English    Türkçe    فارسی   

1
114-138

  • چون قلم اندر نوشتن می‌‌شتافت ** چون به عشق آمد قلم بر خود شکافت‌‌
  • Whilst the pen was making haste in writing, it split upon itself as soon as it came to Love.
  • عقل در شرحش چو خر در گل بخفت ** شرح عشق و عاشقی هم عشق گفت‌‌ 115
  • In expounding it (Love), the intellect lay down (helplessly) like an ass in the mire: it was Love (alone) that uttered the explanation of love and loverhood.
  • آفتاب آمد دلیل آفتاب ** گر دلیلت باید از وی رو متاب‌‌
  • The proof of the sun is the sun (himself): if thou require the proof, do not avert thy face from him!
  • از وی ار سایه نشانی می‌‌دهد ** شمس هر دم نور جانی می‌‌دهد
  • If the shadow gives an indication of him, the sun (himself) gives spiritual light every moment.
  • سایه خواب آرد ترا همچون سمر ** چون بر آید شمس انشق القمر
  • The shadow, like chat in the night-hours, brings sleep to thee; when the sun rises the moon is cloven asunder.
  • خود غریبی در جهان چون شمس نیست ** شمس جان باقیی کش امس نیست‌‌
  • There is nothing in the world so wondrous strange as the Sun, the everlasting spiritual Sun which hath no yesterday.
  • شمس در خارج اگر چه هست فرد ** می‌‌توان هم مثل او تصویر کرد 120
  • Although the external sun is unique, still it is possible to imagine one resembling it;
  • شمس جان کاو خارج آمد از اثیر ** نبودش در ذهن و در خارج نظیر
  • But the Sun by which the aether was brought into existence hath no peer.
  • در تصور ذات او را گنج کو ** تا در آید در تصور مثل او
  • Where is room in the imagination for His essence, that the like of Him should come into the imagination?
  • چون حدیث روی شمس الدین رسید ** شمس چارم آسمان سر در کشید
  • When news arrived of the face of Shamsu’ddín (the Sun of the Religion), the sun of the fourth heaven drew in its head (hid itself for shame).
  • واجب آید چون که آمد نام او ** شرح کردن رمزی از انعام او
  • Since his name has come (to my lips), it behoves me to set forth some hint of his bounty.
  • این نفس جان دامنم بر تافته ست ** بوی پیراهان یوسف یافته ست‌‌ 125
  • At this moment my Soul has plucked my skirt: he has caught the perfume of Joseph's vest.
  • از برای حق صحبت سالها ** باز گو حالی از آن خوش حالها
  • (He said): “For the sake of our years of companionship, recount one of those sweet ecstasies,
  • تا زمین و آسمان خندان شود ** عقل و روح و دیده صد چندان شود
  • That earth and heaven may laugh (with joy), that intellect and spirit and eye may increase a hundredfold.”
  • لا تکلفنی فإنی فی الفنا ** کلت أفهامی فلا أحصی ثنا
  • (I said): “Do not lay tasks on me, for I have passed away from myself (faná); my apprehensions are blunted and I know not how to praise.
  • کل شی‌‌ء قاله غیر المفیق ** إن تکلف أو تصلف لا یلیق‌‌
  • Everything that is said by one who has not returned to consciousness, if he constrains himself or boastfully exaggerates, is unseemly.
  • من چه گویم یک رگم هشیار نیست ** شرح آن یاری که او را یار نیست‌‌ 130
  • How should I—not a vein of mine is sensible—describe that Friend who hath no peer?
  • شرح این هجران و این خون جگر ** این زمان بگذار تا وقت دگر
  • The description of this severance and this heart's blood do thou at present leave over till another time.”
  • قال أطعمنی فإنی جائع ** و اعتجل فالوقت سیف قاطع‌‌
  • He said: “Feed me, for I am hungry, and make haste, for Time is a cutting sword.
  • صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق ** نیست فردا گفتن از شرط طریق‌‌
  • The Súfí is the son of the (present) time, O comrade: it is not the rule of the Way to say ‘To-morrow.’
  • تو مگر خود مرد صوفی نیستی ** هست را از نسیه خیزد نیستی‌‌
  • Art not thou indeed a Súfí, then? That which is (in hand) is reduced to naught by postponing the payment.”
  • گفتمش پوشیده خوشتر سر یار ** خود تو در ضمن حکایت گوش دار 135
  • I said to him: “It is better that the secret of the Friend should be disguised: do thou hearken (to it as implied) in the contents of the tale.
  • خوشتر آن باشد که سر دلبران ** گفته آید در حدیث دیگران‌‌
  • It is better that the lovers' secret should be told in the talk of others.”
  • گفت مکشوف و برهنه گوی این ** آشکارا به که پنهان ذکر دین‌‌
  • He said: “Tell this openly and nakedly: talk of religion is better overt than covert.
  • پرده بردار و برهنه گو که من ** می‌‌نخسبم با صنم با پیرهن‌‌
  • Lift the veil and speak nakedly, for I do not wear a shirt when I sleep with the Adored One.”