آن الف در بسم پنهان کرد ایست ** هست او در بسم و هم در بسم نیست 2240
O elif, Bismi’de gizlenmiştir. O, hem Bismi’de vardır, hem yoktur.
هم‌چنین جمله‌ی حروف گشته مات ** وقت حذف حرف از بهر صلات
Böyle ulanmak için hazfedildi mi kelimede yok olur.
از صله‌ست و بی و سین زو وصل یافت ** وصل بی و سین الف را بر نتافت
O, ulanma içindir, be harfiyle sin harfi, onunla birbirine ulanmıştır. Fakat be harfiyle sin harfinin ulanması, elifin bulanmasına razı olmaz.
چونک حرفی برنتابد این وصال ** واجب آید که کنم کوته مقال
Bu ulanmada, bu buluşmada bir harf bile sığmazsa artık sözü kısa kesmem lâzım benim.
چون یکی حرفی فراق سین و بیست ** خامشی اینجا مهمتر واجبیست
Bir harf bile sin’le be’yi ayırıyor. Burada susmak, en lüzumlu bir şey.
چون الف از خود فنا شد مکتنف ** بی و سین بی او همی‌گویند الف 2245
Elif, varlığından yok olmuştur ama o harfi olmaksızın da be’yle sin, elifi söyler durur.
ما رمیت اذ رمیت بی ویست ** هم‌چنین قال الله از صمتش بجست
“Sen atmadın attığın vakit, o attı” âyeti Peygamberin varlığı olmadan inmiştir. Peygamber de kendi varlığından geçmiş, susmuş, Tanrı diliyle söylemeye koyulmuştur da ondan sonra “Allah dedi” demiştir.
تا بود دارو ندارد او عمل ** چونک شد فانی کند دفع علل
İlâç, ilâç olarak kaldıkça tesirsizdir. Fakat içildi, yendi de varlığından geçti mi tesir eder.
گر شود بیشه قلم دریا مداد ** مثنوی را نیست پایانی امید
Ormanlar kalem olsa, denizler mürekkep olsa yine Mesnevi’nin biteceğini umma.
چارچوب خشت‌زن تا خاک هست ** می‌دهد تقطیع شعرش نیز دست
Toprak oldukça ve kerpiç dökücü, toprağı karıp dört sopadan meydana gelen kalıba döktükçe bu kitabın şiiri de uzar gider.