English    Türkçe    فارسی   

1
171-195

  • گفت دانستم که رنجت چیست زود ** در خلاصت سحرها خواهم نمود
  • Said he: “I know what your illness is and I will at once display the arts of magic in delivering you.

  • شاد باش و فارغ و ایمن که من ** آن کنم با تو که باران با چمن‌‌
  • Be glad and care-free and have no fear, for I will do to you that which rain does to the meadow.

  • من غم تو می‌‌خورم تو غم مخور ** بر تو من مشفق‌‌ترم از صد پدر
  • I will be anxious for you, be not you anxious: I am kinder to you than a hundred fathers.

  • هان و هان این راز را با کس مگو ** گر چه از تو شه کند بس جستجو
  • Beware! tell not this secret to any one, not though the king should make much inquiry from you.

  • چون که اسرارت نهان در دل شود ** آن مرادت زودتر حاصل شود 175
  • When your heart becomes the grave of your secret, that desire of yours will be gained more quickly.”

  • گفت پیغمبر که هر که سر نهفت ** زود گردد با مراد خویش جفت‌‌
  • The Prophet said that any one who hides his inmost thought will soon attain to the object of his desire.

  • دانه چون اندر زمین پنهان شود ** سر آن سر سبزی بستان شود
  • When the seed is hidden in the earth, its inward secret becomes the verdure of the garden.

  • زر و نقره گر نبودندی نهان ** پرورش کی یافتندی زیر کان‌‌
  • If gold and silver were not hidden, how would they get nourishment (grow and ripen) in the mine?

  • وعده‌‌ها و لطفهای آن حکیم ** کرد آن رنجور را ایمن ز بیم‌‌
  • The promises and soothing words of the physician made the sick (girl) safe (free) from fear.

  • وعده‌‌ها باشد حقیقی دل پذیر ** وعده‌‌ها باشد مجازی تاسه‌‌گیر 180
  • There are true promises, grateful to the heart; there are false promises, fraught with disquietude.

  • وعده‌‌ی اهل کرم گنج روان ** وعده‌‌ی نااهل شد رنج روان‌‌
  • The promise of the noble is a flowing (bountiful) treasure; the promise of the unworthy becomes anguish of soul.

  • دریافتن آن ولی رنج را و عرض کردن رنج او را پیش پادشاه
  • How the saint, having discovered the (cause of) the illness, laid it before the king.

  • بعد از آن برخاست و عزم شاه کرد ** شاه را ز ان شمه‌‌ای آگاه کرد
  • Then he arose and went to see the king and acquainted him with a portion of that matter.

  • گفت تدبیر آن بود کان مرد را ** حاضر آریم از پی این درد را
  • “The (best) plan,” said he, “is that we should bring the man here for the sake of (curing) this malady.

  • مرد زرگر را بخوان ز ان شهر دور ** با زر و خلعت بده او را غرور
  • Summon the goldsmith from that far country; beguile him with gold and robes of honour.”

  • فرستادن پادشاه رسولان به سمرقند به آوردن زرگر
  • How the king sent messengers to Samarcand to fetch the goldsmith.

  • شه فرستاد آن طرف یک دو رسول ** حاذقان و کافیان بس عدول‌‌ 185
  • The king sent thither one or two messengers, clever men and competent and very just.

  • تا سمرقند آمدند آن دو امیر ** پیش آن زرگر ز شاهنشه بشیر
  • Those two Amírs came to Samarcand and went to the goldsmith, bearing the good news from the king.

  • کای لطیف استاد کامل معرفت ** فاش اندر شهرها از تو صفت‌‌
  • Saying, “O fine master, perfect in knowledge, thou whose quality (of perfection in thy craft) is famous in (all) the lands,

  • نک فلان شه از برای زرگری ** اختیارت کرد زیرا مهتری‌‌
  • Lo, such-and-such a king hath chosen thee for (thy skill in) the goldsmith's craft, because thou art eminent.

  • اینک این خلعت بگیر و زر و سیم ** چون بیایی خاص باشی و ندیم‌‌
  • Look now, receive this robe of honour and gold and silver; when thou comest (to the king), thou wilt be a favourite and boon-companion.”

  • مرد مال و خلعت بسیار دید ** غره شد از شهر و فرزندان برید 190
  • The man saw the much wealth and the many robes: he was beguiled, he parted from his town and children.

  • اندر آمد شادمان در راه مرد ** بی‌‌خبر کان شاه قصد جانش کرد
  • Blithely the man came into the road, unaware that the king had formed a design against his life.

  • اسب تازی بر نشست و شاد تاخت ** خونبهای خویش را خلعت شناخت‌‌
  • He mounted an Arab horse and sped on joyously: (what really was) the price of his blood he deemed a robe of honour.

  • ای شده اندر سفر با صد رضا ** خود به پای خویش تا سوء القضا
  • O (fool), who with a hundred consents thyself with thine own foot didst enter on the journey to the fated ill!

  • در خیالش ملک و عز و مهتری ** گفت عزرائیل رو آری بری‌‌
  • In his fancy (were dreams of) riches, power, and lordship. Said ‘Azrá‘íl (the Angel of Death), “Go (thy way). Yes, thou wilt get (them)!”

  • چون رسید از راه آن مرد غریب ** اندر آوردش به پیش شه طبیب‌‌ 195
  • When the stranger arrived (and turned) from the road, the physician brought him into the presence of the king.