I am speaking bitter words to thee, in order that I may wash thee (clean) of bitternesses.
ز آب سرد انگور افسرده رهد ** سردی و افسردگی بیرون نهد
The frozen grape is thawed by cold water and lays aside its coldness and congealment.
تو ز تلخی چونکه دل پر خون شوی ** پس ز تلخیها همه بیرون روی4195
When, from (having endured) bitterness (self-mortification), thy heart is filled with blood (like the grape), then thou wilt escape from all bitternesses.
تمثیل صابر شدن مومن چون بر شر و خیر بلا واقف شود
A comparison showing how the true believer becomes patient when he understands the inward meaning and the beneficial nature of tribulation.
سگ شکاری نیست او را طوق نیست ** خام و ناجوشیده جز بی‌ذوق نیست
(If) a dog is not (kept) for hunting, he has no collar: the raw and unboiled is naught but the insipid.”
گفت نخود چون چنینست ای ستی ** خوش بجوشم یاریم ده راستی
The chickpea said, “Since it is so, O lady, I will gladly boil: give me help in verity!
تو درین جوشش چو معمار منی ** کفچلیزم زن که بس خوش می‌زنی
In this boiling thou art, as it were, my architect: smite me with the skimming spoon, for thou smitest very delightfully.
همچو پیلم بر سرم زن زخم و داغ ** تا نبینم خواب هندستان و باغ
I am as the elephant: beat and brand my head, that I may not dream of Hindustán and (its) gardens;
تا که خود را در دهم در جوش من ** تا رهی یابم در آن آغوش من4200
So that I may yield myself (submit) to the boiling, to the end that I may find a way to that embrace (of the Beloved);
زانک انسان در غنا طاغی شود ** همچو پیل خواب‌بین یاغی شود
Because Man, in (the state of) independence, grows insolent and becomes hostile, like the dreaming elephant.
پیل چون در خواب بیند هند را ** پیلبان را نشنود آرد دغا
When the elephant dreams of Hindustán, he does not hearken to the driver and displays viciousness.”
عذر گفتن کدبانو با نخود و حکمت در جوش داشتن کدبانو نخود را
(Showing) how the housewife made apologies to the chickpea, and (explaining) the wise purpose in her keeping the chickpea on the boil.