تا نماند بر ذهب شکل وثن ** ز آن که صورت مانع است و راه زن‌‌

تا نماند بر ذهب شکل وثن ** ز آن که صورت مانع است و راه زن‌‌ 2890

In order that the idol-shape may not remain on the gold, because Form hinders and waylays (those who seek Reality).

ذات زرش ذات ربانیت است ** نقش بت بر نقد زر عاریت است‌‌

The essence of its gold is the gift of Lordship (Divinity): the idol-stamp on the sterling gold is borrowed (unreal).

بهر کیکی تو گلیمی را مسوز ** وز صداع هر مگس مگذار روز

Do not burn a blanket on account of a flea, and do not let the day go (to waste) on account of every gnat's headache.

بت پرستی چون بمانی در صور ** صورتش بگذار و در معنی نگر

You are an idol-worshipper when you remain in (bondage to) forms: leave its (the idol's) form and look at the reality.

مرد حجی همره حاجی طلب ** خواه هندو خواه ترک و یا عرب‌‌

If you are a man (bound) for the Pilgrimage, seek a pilgrim (as your) companion, whether he be a Hindoo or a Turcoman or an Arab.

منگر اندر نقش و اندر رنگ او ** بنگر اندر عزم و در آهنگ او 2895

Do not look at his figure and colour, look at his purpose and intention.

گر سیاه است او هم آهنگ تو است ** تو سپیدش خوان که هم رنگ تو است‌‌

If he is black, (yet) he is in accord with you: call him white, for (spiritually) his complexion is the same as yours.

این حکایت گفته شد زیر و زبر ** همچو فکر عاشقان بی‌‌پا و سر

This story has been told up and down (confusedly), like the thoughts of lovers, without foot (end) or head (beginning).

سر ندارد چون ز ازل بوده ست پیش ** پا ندارد با ابد بوده ست خویش‌‌

It hath no head, inasmuch as it existed before eternity; it hath no foot: it has (always) been akin to everlastingness.

بلکه چون آب است هر قطره از آن ** هم سر است و پا و هم بی‌‌هردوان‌‌

Nay, it is like water: every drop thereof is both head and foot, and at the same time without both.