-
حکم آن خور است کان غالبتر است ** چون که زر بیش از مس آید آن زر است
- Herhangi huy galipse hüküm, onundur. Maden de altın bakırdan fazlaysa o maden altın sayılır.
-
سیرتی کان بر وجودت غالب است ** هم بر آن تصویر حشرت واجب است
- Vücudunda hangi huy galipse o huyun suretine göre haşredilmen gerekir.
-
ساعتی گرگی در آید در بشر ** ساعتی یوسف رخی همچون قمر 1420
- İnsan da bir an olur, kurtluk zuhur eder, bir an olur, ay gibi Yusuf yüzlü bir güzel haline gelir.
-
میرود از سینهها در سینهها ** از ره پنهان صلاح و کینهها
- İyiliklerle kinler gizli bir yolda gönüllerden gönüllere gidip durmaktadır.
-
بلکه خود از آدمی در گاو و خر ** میرود دانایی و علم و هنر
- Hatta insandan, öküzle eşek bile bilgi sahibi olur, akıllanır, hüner elde eder.
-
اسب سکسک میشود رهوار و رام ** خرس بازی میکند بر هم سلام
- Serkeş at, rahvan bir hale gelir, alışır. Ayı oynar, keçi de selâm verir.
-
رفت اندر سگ ز آدمیان هوس ** تا شبان شد یا شکاری یا حرس
- Köpeğe insanın huyu geçer, nihayet çoban olur, av, avlar yahut sürüyü korur.
-
در سگ اصحاب خوبی ز ان وفود ** رفت تا جویای الله گشته بود 1425
- Eshabı Kehf’in köpeğine onlardan öyle bir huy sirayet etti ki sonunda Allah’ı aramaya koyuldu.
-
هر زمان در سینه نوعی سر کند ** گاه دیو و گه ملک گه دام و دد
- Kalpte her an bir çeşit şey baş gösterir. İnsan bazen şeytanlaşır, bazen melekleşir. Bazen tuzak kesilir, bazen yırtıcı hayvan!
-
ز آن عجب بیشه که شیر آگه است ** تا به دام سینهها پنهان ره است
- Aslanların bildiği o acayip ormandan, gönüller tuzağına gizli bir yolu bulunan o meşelikten,