-
مبدع آمد حق و مبدع آن بود ** که برآرد فرع بیاصل و سند 1025
- God is the Originator, and an originator is he who produces a branch (derivative) without root (fundamental principle) or support (model).
-
مثال عالم هست نیستنما و عالم نیست هستنما
- Parable of the world (really) existent that appears non-existent and the world (really) non-existent that appears existent.
-
نیست را بنمود هست و محتشم ** هست را بنمود بر شکل عدم
- He (God) hath caused the non-existent to appear existent and magnificent; He hath caused the existent to appear in the form of non-existence.
-
بحر را پوشید و کف کرد آشکار ** باد را پوشید و بنمودت غبار
- He hath concealed the Sea and made the foam visible; He hath concealed the Wind and displayed to thee the dust.
-
چون منارهی خاک پیچان در هوا ** خاک از خود چون برآید بر علا
- The dust is whirling in the air, (high) as a minaret: how should the dust rise aloft of itself?
-
خاک را بینی به بالا ای علیل ** باد را نی جز به تعریف دلیل
- Thou seest the dust on high, O infirm (of sight): the Wind (thou seest) not, except through knowledge given by induction.
-
کف همیبینی روانه هر طرف ** کف بیدریا ندارد منصرف 1030
- Thou seest the foam moving in every direction: without the Sea the foam hath no turning-place.
-
کف به حس بینی و دریا از دلیل ** فکر پنهان آشکارا قال و قیل
- Thou seest the foam by sense perception and the Sea by induction: thought is hidden, speech manifest.
-
نفی را اثبات میپنداشتیم ** دیدهی معدومبینی داشتیم
- We deemed negation to be affirmation: we had an eye that saw (only) the nonexistent.
-
دیدهای که اندر نعاسی شد پدید ** کی تواند جز خیال و نیست دید
- The eye that appeared (came into being) in a state of slumber, how should it be able to see aught but phantasy and non-existence?
-
لاجرم سرگشته گشتیم از ضلال ** چون حقیقت شد نهان پیدا خیال
- Necessarily we were bewildered by error, since Reality was hidden and Phantasy visible,