ما همیگفتیم کم نال از حرج ** صبر کن کالصبر مفتاح الفرج
We used to say, ‘Do not bewail thy hardships: be patient, for patience (fortitude) is the key to relief from pain.’
این کلید صبر را اکنون چه شد ** ای عجب منسوخ شد قانون چه شد 3895
What has become now of this key, (namely) fortitude? Wonderful! The rule (which we laid down for others) is null and void (for us): what has become of it?
ما نمیگفتیم که اندر کش مکش ** اندر آتش همچو زر خندید خوش
Did not we always say, ‘In the (hour of) struggle laugh happily like gold in the fire’?
مر سپه را وقت تنگاتنگ جنگ ** گفته ما که هین مگردانید رنگ
We said to the soldiers at the time of conflict in battle, ‘Hark, do not change colour (lose courage)!’
آن زمان که بود اسپان را وطا ** جمله سرهای بریده زیر پا
At the time when the ground trodden underfoot by the horses was entirely (composed of) severed heads,
ما سپاه خویش را هی هی کنان ** که به پیش آیید قاهر چون سنان
We were shouting to our troops, ‘On, on! Advance irresistibly like the spearpoint!’
جمله عالم را نشان داده به صبر ** زانک صبر آمد چراغ و نور صدر 3900
We preached fortitude to all the world, because fortitude (we said) is a lamp and light in the breast.
نوبت ما شد چه خیرهسر شدیم ** چون زنان زشت در چادر شدیم
Now it is our turn. Why have we become distracted and gone under the chádar (veil) like cowardly women?”
ای دلی که جمله را کردی تو گرم ** گرم کن خود را و از خود دار شرم
O heart that didst inspire all (others) with ardour, inspire thyself with ardour and be ashamed of thyself!
ای زبان که جمله را ناصح بدی ** نوبت تو گشت از چه تن زدی
O tongue that wert a mentor to all (others), now ’tis thy turn: why art thou silent?