در عجب افتاد کاین معهود نیست ** این ز غیب افتاد بی‌‌مقصود نیست‌‌

در عجب افتاد کاین معهود نیست ** این ز غیب افتاد بی‌‌مقصود نیست‌‌ 2105

سر نهاد و خواب بردش خواب دید ** کامدش از حق ندا جانش شنید

آن ندایی کاصل هر بانگ و نواست ** خود ندا آن است و این باقی صداست‌‌

ترک و کرد و پارسی گو و عرب ** فهم کرده آن ندا بی‌‌گوش و لب‌‌

خود چه جای ترک و تاجیک است و زنگ ** فهم کرده ست آن ندا را چوب و سنگ‌‌

هر دمی از وی همی‌‌آید أ لست ** جوهر و اعراض می‌‌گردند هست‌‌ 2110

گر نمی‌‌آید بلی‌‌ ز یشان ولی ** آمدنشان از عدم باشد بلی‌‌

ز آن چه گفتم من ز فهم سنگ و چوب ** در بیانش قصه‌‌ای هش دار خوب‌‌

نالیدن ستون حنانه چون برای پیغامبر علیه السلام منبر ساختند که جماعت انبوه شد گفتند ما روی مبارک تو را به هنگام وعظ نمی‌‌بینیم و شنیدن رسول و صحابه آن ناله را و سؤال و جواب مصطفی صلی الله علیه و اله و سلم با ستون صریح‌‌

استن حنانه از هجر رسول ** ناله می‌‌زد همچو ارباب عقول‌‌

گفت پیغمبر چه خواهی ای ستون ** گفت جانم از فراقت گشت خون‌‌

مسندت من بودم از من تاختی ** بر سر منبر تو مسند ساختی‌‌ 2115

گفت خواهی که ترا نخلی کنند ** شرقی و غربی ز تو میوه چنند

یا در آن عالم حقت سروی کند ** تا تر و تازه بمانی تا ابد

گفت آن خواهم که دایم شد بقاش ** بشنو ای غافل کم از چوبی مباش‌‌

آن ستون را دفن کرد اندر زمین ** تا چو مردم حشر گردد یوم دین‌‌

تا بدانی هر که را یزدان بخواند ** از همه کار جهان بی‌‌کار ماند 2120

هر که را باشد ز یزدان کار و بار ** یافت بار آن جا و بیرون شد ز کار

آن که او را نبود از اسرار داد ** کی کند تصدیق او ناله‌‌ی جماد

گوید آری نه ز دل بهر وفاق ** تا نگویندش که هست اهل نفاق‌‌

گر نیندی واقفان امر کن ** در جهان رد گشته بودی این سخن‌‌

صد هزاران ز اهل تقلید و نشان ** افکندشان نیم وهمی در گمان‌‌ 2125

که به ظن تقلید و استدلالشان ** قایم است و جمله پر و بالشان‌‌

شبهه‌‌ای انگیزد آن شیطان دون ** در فتند این جمله کوران سر نگون‌‌

پای استدلالیان چوبین بود ** پای چوبین سخت بی‌‌تمکین بود

غیر آن قطب زمان دیده‌‌ور ** کز ثباتش کوه گردد خیره‌‌سر