جوشش و افزونی زر در زکات ** عصمت از فحشا و منکر در صلات
In the poor-tax is (involved) the overflow and increase of (one's) gold: in the ritual prayer is (involved) preservation from lewdness and iniquity.
آن زکاتت کیسه‌ات را پاسبان ** وآن صلاتت هم ز گرگانت شبان 3575
The poor-tax is the keeper of your purse, the ritual prayer is the shepherd who saves you from the wolves.
میوه‌ی شیرین نهان در شاخ و برگ ** زندگی جاودان در زیر مرگ
The sweet fruit is hidden in boughs and leaves: the everlasting life is (hidden) under death.
زبل گشته قوت خاک از شیوه‌ای ** زان غذا زاده زمین را میوه‌ای
Dung, by a certain manner (of assimilation), becomes nutriment for the earth, and by means of that food a fruit is born to the earth.
درعدم پنهان شده موجودیی ** در سرشت ساجدی مسجودیی
An existence is concealed in non-existence, an adorability in the nature of adoration.
آهن و سنگ از برونش مظلمی ** اندرون نوری و شمع عالمی
The steel and flint are dark externally, (but) inwardly a (resplendent) light and a world-illuminating candle.
درج در خوفی هزاران آمنی ** در سواد چشم چندان روشنی 3580
In a single fear (danger) are enclosed a thousand securities; in the black (pupil) of the eye ever so many brilliancies.
اندرون گاو تن شه‌زاده‌ای ** گنج در ویرانه‌ای بنهاده‌ای
Within the cow-like body there is a prince, a treasure deposited in a ruin,
تا خری پیری گریزد زان نفیس ** گاو بیند شاه نی یعنی بلیس
To the end that an old ass, Iblís to wit, may flee from that precious (treasure) and may see (only) the cow and not (see) the king.
حکایت آن پادشاه و وصیت کردن او سه پسر خویش را کی درین سفر در ممالک من فلان جا چنین ترتیب نهید و فلان جا چنین نواب نصب کنید اما الله الله به فلان قلعه مروید و گرد آن مگردید
Story of the King who enjoined his three sons, saying, “In this journey through my empire establish certain arrangements in such-and-such a place and appoint certain viceroys in such-and-such a place, but for God's sake, for God's sake, do not go to such-and-such a fortress and do not roam around it.”
بود شاهی شاه را بد سه پسر ** هر سه صاحب‌فطنت و صاحب‌نظر
There was a King, and the King had three sons: all three (were) endowed with sagacity and discernment.