- Nerede “Evet, Rabbimizsin” diyen? Hepsini de uyku seli aldı götürdü. Yahut da bir timsah, hepsini paraladı, yedi.
- کو بلیگو جمله را سیلاب برد ** یا نهنگی خورد کل را کرد و مرد
- Sabah çağı, karanlıklar kınından parlak kılıcını çekip de,
- صبحدم چون تیغ گوهردار خود ** از نیام ظلمت شب بر کند
- Doğu güneşi, geceyi dürünce bu timsah da yediklerini kusar.
- آفتاب شرق شب را طی کند ** از نهنگ آن خوردهها را قی کند
- Yunus gibi o timsahın midesinden kurtulur, koku ve renk âlemine yayılırız.
- رسته چون یونس ز معدهی آن نهنگ ** منتشر گردیم اندر بو و رنگ
- Halk, Yunus gibi Tanrıyı tesbih etti, o karanlıklar âleminde o yüzden rahat kaldı. 2305
- خلق چون یونس مسبح آمدند ** کاندر آن ظلمات پر راحت شدند
- Her biri seher vakti, gece balığının karnından çıkınca der ki:
- هر یکی گوید به هنگام سحر ** چون ز بطن حوت شب آید به در
- Yarabbi, ey kerem sahibi, o korkunç geceye rahmet definesini gömmüş, ona bunca tat vermişsin.
- کای کریمی که در آن لیل وحش ** گنج رحمت بنهی و چندین چشش
- O üstü pul pul, yol yol olan ve bir timsaha benzeyen gece, gözlerimizi, kulaklarımızı kuvvetlendiriyor, bedenimiz rahatlaşıyor.
- چشم تیز و گوش تازه تن سبک ** از شب همچون نهنگ ذوالحبک
- Bundan böyle senin gibi birisi, bizimle beraber olduktan sonra bize korkunç görünen şeylerden kaçmayız.
- از مقامات وحشرو زین سپس ** هیچ نگریزیم ما با چون تو کس
- Musa, onu ateş gördü ama nurdu. Biz geceyi bir zenci gibi gördük, halbuki o huridir. 2310
- موسی آن را نار دید و نور بود ** زنگیی دیدیم شب را حور بود
- Bundan böyle denizi, çerçöpün örtmemesi için senden bir göz isteyelim.
- بعد ازین ما دیده خواهیم از تو بس ** تا نپوشد بحر را خاشاک و خس
- Büyüklerin gözleri açıldı da ellerini çırpmaya, oynamaya başladılar. Ama bu elle, bu ayakla değil.
- ساحران را چشم چون رست از عمی ** کفزنان بودند بیاین دست و پا
- Halkın gözünü, ancak sebepler bağlar. Sebepten korkup titreyen, eshaptan değildir.
- چشمبند خلق جز اسباب نیست ** هر که لرزد بر سبب ز اصحاب نیست
- Fakat bizim eshabımız; hakikat ehlidir. Tanrı, onlara kapı açmış, onları odanın baş köşesine geçirmiştir.
- لیک حق اصحابنا اصحاب را ** در گشاد و برد تا صدر سرا
- Tanrı eline nispetle müstahak olan da Tanrı azatlısıdır, bağdan kurtulmuştur, müstahak olmayan da. 2315
- با کفش نامستحق و مستحق ** معتقان رحمتاند از بند رق
- Yokluk âlemindeyken hak mı kazanmıştık da bu cana ulaştık, bu bilgiyi elde ettik?
- در عدم ما مستحقان کی بدیم ** که برین جان و برین دانش زدیم
- Ey her ağyarı yar eden, ey dikene gül libası ihsan eyleyen!
- ای بکرده یار هر اغیار را ** وی بداده خلعت گل خار را
- Toprağımızı ikinci defa olarak yine süz de hiçbir şey olmayanı yine bir şey haline getir!
- خاک ما را ثانیا پالیز کن ** هیچ نی را بار دیگر چیز کن
- Bu duayı da önce sen emrettin, yoksa bir toprak parçasında sana dua etmeye kudret mi olurdu?
- این دعا تو امر کردی ز ابتدا ** ورنه خاکی را چه زهرهی این بدی
- Ey hikmetine hayran olduğumun Tanrısı, mademki dua etmemizi emrettin, bu emrettiğin duayı sen kabul et. 2320
- چون دعامان امر کردی ای عجاب ** این دعای خویش را کن مستجاب
- Geceleyin anlayış ve duygular gemisi kırılır. Ne bir ümit kalır, ne korku, ne yeis.
- شب شکسته کشتی فهم و حواس ** نه امیدی مانده نه خوف و نه یاس
- Tanrım, beni rahmet denizine daldırır, bakalım, ne hünerle doldurup geri gönderecek?
- برده در دریای رحمت ایزدم ** تا ز چه فن پر کند بفرستدم
- Birisini ululuk nuru ile doldurur, öbürünü vehimlerle, hayallerle.
- آن یکی را کرده پر نور جلال ** وآن دگر را کرده پر وهم و خیال
- Kendimde bir rey, bir tedbir olsaydı her yaptığım, her giriştiğim iş, kendi hükmümce olurdu.
- گر بخویشم هیچ رای و فن بدی ** رای و تدبیرم به حکم من بدی
- Geceleyin aklım, benim buyruğum olmadan gitmezdi. Kuşlarım, tuzağımda dururdu. 2325
- شب نرفتی هوش بیفرمان من ** زیر دام من بدی مرغان من
- Can duraklarını bilir, uykumda da, uyanıkken de, sınandığım zaman da onları anlardım.
- بودمی آگه ز منزلهای جان ** وقت خواب و بیهشی و امتحان
- Bu işleri bağlayıp çözmek elimde değil, değil de yine de bu ululanmam, bu kendimi beğenmem nedir?
- چون کفم زین حل و عقد او تهیست ** ای عجب این معجبی من ز کیست
- Gördüğümü görmemiş sandım da yine dua zembilini kaldırdım.
- دیده را نادیده خود انگاشتم ** باز زنبیل دعا برداشتم
- Ey kerem sahibi, elif gibi hiçbir şeyim yok... Mimin gözünden daha dar bir gönlüm var ancak.
- چون الف چیزی ندارم ای کریم ** جز دلی دلتنگتر از چشم میم
- Bu elif, bu mim, varlığımızın anasıdır. Anamız olan mimin eli dardır, elifse ondan daha yoksul! 2330
- این الف وین میم ام بود ماست ** میم ام تنگست الف زو نر گداست
- Elifin bir şeyi yok demek gaflettir, mim gibi gönlü daralmış bir hale gelmek akıl alâmetidir.
- آن الف چیزی ندارد غافلیست ** میم دلتنگ آن زمان عاقلیست
- Kendimden geçtiğim zaman hiçim. Fakat aklım başıma geldi mi ıstıraplara düşer, kıvranır dururum.
- در زمان بیهشی خود هیچ من ** در زمان هوش اندر پیچ من
- Artık böyle bir hiçe bir şey yükleme. Böyle kıvrandıran şeye devlet adını takma.
- هیچ دیگر بر چنین هیچی منه ** نام دولت بر چنین پیچی منه
- Zaten beni iyileştirecek bir şeyim yok. Bu yüzlerce derde de vehimden uğradım.
- خود ندارم هیچ به سازد مرا ** که ز وهم دارم است این صد عنا
- Hiçbir şeyim yok, o haldeyim işte. Bana lûtfet. Zahmetler çektim, rahatlaştır beni, rahatımı arttır benim. 2335
- در ندارم هم تو داراییم کن ** رنج دیدم راحتافزاییم کن
- Göz yaşlarıma gark oldum, üryan bir halde durmadayım. Senin kapını görecek göz yok bende.
- هم در آب دیده عریان بیستم ** بر در تو چونک دیده نیستم
- Gözsüz kuluna rahmet et de gözyaşları, şu yazıda bir yeşillik, bir ot bitirsin.
- آب دیدهی بندهی بیدیده را ** سبزهای بخش و نباتی زین چرا
- Gözyaşım kalmazsa gözyaşı ihsan et. Peygamberin yaş dökücü gözleri gibi hani.
- ور نمانم آب آبم ده ز عین ** همچو عینین نبی هطالتین
- O bile bunca devletiyle, bunca ululuğuyla, bunca ileri oluşuyla beraber Tanrı kereminden gözyaşı istedi.
- او چو آب دیده جست از جود حق ** با چنان اقبال و اجلال و سبق
- Artık benim gibi eli boş bir kâse yalayıcı, nasıl olur da kanlı gözyaşlarını iplik gibi salmaz? 2340
- چون نباشم ز اشک خون باریکریس ** من تهیدست قصور کاسهلیس
- Öyle bir göz bile gözyaşına meftun olduktan sonra benim göz yaşlarım, yüzlerce ırmak olmalı.
- چون چنان چشم اشک را مفتون بود ** اشک من باید که صد جیحون بود
- Onun göz yaşlarının bir katrası, benim iki yüz ırmağımdan yeğdir. Çünkü o bir katrayla insanlar da kurtuldu, cinler de.
- قطرهای زان زین دو صد جیحون به است ** که بدان یک قطره انس و جن برست
- O cennet bahçesi bile yağmur isteyince çorak ve çirkin toprak nasıl istemez?
- چونک باران جست آن روضهی بهشت ** چون نجوید آب شورهخاک زشت
- Kardeş, elini duadan ayırma. Kabul edilmiş, edilmemiş, bununla ne işin var senin?
- ای اخی دست از دعا کردن مدار ** با اجابت یا رد اویت چه کار
- Ekmek bile bu göz yaşına mâni olursa elini ekmekten yumak gerek. 2345
- نان که سد و مانع این آب بود ** دست از آن نان میبباید شست زود
- Kendine çeki düzen ver, çevikleş, yan yakıl da ekmeğini göz yaşlarınla pişir!
- خویش را موزون و چست و سخته کن ** ز آب دیده نان خود را پخته کن
- Hatifin, define arayan yoksula seslenmesi ve definenin hakikatini bildirmesi
- آواز دادن هاتف مر طالب گنج را و اعلام کردن از حقیقت اسرار آن
- O böyle dua edip dururken Tanrı’dan ilham geldi, bu müşküller açıldı.
- اندرین بود او که الهام آمدش ** کشف شد این مشکلات از ایزدش
- Dendi ki: Hatif sana yaya bir ok koy, at dedi, yayın zıhını adamakıllı çek demedi ki.
- کو بگفتت در کمان تیری بنه ** کی بگفتندت که اندر کش تو زه
- Yayı iyice ta kulağına kadar çek demedi, bir ok koy,atıver dedi.
- او نگفتت که کمان را سختکش ** در کمان نه گفت او نه پر کنش
- Sen, ukalâlığından yayı çekmeye okçuluk hünerini göstermeye kalkıştın. 2350
- از فضولی تو کمان افراشتی ** صنعت قواسیی بر داشتی