نفس اول راند بر نفس دوم ** ماهی از سر گنده باشد نه ز دم

نفس اول راند بر نفس دوم ** ماهی از سر گنده باشد نه ز دم 3080

The First Soul pushed (produced an effect) upon the second soul: a fish stinks from the head, not from the tail.

لیک هم می‌دان و خر می‌ران چو تیر ** چونک بلغ گفت حق شد ناگزیر

But, whilst recognising (this), still speed on like an arrow: since God hath said, “Deliver (the Divine message),” there is no escape (from doing so).

تو نمی‌دانی کزین دو کیستی ** جهد کن چندانک بینی چیستی

You do not know which of these two you are: strive (then) so long (as is necessary) that you may discern what you are.

چون نهی بر پشت کشتی بار را ** بر توکل می‌کنی آن کار را

When you put a cargo on board a ship, you are making that venture on trust,

تو نمی‌دانی که از هر دو کیی ** غرقه‌ای اندر سفر یا ناجیی

(For) you do not know which of the two you are—whether you are (destined to be) drowned on the voyage or saved (from death).

گر بگویی تا ندانم من کیم ** بر نخواهم تاخت در کشتی و یم 3085

If you say, “Until I know which I am, I will not hasten on to (embark on) the ship and the ocean;

من درین ره ناجیم یا غرقه‌ام ** کشف گردان کز کدامین فرقه‌ام

On this voyage I am (to be) saved or drowned: reveal (to me) to which party I belong.

من نخواهم رفت این ره با گمان ** بر امید خشک همچون دیگران

I will not start upon this voyage with doubt and in idle hope, like the others”—

هیچ بازرگانیی ناید ز تو ** زانک در غیبست سر این دو رو

(Then) no traffic will be done by you, because the secret of these two aspects (possibilities) is in the Unseen.

تاجر ترسنده‌طبع شیشه‌جان ** در طلب نه سود دارد نه زیان

The merchant of timid disposition and frail spirit neither gains nor loses in his quest;