English    Türkçe    فارسی   

1
3466-3490

  • ور مثالی خواهی از علم نهان ** قصه گو از رومیان و چینیان‌‌
  • And if you desire a parable of the hidden knowledge, relate the story of the Greeks and the Chinese.

  • قصه‌‌ی مری کردن رومیان و چینیان در علم نقاشی و صورتگری‌‌
  • The story of the contention between the Greeks and the Chinese in the art of painting and picturing.

  • چینیان گفتند ما نقاش‌‌تر ** رومیان گفتند ما را کر و فر
  • The Chinese said, “We are the better artists”; the Greeks said, “The (superiority in) power and excellence belongs to us.”

  • گفت سلطان امتحان خواهم در این ** کز شماها کیست در دعوی گزین‌‌
  • “I will put you to the test in this matter,” said the Sultan, “(and see) which of you are approved in your claim.”

  • اهل چین و روم چون حاضر شدند ** رومیان از بحث در مکث آمدند
  • When the Chinese and the Greeks presented themselves, the Greeks were more skilled in the knowledge (of the art of painting).

  • چینیان گفتند یک خانه به ما ** خاص بسپارید و یک آن شما 3470
  • (Then) the Chinese said, “Hand over to us a particular room, and (let there be) one for you (as well).”

  • بود دو خانه مقابل دربدر ** ز آن یکی چینی ستد رومی دگر
  • There were two rooms with door facing door: the Chinese took one, the Greeks the other.

  • چینیان صد رنگ از شه خواستند ** پس خزینه باز کرد آن ارجمند
  • The Chinese requested the King to give them a hundred colours: then that excellent (king) opened the treasury.

  • هر صباحی از خزینه رنگها ** چینیان را راتبه بود از عطا
  • Every morning, by (his) bounty, the colours were dispensed from the treasury to the Chinese.

  • رومیان گفتند نی نقش و نه رنگ ** در خور آید کار را جز دفع زنگ‌‌
  • The Greeks said, “No tints and pictures are proper for our work, (nothing is needed) except to remove the rust.”

  • در فرو بستند و صیقل می‌‌زدند ** همچو گردون ساده و صافی شدند 3475
  • They shut the door and went on burnishing: they became clear and pure like the sky.

  • از دو صد رنگی به بی‌‌رنگی رهی است ** رنگ چون ابر است و بی‌‌رنگی مهی است‌‌
  • There is a way from many-colouredness to colourlessness: colour is like the clouds, and colourlessness is a moon.

  • هر چه اندر ابر ضو بینی و تاب ** آن ز اختر دان و ماه و آفتاب‌‌
  • Whatsoever light and splendour you see in the clouds, know that it comes from the stars and the moon and the sun.

  • چینیان چون از عمل فارغ شدند ** از پی شادی دهلها می‌‌زدند
  • When the Chinese had finished their work, they were beating drums for joy.

  • شه در آمد دید آن جا نقشها ** می‌‌ربود آن عقل را و فهم را
  • The King entered and saw the pictures there: that (sight) was robbing him of his wits and understanding.

  • بعد از آن آمد به سوی رومیان ** پرده را بالا کشیدند از میان‌‌ 3480
  • After that, he came towards the Greeks: they drew up the intervening curtain.

  • عکس آن تصویر و آن کردارها ** زد بر این صافی شده دیوارها
  • The reflexion of those (Chinese) pictures and works (of art) struck upon these walls which had been made pure (from stain).

  • هر چه آن جا دید اینجا به نمود ** دیده را از دیده خانه می‌‌ربود
  • All that he had seen there (in the Chinese room) seemed more beautiful here: ’twas snatching the eye from the socket.

  • رومیان آن صوفیانند ای پدر ** بی‌‌ز تکرار و کتاب و بی‌‌هنر
  • The Greeks, O father, are the Súfís: (they are) without (independent of) study and books and erudition,

  • لیک صیقل کرده‌‌اند آن سینه‌‌ها ** پاک از آز و حرص و بخل و کینه‌‌ها
  • But they have burnished their breasts (and made them) pure from greed and cupidity and avarice and hatreds.

  • آن صفای آینه وصف دل است ** کاو نقوش بی‌‌عدد را قابل است‌‌ 3485
  • That purity of the mirror is the attribute of the heart (which) receives the infinite form.

  • صورت بی‌‌صورت بی‌‌حد غیب ** ز آینه‌‌ی دل تافت بر موسی ز جیب‌‌
  • That Moses (the perfect saint) holds in his bosom the formless infinite form of the Unseen (reflected) from the mirror of his heart.

  • گر چه آن صورت نگنجد در فلک ** نه به عرش و فرش و دریا و سمک‌‌
  • Although that form is not contained in Heaven, nor in the empyrean nor the earth nor the sea nor the Fish,

  • ز آن که محدود است و معدود است آن ** آینه‌‌ی دل را نباشد حد بدان‌‌
  • Because (all) those are bounded and numbered—(yet is it contained in the heart): know that the mirror of the heart hath no bound.

  • عقل اینجا ساکت آمد یا مضل ** ز آنکه دل با اوست یا خود اوست دل‌‌
  • Here the understanding becomes silent or (else) it leads into error, because the heart is with Him (God), or indeed the heart is He.

  • عکس هر نقشی نتابد تا ابد ** جز ز دل هم با عدد هم بی‌‌عدد 3490
  • The reflexion of every image shines unto everlasting from the heart alone, both with plurality and without.