English    Türkçe    فارسی   

1
3458-3482

  • گر ز نام و حرف خواهی بگذری ** پاک کن خود را ز خود هین یک سری‌‌
  • If thou wouldst pass beyond name and letter, oh, make thyself wholly purged of self.

  • همچو آهن ز آهنی بی‌‌رنگ شو ** در ریاضت آینه‌‌ی بی‌‌زنگ شو
  • Like (polished) iron, lose the ferruginous colour; become in thy ascetic discipline (like) a mirror without rust.

  • خویش را صافی کن از اوصاف خود ** تا ببینی ذات پاک صاف خود 3460
  • Make thyself pure from the attributes of self, that thou mayst behold thine own pure untarnished essence,

  • بینی اندر دل علوم انبیا ** بی‌‌کتاب و بی‌‌معید و اوستا
  • And behold within thy heart (all) the sciences of the prophets, without book and without preceptor and master.

  • گفت پیغمبر که هست از امتم ** کاو بود هم گوهر و هم همتم‌‌
  • The Prophet said, “Amongst my people are some who are one with me in nature and aspiration:

  • مر مرا ز آن نور بیند جانشان ** که من ایشان را همی‌‌بینم بدان‌‌
  • Their spirits behold me by the same light by which I am beholding them.”

  • بی‌‌صحیحین و احادیث و رواه ** بلکه اندر مشرب آب حیات‌‌
  • Without the two Sahíhs and Traditions and Traditionists; nay, (they behold him) in the place where they drink the Water of Life.

  • سر امسینا لکردیا بدان ** راز اصبحنا عرابیا بخوان‌‌ 3465
  • Know the secret of “In the evening I was a Kurd”; read the mystery of “In the morning I was an Arab.”

  • ور مثالی خواهی از علم نهان ** قصه گو از رومیان و چینیان‌‌
  • And if you desire a parable of the hidden knowledge, relate the story of the Greeks and the Chinese.

  • قصه‌‌ی مری کردن رومیان و چینیان در علم نقاشی و صورتگری‌‌
  • The story of the contention between the Greeks and the Chinese in the art of painting and picturing.

  • چینیان گفتند ما نقاش‌‌تر ** رومیان گفتند ما را کر و فر
  • The Chinese said, “We are the better artists”; the Greeks said, “The (superiority in) power and excellence belongs to us.”

  • گفت سلطان امتحان خواهم در این ** کز شماها کیست در دعوی گزین‌‌
  • “I will put you to the test in this matter,” said the Sultan, “(and see) which of you are approved in your claim.”

  • اهل چین و روم چون حاضر شدند ** رومیان از بحث در مکث آمدند
  • When the Chinese and the Greeks presented themselves, the Greeks were more skilled in the knowledge (of the art of painting).

  • چینیان گفتند یک خانه به ما ** خاص بسپارید و یک آن شما 3470
  • (Then) the Chinese said, “Hand over to us a particular room, and (let there be) one for you (as well).”

  • بود دو خانه مقابل دربدر ** ز آن یکی چینی ستد رومی دگر
  • There were two rooms with door facing door: the Chinese took one, the Greeks the other.

  • چینیان صد رنگ از شه خواستند ** پس خزینه باز کرد آن ارجمند
  • The Chinese requested the King to give them a hundred colours: then that excellent (king) opened the treasury.

  • هر صباحی از خزینه رنگها ** چینیان را راتبه بود از عطا
  • Every morning, by (his) bounty, the colours were dispensed from the treasury to the Chinese.

  • رومیان گفتند نی نقش و نه رنگ ** در خور آید کار را جز دفع زنگ‌‌
  • The Greeks said, “No tints and pictures are proper for our work, (nothing is needed) except to remove the rust.”

  • در فرو بستند و صیقل می‌‌زدند ** همچو گردون ساده و صافی شدند 3475
  • They shut the door and went on burnishing: they became clear and pure like the sky.

  • از دو صد رنگی به بی‌‌رنگی رهی است ** رنگ چون ابر است و بی‌‌رنگی مهی است‌‌
  • There is a way from many-colouredness to colourlessness: colour is like the clouds, and colourlessness is a moon.

  • هر چه اندر ابر ضو بینی و تاب ** آن ز اختر دان و ماه و آفتاب‌‌
  • Whatsoever light and splendour you see in the clouds, know that it comes from the stars and the moon and the sun.

  • چینیان چون از عمل فارغ شدند ** از پی شادی دهلها می‌‌زدند
  • When the Chinese had finished their work, they were beating drums for joy.

  • شه در آمد دید آن جا نقشها ** می‌‌ربود آن عقل را و فهم را
  • The King entered and saw the pictures there: that (sight) was robbing him of his wits and understanding.

  • بعد از آن آمد به سوی رومیان ** پرده را بالا کشیدند از میان‌‌ 3480
  • After that, he came towards the Greeks: they drew up the intervening curtain.

  • عکس آن تصویر و آن کردارها ** زد بر این صافی شده دیوارها
  • The reflexion of those (Chinese) pictures and works (of art) struck upon these walls which had been made pure (from stain).

  • هر چه آن جا دید اینجا به نمود ** دیده را از دیده خانه می‌‌ربود
  • All that he had seen there (in the Chinese room) seemed more beautiful here: ’twas snatching the eye from the socket.