanrının, kulların kötülüklerini, iyiliklere döndürdüğü bilinir.

Hadiste gelmiştir ki kıyamet günü, her bedene “kalk” diye emir gelir.

Sur’un üfürülmesi, pak Tanri’nin ey zerreler yerden bas kaldırın diye emretmesidir.

Herkesin canı, sabahleyin kalkınca nasıl aklımız başımıza gelirse tıpkı öyle, kendi bedenine girer.

Can, kıyamet günü, kendi bedenini tanır, define gibi kendine mahsus olan o yıkık yere girer. 1775

Her can, kendi bedenini tanır, o bedene girer. Kuyumcunu canı, nasıl olur da terzinin bedenine girer?

Bilgi sahibinin canı, bilgi sahibinin bedenine girer, zulmedenin canı, zulmedenin bedenine.

Sabah çağı kuzu anasını, koyun kuzusunu nasıl tanırsa Tanrı bilgisi de bedenleri tanıma hususunda ruhlara böyle bir bilgi vermiştir.

Ayak bile karanlıkta ayakkabısını tanırken a güzelim can kendi bedenini nasıl tanımaz?

Ey Tanrıya sığınan, sabah küçük mahşerdir. Büyük mahşeri de var ondan kıyas et. 1780

Can, nasıl toprağa uçarsa amel defteri de sağa, sola öyle uçar.

İyiliğe kötülüğe dair dün ne yaptıysa onların yazılı olduğu nekeslik ve cömertlik defterini, insanın avucuna koyarlar.

Seher çağı uykudan uyandı mı o hayır ve şer, ona gelip çatar.

Riyazatı huy edinmişse uyandığı zaman yanına o gelir.

Dün, hamlık etmiş, kötülükte, azgınlıkta bulunmuşsa sol yanından verilen defteri, yas mektubuna döner. 1785

Dün, temiz, kötülükten çekingen ve dindar olarak yaşamışsa uyanınca değerli inciyi elde eder.

Bizim uykumuz ve uyanmamız, ölümle mahşere iki tanıktır.

Küçük haşir büyük hasrı gösterir; küçük ölüm, büyük ölümü aydınlatır.

Fakat bu defter, hayalidir, gizlidir. Büyük haşirde o defter meydana çıkar.

Bu hayal, burada gizlidir, eseri görünür. Fakat bu hayal, orada suretlere bürünür. 1790

Mühendise bak yere tohum eker gibi gönlüne bir ev yapma hayali kor.

O hayal, dışarıda zahir olur, adeta yerden tohum biter gibi.

Gönülde yurt tutan her hayal, mahşer gününde bir surete bürünecektir.

Mühendisin gönlünde kurduğu hayali, tohum bitirme kabiliyetindeki bir yere ekilmiş, orada bitmiş mahsul tut.

Bu iki mahşeri hulâsa etmeden maksadım bir kısastır, inananların bundan hisse almasıdır. 1795

Kıyamet gününün güneşi doğdu mu çirkin, güzel herkes yerden derhal kalkar.

Herkes kaza ve kader divanına koşar, geçer para da potaya girer, kalp para da.

Geçer para neşelenerek, nazlana,nazlana kalp para, yanıp eriyerek.

Anbean sınamalar gelmede, bedende gönül sırları görünmede.

Kandil nasıl suyla yağla görünür, aydınlanıp meydana çıkarsa, yahut toprak, nasıl mahsul verir, sırlarını meydana korsa öyle. 1800

Baharın eli, soğanı, safranı, haşhaşı çıkarır, kışın sırrını nasıl meydana korsa öyle.

Biri “Biz Tanrıdan çekinenleriz” diye yemyeşil, öbürü menekşe gibi başı aşağıda. Tehlikeye uğrama korkusu, gönle yerleşmiş, bu yüzden kaynaklat kaynama da, on tane dere olmada.

Tehlikeye uğrama korkusu, gönle yerleşmiş, bu yüzden kaynaklat kaynama da, on tane dere olmada.

Gözler, defterler sol yandan gelmesin diye açılmış, bekleyip durmada.

Amel defterinin sağdan verilmesi kolay iş değil. Bunun için gözler sağı solu gözlemede. 1805