دام آدم خوشه‌‌ی گندم شده ** تا وجودش خوشه‌‌ی مردم شده‌‌

دام آدم خوشه‌‌ی گندم شده ** تا وجودش خوشه‌‌ی مردم شده‌‌ 2790

Buğday başağı, Âdemin tuzağı oldu da bu suretle varlığı, insanlara başak oldu; bütün insanlar ondan var oldu.

باز آید سوی دام از بهر خور ** ساعد شه یابد و اقبال و فر

Doğan kuşu, karnını doyurmak üzere tuzağa tutulur, fakat bu yüzden devlet ve kuvvet bulur, padişahın kolu, durağı olur.

طفل شد مکتب پی کسب هنر ** بر امید مرغ با لطف پدر

Çocuk, babası lûtfedecek, kendisine kuş alacak ümidiyle, fakat hakikatte hüner sahibi olmak için mektebe gider.

پس ز مکتب آن یکی صدری شده ** ماهگانه داده و بدری شده‌‌

Mektepten çıkınca yücelir, en yüksek mevkiye sahip olur. Hocaya aylık verirken âlemi aydınlatan bir bedir haline gelir.

آمده عباس حرب از بهر کین ** بهر قمع احمد و استیز دین‌‌

Abbas, kin güderek eski dinin öcünü almak ve Ahmed’i ortadan kaldırmak üzere harp etmeye gelmişti.

گشته دین را تا قیامت پشت و رو ** در خلافت او و فرزندان او 2795

Öyle olduğu halde o ve evlâtları, hilâfet makamında kıyamete dek dine arka oldular, o makama şeref verdiler.

من بر این در طالب چیز آمدم ** صدر گشتم چون به دهلیز آمدم‌‌

Ben, bu kapıya bir şey dilemek için geldim; daha dehlizde baş köşe oldum, yüceldim.

آب آوردم به تحفه بهر نان ** بوی نانم برد تا صدر جنان‌‌

Ekmek ümidiyle armağan olarak su getirdim; ekmek kokusu, beni ta cennetin baş köşesine kadar çekti, götürdü.

نان برون راند آدمی را از بهشت ** نان مرا اندر بهشتی در سرشت‌‌

Ekmek, bir Âdem’i cennetten sürdürdü; beni ise cennetliklerle kaynaştırdı.

رستم از آب و ز نان همچون ملک ** بی‌‌غرض گردم بر این در چون فلک‌‌

Melek gibi sudan da vazgeçtim, ekmekten de. Bu kapıda gök gibi ihtiyarsız dönmekteyim.