-
درک وجدانی به جای حس بود ** هر دو در یک جدول ای عم می‌رود
- Vicdanî anlayış, duygu yerine kaimdir. Her ikisi de bir arktan akar.
-
نغز می‌آید برو کن یا مکن ** امر و نهی و ماجراها و سخن
- Onun için bu anlayışa yap, yapma diye emir etmek, nehiyde bulunmak, onunla maceralara girişmek, söyleşmek yerindedir.
-
این که فردا این کنم یا آن کنم ** این دلیل اختیارست ای صنم
- Yarın bunu, yahut onu yapayım demek ihtiyara delildir güzelim.
-
وان پشیمانی که خوردی زان بدی ** ز اختیار خویش گشتی مهتدی 3025
- Yaptığın kötülük yüzünden pişman olman da ihtiyarına delâlet eder, demek ki kendi ihtiyarınla pişman oldun, doğru yolu buldun.
-
جمله قران امر و نهیست و وعید ** امر کردن سنگ مرمر را کی دید
- Bütün Kur'an, emirdir, nehiydir, korkutmadır. Mermer taşa kim emir verir, bunu kim görmüştür?
-
هیچ دانا هیچ عاقل این کند ** با کلوخ و سنگ خشم و کین کند
- Akıllı bilgili adam, toprak parçasına, taşa hükmeder mi ?
-
که بگفتم کین چنین کن یا چنان ** چون نکردید ای موات و عاجزان
- Ey ölüler, âcizler, böyle yapın, şöyle edin dedim, neden yapmadınız der mi?
-
عقل کی حکمی کند بر چوب و سنگ ** عقل کی چنگی زند بر نقش چنگ
- Akıl, tahta parçasına taşa hükmeder mi? Akıl sahibi, resme,
-
کای غلام بسته دست اشکسته‌پا ** نیزه برگیر و بیا سوی وغا 3030
- Be hey eli bağlı, ayağı kırık yiğit, mızrağı al; da savaşa gel diye el atar, buyruk yürütmeye kalkar mı?
-
خالقی که اختر و گردون کند ** امر و نهی جاهلانه چون کند
- Peki... Yıldızları ve gökyüzünü yaratan Tanrı,, cahilcesine nasıl emir ve nehiyde bulunur?