جمله عالم گر بود نور و صور ** چشم را باشد از آن خوبی خبر
If the whole world be (filled with) light and (radiant) forms, (only) the eye would be aware of that loveliness.
چشم بستی گوش می‌آری به پیش ** تا نمایی زلف و رخساره‌ی به تیش
(Suppose) thou hast shut the eye and art bringing forward the ear that thou mayst show unto it the locks and face of an adorable beauty,
گوش گوید من به صورت نگروم ** صورت ار بانگی زند من بشنوم
The ear will say, “I do not attend to the (visible) form: if the form utter a cry, I will hearken.
عالمم من لکی اندر فن خویش ** فن من جز حرف و صوتی نیست بیش2390
I am skilled, but (only) in my own art: my art is (the perception of) a (spoken) word or sound, no more.”
هین بیا بینی ببین این خوب را ** نیست در خور بینی این مطلوب را
(And if thou say), “Hey, nose, come and see this beauteous one,” the nose is not fit for this purpose.
گر بود مشک و گلابی بو برم ** فن من اینست و علم و مخبرم
“If there be any musk or rose-water, I will smell it: this is my art and science and knowledge.
کی ببینم من رخ آن سیم‌ساق ** هین مکن تکلیف ما لیس یطاق
How should I see the face of that silver-shanked one? Take heed, do not lay (on me) as a task that which cannot be done.”
باز حس کژ نبیند غیر کژ ** خواه کژ غژ پیش او یا راست غژ
Again, the crooked (perverted) sense hath naught but crooked (perverse) perception, (so) go crookedly into His presence or go straight, as thou wilt (it matters not).
چشم احول از یکی دیدن یقین ** دانک معزولست ای خواجه معین2395
Know for sure that the eye of him who sees double is remote from seeing the Unity, O Khwája who aidest (the true Religion).
تو که فرعونی همه مکری و زرق ** مر مرا از خود نمی‌دانی تو فرق
Thou who art a Pharaoh art wholly deceit and hypocrisy: (hence) thou knowest no difference between me and thyself.