English    Türkçe    فارسی   

6
3989-4038

  • Padişah kalktı, gece vakti onun huzuruna gitti. Dedi ki: Ey güzel yüzlü padişah!
  • آن ملک برخاست شب شد پیش او  ** گفته او را ای ملیک خوب‌رو 

  • Sen, zamanın Yusuf’usun. İki ülkede şehiler ve güzellik bakımından bütün yüceliğiyle sana ram oldu. 3990
  • یوسف وقتی دو ملکت شد کمال  ** مر ترا رام از بلاد و از جمال 

  • Erler, kılıcının yüzünden sana kul oldular; kadınlar bulutsuz bir aya benzeyen yüzüne köle kesildiler.
  • گشته مردان بندگان از تیغ تو  ** وان زنان ملک مه بی‌میغ تو 

  • Bizim yanımızda konakla da devlet ve ikbale erişelim. Canımız, senin visalinle yüzlerce defa tazelensin.
  • پیش ما باشی تو بخت ما بود  ** جان ما از وصل تو صد جان شود 

  • Ben de senin kulunum, ülkem ve saltanatım da. Ey bunca ülkeye, bunca saltanata tenezzül etmeyen!
  • هم من و هم ملک من مملوک تو  ** ای به همت ملک‌ها متروک تو 

  • Böyle bir hayli hikmetler söyledi. İmriülkays öylece susup duruyordu. Birdenbire sırrının yüzündeki örtüyü kaldırdı.
  • فلسفه گفتش بسی و او خموش  ** ناگهان وا کرد از سر روی‌پوش 

  • Kulağına eğilip aşk ve derde ait ne söylediyse söyledi. Kendi gibi onu da baştan çıkardı. 3995
  • تا چه گفتش او به گوش از عشق و درد  ** هم‌چو خود در حال سرگردانش کرد 

  • Tebük padişahı da onun elini tuttu, onunla dost oldu. O da onun gibi tahttan, kemerden bezdi.
  • دست او بگرفت و با او یار شد  ** او هم از تخت و کمر بیزار شد 

  • Bu iki padişah, uzak, uzak ülkelerin yolunu tuttular. Aşk, zaten bu suçu bir kere yapmamıştır ki.
  • تا بلاد دور رفتند این دو شه  ** عشق یک کرت نکردست این گنه 

  • Aşk, büyüklere baldır, çocuklara süt. O, her gemiye yüklenen ve geminin ağırlığından fazla olduğu için batmasına sebep olan son yüktür.
  • بر بزرگان شهد و بر طفلانست شیر  ** او بهر کشتی بود من الاخیر 

  • Bu ikisinden başka daha nice sayısız padişahları aşk, saltanatlarından, ülkelerinden etmiştir.
  • غیر این دو بس ملوک بی‌شمار  ** عشقشان از ملک بربود و تبار 

  • Bu üç şehzadenin canı da Çin ülkesinin etrafında kuşlar gibi tane devşirmeye başladı. 4000
  • جان این سه شه‌بچه هم گرد چین  ** هم‌چو مرغان گشته هر سو دانه‌چین 

  • Ağızlarını açıp sırlarını söylemeye kudretleri yoktu. Çünkü içlerindeki sır, pek mühim ve pek tehlikeli bir sırdı.
  • زهره نی تا لب گشایند از ضمیر  ** زانک رازی با خطر بود و خطیر 

  • O anda yüz binlerce baş bir pulaydı. Kızgın aşk, okunu yayına koymuş, yayını kurmuştu.
  • صد هزاران سر بپولی آن زمان  ** عشق خشم آلوده زه کرده کمان 

  • Aşkın, hoşnutluk zamanında, kızgın değilken bile her an öyle zalim bir huyu vardır ki...
  • عشق خود بی‌خشم در وقت خوشی  ** خوی دارد دم به دم خیره‌کشی 

  • Bu hoşnut olduğu zamanda böyle. Artık kızgın olunca neler yapmaz? Ben ne söyleyeyim?
  • این بود آن لحظه کو خشنود شد  ** من چه گویم چونک خشم‌آلود شد 

  • Fakat can yaylası, bu aşkın öldürdüğü, bu aşk kılıcının kestiği aslana feda olsun! 4005
  • لیک مرج جان فدای شیر او  ** کش کشد این عشق و این شمشیر او 

  • Bu çeşit öldürülme binlerce hayattan iyidir. Saltanatlar bile böyle kulluğa kurban olsun!
  • کشتنی به از هزاران زندگی  ** سلطنت‌ها مرده‌ی این بندگی 

  • Şehzadeler, yüzlerce korkuyla, yüzlerce çekinmeyle sırlarını kinaye yollu hafif, hafif birbirlerine söylüyorlardı.
  • با کنایت رازها با هم‌دگر  ** پست گفتندی به صد خوف و حذر 

  • Sırlara Tanrı’dan başka mahrem yoktur. Ah’a ancak gökyüzü hemdemdir.
  • راز را غیر خدا محرم نبود  ** آه را جز آسمان هم‌دم نبود 

  • Birbirlerine bir şey bildirirken aralarında kendilerine ait ıstılahlar vardı.
  • اصطلاحاتی میان هم‌دگر  ** داشتندی بهر ایراد خبر 

  • Alelade halk da bu kuşdilinin bir kısmını bellemiştir de şatafatlar satmışlar, ululuklar etmeye kalkışmışlardır. 4010
  • زین لسان الطیر عام آموختند  ** طمطراق و سروری اندوختند 

  • Fakat onların sözü, kuşların seslerinin suretinden ibarettir. Ham kişi kuşların ahvalinden gafildir.
  • صورت آواز مرغست آن کلام  ** غافلست از حال مرغان مرد خام 

  • Nerede bir Süleyman ki kuşdilini anlasın. Şeytan da saltanat sürer ama Süleyman değildir ki.
  • کو سلیمانی که داند لحن طیر  ** دیو گرچه ملک گیرد هست غیر 

  • Şeytan, Süleyman’a benzer, tahta oturur, hile bilgisi vardır, fakat “ Biz ona kuşdilini öğrettik” sırrına mazhar değildir ki.
  • دیو بر شبه سلیمان کرد ایست  ** علم مکرش هست و علمناش نیست 

  • Süleyman, Tanrı’dan muştuluklara nail olmuştu da bu yüzden “ Biz ona kuşdili öğrettik” sırrına erişmişti.
  • چون سلیمان از خدا بشاش بود  ** منطق الطیری ز علمناش بود 

  • Sen “ Min ledün” kuşlarını görmemişsin. Artık o hava kuşlarına bak da onlardan anla. 4015
  • تو از آن مرغ هوایی فهم کن  ** که ندیدستی طیور من لدن 

  • Simurgların yeri, Kaf dağıdır. Her hayal oraya el atamaz.
  • جای سیمرغان بود آن سوی قاف  ** هر خیالی را نباشد دست‌باف 

  • Ancak o birleşmeyi gören hayal, o makamı görür. Gördükten sonra da yine araya ayrılık düşer.
  • جز خیالی را که دید آن اتفاق  ** آنگهش بعدالعیان افتد فراق 

  • Fakat işi tamamıyla kesen ayrılık değildir bu. Bu iş, bu makam her türlü ayrılıktan emindir.
  • نه فراق قطع بهر مصلحت  ** که آمنست از هر فراق آن منقبت 

  • Ruha mensup olan o kalıbın baki kalması için güneş, bir an kendisini kardan çeker.
  • بهر استبقاء آن روحی جسد  ** آفتاب از برف یک‌دم درکشد 

  • Sen onlardan kendi canın için bir düzenlik ara; onların sözlerinden ıstılah çalmaya kalkışma. 4020
  • بهر جان خویش جو زیشان صلاح  ** هین مدزد از حرف ایشان اصطلاح 

  • Zeliha’ da çöreotundan öd ağacına kadar her şeyin adını Yusuf takmıştı.
  • آن زلیخا از سپندان تا به عود  ** نام جمله چیز یوسف کرده بود 

  • Onun adını gizli bir surette yazmış, mahremlerine o sırrı bildirmişti.
  • نام او در نامها مکتوم کرد  ** محرمان را سر آن معلوم کرد 

  • Mum, ateşten yumuşadı dese bu söz, o sevgili bize alıştı, sevdalandı demekti.
  • چون بگفتی موم ز آتش نرم شد  ** این بدی کان یار با ما گرم شد 

  • Ay doğdu, bakın dese, yahut söğüt ağacı yeşerdi diye bir söz söylese...
  • ور بگفتی مه برآمد بنگرید  ** ور بگفتی سبز شد آن شاخ بید 

  • Yapraklar ne güzel oynamakta; çöreotu ne hoş yanıyor… 4025
  • ور بگفتی برگها خوش می‌طپند  ** ور بگفتی خوش همی‌سوزد سپند 

  • Gül, bülbülle sırrını söyledi; padişah, sevgilisine sır söyledi…
  • ور بگفتی گل به بلبل راز گفت  ** ور بگفتی شه سر شهناز گفت 

  • Bahtımız ne de kutlu; yaygıları döşeyin…
  • ور بگفتی چه همایونست بخت  ** ور بگفتی که بر افشانید رخت 

  • Saka su getirdi; güneş doğdu…
  • ور بگفتی که سقا آورد آب  ** ور بگفتی که بر آمد آفتاب 

  • Dün gece bir tencere kaynattılar; içindekiler güzelce pişti, helmelendi…
  • ور بگفتی دوش دیگی پخته‌اند  ** یا حوایج از پزش یک لخته‌اند 

  • Ekmekler tuzsuz; felek, aksine dönmede… 4030
  • ور بگفتی هست نانها بی‌نمک  ** ور بگفتی عکس می‌گردد فلک 

  • Başım ağrıyor; başımın ağrısı geçti gibi bir şey söylese hep başka şey kastederdi.
  • ور بگفتی که به درد آمد سرم  ** ور بگفتی درد سر شد خوشترم 

  • Birini övse onu över, birinden şikayetlense onun ayrılığını anlatmış olurdu.
  • گر ستودی اعتناق او بدی  ** ور نکوهیدی فراق او بدی 

  • Yüz binlerce ad söylese maksadı, dileği hep Yusuf’tu.
  • صد هزاران نام گر بر هم زدی  ** قصد او و خواه او یوسف بدی 

  • Acıkırsa onun adını söylerdi. Tok olursa onunla duyar, onun kadehinden sarhoş olurdu.
  • گرسنه بودی چو گفتی نام او  ** می‌شدی او سیر و مست جام او 

  • Susuzluğu onun adıyla geçerdi. Batıni şerbeti onun adıydı. 4035
  • تشنگیش از نام او ساکن شدی  ** نام یوسف شربت باطن شدی 

  • Derdi oldu mu onun yüce adıyla derhal derdi yatışırdı.
  • ور بدی دردیش زان نام بلند  ** درد او در حال گشتی سودمند 

  • Hatta kış vakti sevgilisinin adı ona kürk kesilirdi. Sevda aleminde sevgilisinin adı bu işi işler işte.
  • وقت سرما بودی او را پوستین  ** این کند در عشق نام دوست این 

  • Aşağılık kişiler de her an o temiz adı anar ama bu tesir görülmez; çünkü onlarda aşk yoktur.
  • عام می‌خوانند هر دم نام پاک  ** این عمل نکند چو نبود عشقناک