پس تو سرهنگی مکن با عاجزان ** ز آن که نبود طبع و خوی عاجز آن‌‌

Then do not act like an officer (tyrannously) towards the helpless, inasmuch as that is not the nature and habit of a helpless man.

چون تو جبر او نمی‌‌بینی مگو ** ور همی‌‌بینی نشان دید کو

Since you do not feel His compulsion, do not say (that you are compelled); and if you feel it, where is the sign of your feeling?

در هر آن کاری که میل استت بدان ** قدرت خود را همی‌‌بینی عیان‌‌ 635

In every act for which you have inclination, you are clearly conscious of your power (to perform it),

و اندر آن کاری که میلت نیست ** و خواست خویش را جبری کنی کاین از خداست‌‌

(But) in the act for which you have no inclination and desire, you make yourself a necessitarian, saying, “This is from God.”

انبیا در کار دنیا جبری‌‌اند ** کافران در کار عقبی جبری‌‌اند

The prophets are necessitarians in regard to the works of this world, (while) the infidels are necessitarians in regard to the works of the next world.

انبیا را کار عقبی اختیار ** جاهلان را کار دنیا اختیار

To the prophets the works of the next world are (a matter of) freewill; to the foolish the works of this world are (a matter of) freewill,

ز آن که هر مرغی به سوی جنس خویش ** می‌‌پرد او در پس و جان پیش پیش‌‌

Because every bird flies to its own congener: it (follows) behind, and its spirit (goes) before, (leading it on).

کافران چون جنس سجین آمدند ** سجن دنیا را خوش آیین آمدند 640

Inasmuch as the infidels were congeners of Sijjn (Hell), they were well-disposed to the prison (sijn) of this world.

انبیا چون جنس علیین بدند ** سوی علیین جان و دل شدند

Inasmuch as the prophets were congeners of ‘Illiyyín (Heaven), they went towards the ‘Illiyyín of spirit and heart.

این سخن پایان ندارد لیک ما ** باز گوییم آن تمامی قصه را

This discourse hath no end, but let us (now) relate the story to its completion.

نومید کردن وزیر مریدان را از رفض خلوت

How the vizier made the disciples lose hope of his abandoning seclusion.

آن وزیر از اندرون آواز داد ** کای مریدان از من این معلوم باد

The vizier cried out from within, “O disciples, be this made known to you from me,

که مرا عیسی چنین پیغام کرد ** کز همه یاران و خویشان باش فرد

That Jesus hath given me a such-like message: ‘Be separated from all friends and kinsfolk.

روی در دیوار کن تنها نشین ** وز وجود خویش هم خلوت گزین‌‌ 645

Set thy face to the wall, sit alone, and choose to be secluded even from thine own existence.’

بعد از این دستوری گفتار نیست ** بعد از این با گفت و گویم کار نیست‌‌

After this there is no permission (for me) to speak; after this I have nothing to do with talk.

الوداع ای دوستان من مرده‌‌ام ** رخت بر چارم فلک بر برده‌‌ام‌‌

Farewell, O friends! I am dead: I have carried my belongings up to the Fourth Heaven,

تا به زیر چرخ ناری چون حطب ** من نسوزم در عنا و در عطب‌‌

In order that beneath the fiery sphere I may not burn like firewood in woe and perdition,

پهلوی عیسی نشینم بعد از این ** بر فراز آسمان چارمین‌‌

(But) henceforth may sit beside Jesus at the top of the Fourth Heaven.”

ولی عهد ساختن وزیر هر یک امیر را جدا جدا

How the vizier appointed each one of the amírs separately as his successor.

و آن گهانی آن امیران را بخواند ** یک به یک تنها به هر یک حرف راند 650

And then he summoned those amírs one by one and conversed with each (of them) alone.

گفت هر یک را به دین عیسوی ** نایب حق و خلیفه‌‌ی من توی‌‌

He said to each one, “In the religion of Jesus thou art the vicar of God and my khalífa (vicegerent),

و آن امیران دگر اتباع تو ** کرد عیسی جمله را اشیاع تو

And those other amírs are thy followers: Jesus hath made all of them thy assistants.

هر امیری کو کشید گردن بگیر ** یا بکش یا خود همی‌‌دارش اسیر

Any amír who lifts his neck (in rebellion), seize him and either kill him or hold him captive;

لیک تا من زنده‌‌ام این وامگو ** تا نمیرم این ریاست را مجو

But do not declare this whilst I am alive: do not seek this supreme authority until I am dead.

تا نمیرم من تو این پیدا مکن ** دعوی شاهی و استیلا مکن‌‌ 655

Until I am dead, do not reveal this: do not lay claim to sovereignty and dominion.

اینک این طومار و احکام مسیح ** یک به یک بر خوان تو بر امت فصیح‌‌

Here is this scroll and the ordinances of the Messiah: recite them distinctly, one by one, to his people.”

هر امیری را چنین گفت او جدا ** نیست نایب جز تو در دین خدا

Thus he spoke to each amír separately, (saying), “There is no vicar in the religion of God except thee.”