English    Türkçe    فارسی   

1
3543-3567

  • همچنین می‌‌گفت سر مست و خراب ** داد پیغمبر گریبانش به تاب‌‌
  • He was speaking in this wise, intoxicated and distraught: the Prophet twitched his collar

  • گفت هین در کش که اسبت گرم شد ** عکس حق لا يستحيی زد شرم شد
  • And said, “Beware! Draw (rein), for thy horse has become hot. (When) the reflexion of God is not ashamed (to speak the truth) strikes (on the heart), shame is gone.

  • آینه‌‌ی تو جست بیرون از غلاف ** آینه و میزان کجا گوید خلاف‌‌ 3545
  • Thy mirror has shot out of the case: how shall mirror and balance speak falsehood?

  • آینه و میزان کجا بندد نفس ** بهر آزار و حیای هیچ کس‌‌
  • How shall mirror and balance stop their breath (suppress the truth) for fear of hurting and shaming any one?

  • آینه و میزان محکهای سنی ** گر دو صد سالش تو خدمتها کنی‌‌
  • Mirror and balance are noble touchstones: if thou do service (sue) to them for two hundred years,

  • کز برای من بپوشان راستی ** بر فزون بنما و منما کاستی‌‌
  • Saying, ‘Conceal the truth for my sake, display the surplus and do not display the deficiency,’

  • اوت گوید ریش و سبلت بر مخند ** آینه و میزان و آن گه ریو و پند
  • They will say to thee, ‘Do not laugh at thy beard and moustache: mirror and balance, and then deceit and (hypocritical) advice!

  • چون خدا ما را برای آن فراخت ** که به ما بتوان حقیقت را شناخت‌‌ 3550
  • Since God has raised us up in order that by means of us it may be possible to know the truth,

  • این نباشد ما چه ارزیم ای جوان ** کی شویم آیین روی نیکوان‌‌
  • If this do not happen (if we fail to display the truth), what worth have we, O young man? How shall we become a standard for the face of the fair?’

  • لیک در کش در نمد آیینه را ** گر تجلی کرد سینا سینه را
  • But (said the Prophet) slip the mirror (back) into the cloth, if (Divine) illumination has made thy breast a Sinai.”

  • گفت آخر هیچ گنجد در بغل ** آفتاب حق و خورشید ازل‌‌
  • He (Zayd) said, “Why, shall the Sun of the Truth and the Sun of Eternity be contained any wise under the armpit?

  • هم دغل را هم بغل را بر درد ** نه جنون ماند به پیشش نه خرد
  • It bursts asunder both imposture (daghal) and armpit (baghal); in its presence neither madness nor (soundness of) understanding remains.”

  • گفت یک اصبع چو بر چشمی نهی ** بیند از خورشید عالم را تهی‌‌ 3555
  • He (the Prophet) said, “When thou layest one finger on an eye, thou seest the world empty of the sun.

  • یک سر انگشت پرده‌‌ی ماه شد ** وین نشان ساتری الله شد
  • One finger-tip becomes a veil over the moon—and this is a symbol of the King's covering—

  • تا بپوشاند جهان را نقطه‌‌ای ** مهر گردد منکسف از سقطه‌‌ای‌‌
  • So that the (whole) world may be covered (hidden from view) by a single point, and the sun be eclipsed by a splinter.”

  • لب ببند و غور دریایی نگر ** بحر را حق کرد محکوم بشر
  • Close thy lips and gaze on the depth of the sea (within thee): God made the sea subject to man,

  • همچو چشمه‌‌ی سلسبیل و زنجبیل ** هست در حکم بهشتی جلیل‌‌
  • Even as the fountains of Salsabíl and Zanjabíl are under the control of the exalted ones of Paradise.

  • چار جوی جنت اندر حکم ماست ** این نه زور ما ز فرمان خداست‌‌ 3560
  • The four rivers of Paradise are under our control; this is not (by) our might, ’tis (by) the command of God:

  • هر کجا خواهیم داریمش روان ** همچو سحر اندر مراد ساحران‌‌
  • We keep them flowing wheresoever we will, like magic (which takes its course) according to the desire of the magicians,

  • همچو این دو چشمه‌‌ی چشم روان ** هست در حکم دل و فرمان جان‌‌
  • Just as these two flowing eye-fountains (the two eyes) are under the control of the heart and subject to the command of the spirit.

  • گر بخواهد رفت سوی زهر و مار ** ور بخواهد رفت سوی اعتبار
  • If it (the heart) will, they turn towards poison and the snake, and if it will, they turn to (edifying) consideration.

  • گر بخواهد سوی محسوسات رفت ** ور بخواهد سوی ملبوسات رفت‌‌
  • If it will, they turn to sensuous things, and if it will, they turn to things clothed (in the forms of thought and phantasy).

  • گر بخواهد سوی کلیات راند ** ور بخواهد حبس جزویات ماند 3565
  • If it will, they advance towards universals, and if it will, they remain in bondage to particulars.

  • همچنین هر پنج حس چون نایزه ** بر مراد و امر دل شد جایزه‌‌
  • Similarly all the five senses are passing (in movement) according to the will and command of the heart, like the spool (in the hand of a weaver).

  • هر طرف که دل اشارت کردشان ** می‌‌رود هر پنج حس دامن کشان‌‌
  • All the five senses are moving and trailing their skirts (sweeping along) in whatever direction the heart indicates to them.