English    Türkçe    فارسی   

6
4336-4385

  • Adam, Tanrı'ya secdeler, rükûlar ederek, hamiklerde, şükürlerde bulunarak Mısır' dan ta Bağdat' a döndü.
  • باز گشت از مصر تا بغداد او  ** ساجد و راکع ثناگر شکرگو 

  • Bütün yolda muradına böyle ters taraftan eriştiğine, maksadının böyle tuhaf bir tarzda elde edildiğine şaşıyor, sarhoş bir halde yol yürüyordu.
  • جمله ره حیران و مست او زین عجب  ** ز انعکاس روزی و راه طلب 

  • Diyordu ki: Beni nereden ümitlendirdi, nereden mal mülk verdi?
  • کر کجا اومیدوارم کرده بود  ** وز کجا افشاند بر من سیم و سود 

  • Bu ne hikmetti ki murat kıblemi başka yerde sandım, yolumu yitirim, neşeli bir halde evimden çıktım.
  • این چه حکمت بود که قبله‌ی مراد  ** کردم از خانه برون گمراه و شاد 

  • Koşa koşa sapıklık yoluna düştüm. Her an dileğimden biraz daha uzaklaşıyormuşum meğerse. 4340
  • تا شتابان در ضلالت می‌شدم  ** هر دم از مطلب جداتر می‌بدم 

  • Sonradan yine Tanrı, o sapıklığı, keremiyle lütuf haline getirdi, beni doğru yola götürmeye vesile etti.
  • باز آن عین ضلالت را به جود  ** حق وسیلت کرد اندر رشد و سود 

  • Sapıklığı iman yolu yapar, eğri gidişi ihsan mahsulünün devşirme çağı kılar.
  • گمرهی را منهج ایمان کند  ** کژروی را محصد احسان کند 

  • Bu suretle de hiçbir ihsan sahibinin korkudan emin olmamasını, hiçbir hainin de ricadan el çekmemesini diler.
  • تا نباشد هیچ محسن بی‌وجا  ** تا نباشد هیچ خاین بی‌رجا 

  • Kendisine gizli lütuf sahibi densin diye zehir içine tiryak gizler.
  • اندرون زهر تریاق آن حفی  ** کرد تا گویند ذواللطف الخفی 

  • Namazda bile gizli olmayan lütuf ve keremi, namazda bile bulunmayan o yargılamayı günaha vermiştir. 4345
  • نیست مخفی در نماز آن مکرمت  ** در گنه خلعت نهد آن مغفرت 

  • İnkâr edenler, güvenilir, yüce kişileri aşağılamayı kasdettiler. Fakat bu aşağılama, yüceliğin tâ kendisi oldu, mucizelerin zuhuruna sebep kesildi.
  • منکران را قصد اذلال ثقات  ** ذل شده عز و ظهور معجزات 

  • Onların inkârdan kasıtları, dini aşağılamaydı; fakat bu aşağılamanın ta kendisi, peygamberlerin yüceliğini izhar etti.
  • قصدشان ز انکار ذل دین بده  ** عین ذل عز رسولان آمده 

  • Kötü kişilerin inkârı olmasaydı mucizenin meydana gelmesine ne lüzum vardı?
  • گر نه انکار آمدی از هر بدی  ** معجزه و برهان چرا نازل شدی 

  • İnkâr eden düşman, doğrunun ispatını istemeseydi kadı, tanık istemeye kalkışır mıydı?
  • خصم منکر تا نشد مصداق‌خواه  ** کی کند قاضی تقاضای گواه 

  • Mucize, dâva sahibinin doğruluğunu şüphesiz olarak ispat eden bir tanıktır. 4350
  • معجزه هم‌چون گواه آمد زکی  ** بهر صدق مدعی در بی‌شکی 

  • Hakikati tanıyamayanlar, peygamberleri kınadılar da Tanrı, o yüzden onlara lûtufta bulundu, mucizeler verdi.
  • طعن چون می‌آمد از هر ناشناخت  ** معجزه می‌داد حق و می‌نواخت 

  • Firavun'un hilesi, üç yüz kattı. Fakat hepsi de kendisinin aşağılanmasına, kökünün kazınmasına sebeboldu.
  • مکر آن فرعون سیصد تو بده  ** جمله ذل او و قمع او شده 

  • Musa'nın mucizesini bozmak, hiçlemek için iyi, kötü, bütün büyücüleri getirdi.
  • ساحران آورده حاضر نیک و بد  ** تا که جرح معجزه‌ی موسی کند 

  • Bu suretle asa mucizesini bâtıl ve rüsvay etmek, gönüllerdeki itibarını, kökünden söküp çıkarmak diledi.
  • تا عصا را باطل و رسوا کند  ** اعتبارش را ز دلها بر کند 

  • Halbuki o hile, Musa'nın mucizesinin zuhuruna sebeboldu, asanın itibarını bir kat daha artırdı. 4355
  • عین آن مکر آیت موسی شود  ** اعتبار آن عصا بالا رود 

  • Musa ile kavmini mahvetmek için Nil kıyısına kadar asker çekti.
  • لشکر آرد او پگه تا حول نیل  ** تا زند بر موسی و قومش سبیل 

  • Halbuki bu, Musa ümmetinin emin olmasına, kendisinin yerin dibine, helak çölüne gitmesine sebeboldu.
  • آمنی امت موسی شود  ** او به تحت‌الارض و هامون در رود 

  • Firavun, Mısır'da kalsaydı, oraya gelmeseydi Musa kavminin vehmi, nasıl geçerdi?
  • گر به مصر اندر بدی او نامدی  ** وهم از سبطی کجا زایل شدی 

  • Ardlarına düştü, Musa kavmini âdeta eritti, yaktı yandırdı. Tanrı, bu suretle emniyet, bil ki korkudandır dedi.
  • آمد و در سبط افکند او گداز  ** که بدانک امن در خوفست راز 

  • Gizli lütuf ona derler ki hiçbir şeye muhtaç olmayan Tanrı, ateş gösterir, halbuki nurdur. 4360
  • آن بود لطف خفی کو را صمد  ** نار بنماید خود آن نوری بود 

  • Tanrı' dan çekinen kişiye mükâfatta bulunmak, gizli ve olmayacak bir şey değildir. Sen, hataya düşen büyücülere, hatalarından sonra ettiği lûtfa bak.
  • نیست مخفی مزد دادن در تقی  ** ساحران را اجر بین بعد از خطا 

  • Sevip beslerken vuslata eriştirme, umulmayacak şey değildir. Halbuki o, büyücülerin ellerini, ayaklarını kestirirken onları vuslatına eriştirdi.
  • نیست مخفی وصل اندر پرورش  ** ساحران را وصل داد او در برش 

  • Yürüyen ayakları olan kişinin yürüyüp gezmesi tabiîdir. Sen, büyücülerin ayakları kesildiği halde yürümelerini seyret!
  • نیست مخفی سیر با پای روا  ** ساحران را سیر بین در قطع پا 

  • Arifler, kan denizinden geçip gitmişlerdir de o yüzden daimî bir emniyet içindedirler.
  • عارفان زانند دایم آمنون  ** که گذر کردند از دریای خون 

  • Onların emniyeti, korkunun ta kendisinden meydana gelmiştir. Hâsılı her an da o emniyet, çoğalıp durur. 4365
  • امنشان از عین خوف آمد پدید  ** لاجرم باشند هر دم در مزید 

  • Ey temiz adam, korkudan gizlenmiş emniyeti gördün, ümidde gizli korkuyu da gör.
  • امن دیدی گشته در خوفی خفی  ** خوف بین هم در امیدی ای حفی 

  • O Bey, hileye saptı, İsa' yı tutturmak istedi. İsa, evine girdi, yüzünü gizledi.
  • آن امیر از مکر بر عیسی تند  ** عیسی اندر خانه رو پنهان کند 

  • O da taca sahibolmak için eve girdi. Halbuki İsa' ya benzedi, darağacının tacı oldu.
  • اندر آید تا شود او تاجدار  ** خود ز شبه عیسی آید تاج‌دار 

  • Aman beni asmayın, ben İsa değilim. Ben Yahudilere izi kutlu bir beyim dedi.
  • هی می‌آویزید من عیسی نیم  ** من امیرم بر جهودان خوش‌پیم 

  • Onlar, hemen yürüyün, saldırın, İsa'dır bu; bizim elimizden hileye saparak kurtulmak istiyor, tez darağacına çekin dediler. 4370
  • زوترش بردار آویزید کو  ** عیسی است از دست ما تخلیط‌جو 

  • Nice ordu vardır ki bir zafer elde etmek için. yürür. Kendi başını yer, artıklarını başkaları kapışırlar.
  • چند لشکر می‌رود تا بر خورد  ** برگ او فی گردد و بر سر خورد 

  • چند بازرگان رود بر بوی سود ** عید پندارد بسوزد همچو عود

  • Dünyada bu çeşit nice aksi şeyler vardır. Adam, onu zehir sanır, halbuki balın ta kendisidir.
  • چند در عالم بود برعکس این  ** زهر پندارد بود آن انگبین 

  • Nice ordular, ölümlerine kaani olurlar, halbuki aydınlıklara ererler, zafer elde ederler.
  • بس سپه بنهاده دل بر مرگ خویش  ** روشنیها و ظفر آید به پیش 

  • Kabe'yi aşağılamak, diriyi ölü gibi yere yıkmak için Ebrehe de fille geldi. 4375
  • ابرهه با پیل بهر ذل بیت  ** آمده تا افکند حی را چو میت 

  • Kabe'yi yıkmak, herkesi oradan döndürmek istedi.
  • تا حریم کعبه را ویران کند  ** جمله را زان جای سرگردان کند 

  • Bütün ziyaretçilerin, onun yanma toplanmasını, emrine uymasını, yaptığı kâbeyi kıble edinmesini diledi.
  • تا همه زوار گرد او تنند  ** کعبه‌ی او را همه قبله کنند 

  • Neden benim kâbemi ateşlediler diye Araplardan öcalmak niyetine düştü.
  • وز عرب کینه کشد اندر گزند  ** که چرا در کعبه‌ام آتش زنند 

  • Onun bu savaşı, Kabe'nin yücelmesine, o Tanrı evinin daha ziyade şereflenmesine sebeboldu.
  • عین سعیش عزت کعبه شده  ** موجب اعزاز آن بیت آمده 

  • Mekkelilerin yüceliği birdir, yüz oldu. Kıyamete dek de yücelikleri yürüdü gitti. 4380
  • مکیان را عز یکی بد صد شده  ** تا قیامت عزشان ممتد شده 

  • Halbuki Ebrehe de, kâbesi de daha ziyade yerin dibine girdi. Bu nedendir? Kaza ve kederin inayetlerinden.
  • او و کعبه‌ی او شده مخسوف‌تر  ** از چیست این از عنایات قدر 

  • Yırtıcı bir hayvana benzeyen Ebrehe'nin getirdiği mal ve mülkten de Arap yoksulları, zengin oldular.
  • از جهاز ابرهه هم‌چون دده  ** آن فقیران عرب توانگر شده 

  • O, ordu çektiğini sanıyordu, halbuki Mekkelilere mal mülk ve altın götürmedeydi.
  • او گمان برده که لشکر می‌کشید  ** بهر اهل بیت او زر می‌کشید 

  • Kaza ve kaderin bu aksi cilvesinden haberi bile yoktu. Yolda her adımda şatafatını seyredip duruyordu.
  • اندرین فسخ عزایم وین همم  ** در تماشا بود در ره هر قدم 

  • Nihayet adamcağız, evine geldi, defineyi buldu. İşi, Tanrı lûtfiyle düzene girdi. 4385
  • خانه آمد گنج را او باز یافت  ** کارش از لطف خدایی ساز یافت 

  • Kardeşleri, ağabeylerine birbiri üstüne öğüt verdiler. Fakat o, bu öğütlere sabredemedi. Deli gibi kendinde olmaksızın onlardan kaçtı, kendisini padişahın tapısına izin istemeden attı. Fakat bu küstahlığından, aldırış etmediğinden değildi, aşkının çokluğundandı.
  • مکرر کردن برادران پند دادن بزرگین را و تاب ناآوردن او آن پند را و در رمیدن او ازیشان شیدا و بی‌خود رفتن و خود را در بارگاه پادشاه انداختن بی‌دستوری خواستن لیک از فرط عشق و محبت نه از گستاخی و لاابالی الی آخره