-
زن بر او زد بانگ کای ناموس کیش ** من فسون تو نخواهم خورد بیش 2315
- The wife cried out at him, saying, “O thou who makest reputation thy religion, I will not swallow thy spells (deceiving speeches) any more.
-
ترهات از دعوی و دعوت مگو ** رو سخن از کبر وز نخوت مگو
- Don't talk nonsense in thy presumption and pretension: begone, don't speak from pride and arrogance.
-
چند حرف طمطراق و کار و بار ** کار و حال خود ببین و شرم دار
- How long (wilt thou utter) pompous and artificial phrases? Look at thine own acts and feelings and be ashamed!
-
کبر زشت و از گدایان زشتتر ** روز سرد و برف و آن گه جامه تر
- Pride is ugly, and in beggars (all the) more ugly: (it is like) wet clothes after a cold snowy day.
-
چند دعوی و دم و باد و بروت ** ای ترا خانه چو بیت العنکبوت
- How long (this) pretension and palaver and bluster, O thou whose house is (frail) as the house of the spider?
-
از قناعت کی تو جان افروختی ** از قناعتها تو نام آموختی 2320
- When hast thou illumined thy soul by contentment? Of contentment thou hast learned (only) the name.
-
گفت پیغمبر قناعت چیست گنج ** گنج را تو وا نمیدانی ز رنج
- The Prophet said, ‘What is contentment? A treasure.’ Thou canst not distinguish the gain from the pain.
-
این قناعت نیست جز گنج روان ** تو مزن لاف ای غم و رنج روان
- This contentment is the soul's treasure: do not thou boast (of possessing it), O (thou who art) grief and pain to my soul.
-
تو مخوانم جفت، کمتر زن بغل ** جفت انصافم نیم جفت دغل
- Don't call me thy mate, don't flap so much. I am the mate of justice, I am not the mate of fraud.
-
چون قدم با میر و با بگ میزنی ** چون ملخ را در هوا رگ میزنی
- How art thou walking (consorting) with amír and bey, when thou art slitting the veins of (killing for food) the locust in the air?
-
با سگان زین استخوان در چالشی ** چون نی اشکم تهی در نالشی 2325
- Thou art contending with dogs for the sake of this bone, thou art wailing like an empty-bellied reed-pipe.
-
سوی من منگر به خواری سست سست ** تا نگویم آن چه در رگهای تست
- Don't look at me dully (coldly) with contempt, lest I tell (others) what is in thy veins (disclose thy hidden faults).
-
عقل خود را از من افزون دیدهای ** مر من کم عقل را چون دیدهای
- Thou hast deemed thy understanding superior to mine, (but) how hast thou (truly) seen me, who am deficient in understanding?
-
همچو گرگ غافل اندر ما مجه ** ای ز ننگ عقل تو بیعقل به
- Don't spring upon me like a reckless wolf! Oh, better be without understanding (mad) than (suffer) the disgrace of (having) thy understanding.
-
چون که عقل تو عقیلهی مردم است ** آن نه عقل است آن که مار و کژدم است
- Since thy understanding is a shackle for mankind, it is not understanding: it is a snake and scorpion.
-
خصم ظلم و مکر تو الله باد ** فضل و عقل تو ز ما کوتاه باد 2330
- May God be the enemy of thy iniquity and deceit! May thy (superior) talent and understanding fall short of (fail to injure) us!
-
هم تو ماری هم فسونگر ای عجب ** مارگیر و ماری ای ننگ عرب
- Thou art both the snake and the charmer—oh, this is wonderful! Thou art (both) the snake-catcher and the snake, O thou disgrace to the Arabs!
-
زاغ اگر زشتی خود بشناختی ** همچو برف از درد و غم بگداختی
- If the crow knew its ugliness, from grief and sorrow it would melt like snow.
-
مرد افسونگر بخواند چون عدو ** او فسون بر مار و مار افسون بر او
- The charmer chants (a spell) as an enemy (does); he is (casting) a spell upon the snake and the snake is (casting) a spell upon him.
-
گر نبودی دام او افسون مار ** کی فسون مار را گشتی شکار
- If his trap were not (devised by him as) a spell for the snake (a means of catching it), how would he become a prey to the snake's spell?
-
مرد افسونگر ز حرص کسب و کار ** در نیابد آن زمان افسون مار 2335
- The charmer, from greed of getting and making (money), is not conscious of the snake's spell at the time.
-
مار گوید ای فسونگر هین و هین ** آن خود دیدی فسون من ببین
- The snake says, ‘O charmer, beware, beware! Thou hast beheld thine own spell (and its effect upon me): now behold mine!
-
تو به نام حق فریبی مر مرا ** تا کنی رسوای شور و شر مرا
- Thou beguilest me with the Name of God in order that thou mayst expose me to shame and confusion.
-
نام حقم بست نه آن رای تو ** نام حق را دام کردی وای تو
- The Name of God enthralled me, not thy contrivance: thou madest the Name of God a trap: woe to thee!
-
نام حق بستاند از تو داد من ** من به نام حق سپردم جان و تن
- The Name of God will take vengeance from thee on my behalf: I commit my soul and body to the Name of God.