English    Türkçe    فارسی   

6
1710-1719

  • خندمین‌تر از تو هیچ افسانه نیست  ** بر لب گور خراب خویش ایست  1710
  • No story is more laughable than thou (thyself): stand (and meditate) on the edge of thine own ruinous grave!

  • ای فرو رفته به گور جهل و شک  ** چند جویی لاغ و دستان فلک 
  • O thou who hast gone down into the grave of ignorance and doubt, how long wilt thou seek (to hear) the jests and tales of Time?

  • تا بکی نوشی تو عشوه‌ی این جهان  ** که نه عقلت ماند بر قانون نه جان 
  • How long wilt thou listen to the blandishments of this world that leave neither thy mind underanged nor thy spirit?

  • لاغ این چرخ ندیم کرد و مرد  ** آب روی صد هزاران چون تو برد 
  • The jests of Time, this mean and petty boon-companion, have robbed of honour a hundred thousand like thee.

  • می‌درد می‌دوزد این درزی عام  ** جامه‌ی صدسالگان طفل خام 
  • This Universal Tailor is ever tearing and stitching the garments of a hundred travellers silly as children.

  • لاغ او گر باغها را داد داد  ** چون دی آمد داده را بر باد داد  1715
  • If his jests conferred a gift on the orchards (in spring), when December came they (his jests) gave that gift to the winds.

  • پیره‌طفلان شسته پیشش بهر کد  ** تا به سعد و نحس او لاغی کند 
  • The old children sit down beside him to beg that he will jest (and amuse them) by (giving them) fortunes good or bad.

  • گفتن درزی ترک را هی خاموش کی اگر مضاحک دگر گویم قبات تنگ آید 
  • How the tailor said to the Turk, “Hey, hold your tongue: if I tell any more funny stories the coat will be (too) tight for you.”

  • گفت درزی ای طواشی بر گذر  ** وای بر تو گر کنم لاغی دگر 
  • The tailor said, ‘Begone, unmanly fellow! Woe to you if I make another jest;

  • پس قبایت تنگ آید باز پس  ** این کند با خویشتن خود هیچ کس 
  • (For) then, after that, the coat will be (too) tight for you: does any one practice this (fraud) on himself?

  • خنده‌ی چه رمزی ار دانستیی  ** تو به جای خنده خون بگرستیی 
  • What laughter (is this)? If you had an inkling (of the truth), instead of laughing you would weep (tears of) blood.’

  • بیان آنک بی‌کاران و افسانه‌جویان مثل آن ترک‌اند و عالم غرار غدار هم‌چو آن درزی و شهوات و زبان مضاحک گفتن این دنیاست و عمر هم‌چون آن اطلس پیش این درزی جهت قبای بقا و لباس تقوی ساختن 
  • Explaining that the idle folk who wish (to hear) stories are like the Turk, and that the deluding and treacherous World is like the tailor, and that lusts and women are (like) this World's telling laughable jokes, and that Life resembles the piece of satin placed before this Tailor to be made into a coat of eternity and a garment of piety.