- Bayezid'in zamanında bir kafir vardı.Ona kutlu bir müslüman dedi ki:
- بود گبری در زمان بایزید ** گفت او را یک مسلمان سعید
- Ne olur müslüman olsan da yüzlerce kurtuluşa erişsen,ululuklar bulsan.
- که چه باشد گر تو اسلام آوری ** تا بیابی صد نجات و سروری
- Kafir dedi ki:Eğer müslümanlık,alemin şeyhi Bayezid'in müslümanlığıysa,
- گفت این ایمان اگر هست ای مرید ** آنک دارد شیخ عالم بایزید
- Ben ona takat getiremem.O,benim çalışmalarımdan çok üstün.
- من ندارم طاقت آن تاب آن ** که آن فزون آمد ز کوششهای جان
- Dine,imana inanmıyorum ama onun imanına adamakıllı iman etmiştim. 3360
- گرچه در ایمان و دین ناموقنم ** لیک در ایمان او بس مؤمنم
- İmanım var ki o,herkesten yüce,pek latif,pek nurlu.
- دارم ایمان که آن ز جمله برترست ** بس لطیف و با فروغ و با فرست
- Ağzım adamakıllı mühürlü,iman edemem ama gizliden gizliye onun imanına müminim.
- مؤمن ایمان اویم در نهان ** گرچه مهرم هست محکم بر دهان
- Yok..eğer sizin imanınız,imansa ona ne meylim var,ne iştiham.
- باز ایمان خود گر ایمان شماست ** نه بدان میلستم و نه مشتهاست
- İmana yüzlerce meyli olan,sizi gördü mü soğur,kesilir.
- آنک صد میلش سوی ایمان بود ** چون شما را دید آن فاتر شود
- Çünkü sizin imanınızdan adam,yalnız bir ad görür,manası yoktur.Nasıl olur da çöle kurtuluş yeri denir? 3365
- زانک نامی بیند و معنیش نی ** چون بیابان را مفازه گفتنی
- Sizin imanınıza bakan kişinin imana olan sevgisi soğur gider.
- عشق او ز آورد ایمان بفسرد ** چون به ایمان شما او بنگرد
- Sesi çirkin müezzinin,kafir ülkesinde ezan okuması ve bir kafirin ona hediye vermesi
- حکایت آن مذن زشت آواز کی در کافرستان بانگ نماز داد و مرد کافری او را هدیه داد
- Bir müezzin vardı,sesi pek çirkindi.Kafir ülkesinde ezan okurdu.
- یک مذن داشت بس آواز بد ** در میان کافرستان بانگ زد
- Ezan okuma,savaş çıkar,düşmanlık uzar dedilerse de.
- چند گفتندش مگو بانگ نماز ** که شود جنگ و عداوتها دراز
- İnat etti,pervasızca o kafir ülkesinde ezan okumaya koyuldu.
- او ستیزه کرد و پس بی‌احتراز ** گفت در کافرستان بانگ نماز
- Halk,umumi bir kargaşalıktan korkarken bir de baktılar,elinde bir elbise,kafirin biri çıka geldi. 3370
- خلق خایف شد ز فتنه‌ی عامه‌ای ** خود بیامد کافری با جامه‌ای
- Dostlar gibi eline mum ve helva almış,öyle bir latif elbiseyi hediye getiriyordu.
- شمع و حلوا با چنان جامه‌ی لطیف ** هدیه آورد و بیامد چون الیف
- Söyleyin,o müezzin nerede?Onun selası ve ezanı,bana rahatlık verdi diye sormadaydı.
- پرس پرسان کین مذن کو کجاست ** که صلا و بانگ او راحت‌فزاست
- Yahu dediler.Nasıl olur?Hiç o bet ses,insana rahatlık verir mi?Kafir dedi ki:Sesi,kiliseye,gelince;
- هین چه راحت بود زان آواز زشت ** گفت که آوازش فتاد اندر کنشت
- Benim pek güzel,pek yüce bir kızım var,çoktandır müslüman olmak isterdi.
- دختری دارم لطیف و بس سنی ** آرزو می‌بود او را مؤمنی
- Bu sevda,kafasından bir türlü çıkmıyordu.Bunca kafir ona öğüt verdi. 3375
- هیچ این سودا نمی‌رفت از سرش ** پندها می‌داد چندین کافرش
- Fakat gönlünde iman sevgisi,öyle bir yerleşmişti ki.Bu dert,adeta bir buhurdanlıktı,ben de ödağacı.
- در دل او مهر ایمان رسته بود ** هم‌چو مجمر بود این غم من چو عود
- Anbean imana yöneldikçe ben,dert,azap ve işkence içindeydim.
- در عذاب و درد و اشکنجه بدم ** که بجنبد سلسله‌ی او دم به دم
- Bu hususta elimde hiçbir çare yoktu;nihayet bu müezzin ezan verince,
- هیچ چاره می‌ندانستم در آن ** تا فرو خواند این مذن آن اذان
- Kızım,bu çirkin ses nedir?Kulağıma geldi de beni berbad etti.
- گفت دختر چیست این مکروه بانگ ** که بگوشم آمد این دو چار دانگ
- Bütün ömrümde bu kilisede,şu manastırda bu derece çirkin bir ses duymadım dedi. 3380
- من همه عمر این چنین آواز زشت ** هیچ نشنیدم درین دیر و کنشت
- Kızkardeşi,bu ezandır,müslümanlar okur,müslümanları ibadete çağırırlar dedi.
- خوهرش گفتا که این بانگ اذان ** هست اعلام و شعار مومنان
- İnanmadı,başkasına sordu,o da evet deyince,
- باورش نامد بپرسید از دگر ** آن دگر هم گفت آری ای پدر
- İnandı,yüzü sapsarı kesildi,müslümanlık hevesi kalmadı.
- چون یقین گشتش رخ او زرد شد ** از مسلمانی دل او سرد شد
- Ben de teşvişten,azaptan kurtuldum,dün gece korkusuz,rahat bir uyku uyudum.
- باز رستم من ز تشویش و عذاب ** دوش خوش خفتم در آن بی‌خوف خواب
- Onun sesinden bundan dolayı rahatlaştım.Onun için de ona hediye getirdim;nerde o adam? 3385
- راحتم این بود از آواز او ** هدیه آوردم به شکر آن مرد کو
- Müezzini görünce bu hediyeyi kabul et dedi,beni dertten kurtardın,elimi tuttun.
- چون بدیدش گفت این هدیه پذیر ** که مرا گشتی مجیر و دستگیر
- Bana öyle bir ihsanda bulundun ki senin azat kabul etmez bir kulun oldum.
- آنچ کردی با من از احسان و بر ** بنده‌ی تو گشته‌ام من مستمر
- Malda,mülkte,zenginlikte tek bir kişi olsaydım ağzını altınla doldururdum.
- گر به مال و ملک و ثروت فردمی ** من دهانت را پر از زر کردمی
- İşte sizin imanınız da bunun gibi riya,geçici bir şey.O ezan gibi yol kesici.
- هست ایمان شما زرق و مجاز ** راه‌زن هم‌چون که آن بانگ نماز
- Fakat Bayezid'in imanına,onun doğruluğuna karşı gönlümde nice hasret var. 3390
- لیک از ایمان و صدق بایزید ** چند حسرت در دل و جانم رسید
- Hani şu kadın gibi..Eşeğin çiftleşmesini gördü de dedi ki:Amanın,şu tek erkeğe bakın!
- هم‌چو آن زن کو جماع خر بدید ** گفت آوه چیست این فحل فرید
- Çiftleşme buysa bizim kocalarımız,bizimle çiftleşmiyorlar,içimize aptes bozuyorlar.
- گر جماع اینست بردند این خران ** بر کس ما می‌ریند این شوهران
- Bayezid,imanın bütün şartlarını haiz..Aferinler olsun bunun gibi tek aslana!
- داد جمله داد ایمان بایزید ** آفرینها بر چنین شیر فرید
- Onun imanının bir katrası denize gitse deniz,o katrada gark olur.
- قطره‌ای ز ایمانش در بحر ار رود ** بحر اندر قطره‌اش غرقه شود
- Nitekim bir zerrecik ateş,ormanlara düşse o zerre,bütün ormanları yakar,yok eder. 3395
- هم‌چو ز آتش ذره‌ای در بیشه‌ها ** اندر آن ذره شود بیشه فنا
- Padişahın,yahut ordunun gönlündeki hayal gibi.O hayal de hayaldir ama savaşta düşmanları mahveder.
- چون خیالی در دل شه یا سپاه ** کرد اندر جنگ خصمان را تباه
- Muhammed'in yüzünde bir yıldızdır parladı,kafirlerin,çıfıtların gevherleri yok oldu.
- یک ستاره در محمد رخ نمود ** تا فنا شد گوهر گبر و جهود
- İmana erişen aman buldu,imana gelmiyenlerin şüphesi iki kat oldu.
- آنک ایمان یافت رفت اندر امان ** کفرهای باقیان شد دو گمان
- Önce gelenlerin halis küfrü kalmadı da yerini ya müslümanlık tuttu,ya korku..
- کفر صرف اولین باری نماند ** یا مسلمانی و یا بیمی نشاند
- Bu da hileyle suyu yağa karıştırmaktır.Bu örnekler,nurun zerresine eşit olamaz. 3400
- این به حیله آب و روغن کردنیست ** این مثلها کفو ذره‌ی نور نیست
- Zerre,bir cisimden ayrılmış,küçücük bir parçadan başka bir şey değildir.Zerre,taksim kabul etmiyen güneş olamaz ki.
- ذره نبود جز حقیری منجسم ** ذره نبود شارق لا ینقسم
- Zerre demekte bil ki gizli bir muradım var.Sen,denize mahrem değilsin,ancak köpüksün şimdi.
- گفتن ذره مرادی دان خفی ** محرم دریا نه‌ای این دم کفی
- Şeyhin parlak iman güneşi,şeyhin can doğusundan yüz gösterse,
- آفتاب نیر ایمان شیخ ** گر نماید رخ ز شرق جان شیخ
- Bütün aşağılık alemi ta yerin dibine kadar hazine kesilir,bütün yücelikler alemi,yemyeşil cennete döner.
- جمله پستی گنج گیرد تا ثری ** جمله بالا خلد گیرد اخضری
- Onun aydın nurdan bir canı var.Hor hakir topraktan bir bedeni. 3405
- او یکی جان دارد از نور منیر ** او یکی تن دارد از خاک حقیر