سنگ و آهن ز آب کی ساکن‌‌شود ** آدمی با این دو کی ایمن شود

بت سیاه‌‌آبه‌‌ست در کوزه نهان ** نفس مر آب سیه را چشمه دان‌‌ 775

آن بت منحوت چون سیل سیاه ** نفس بتگر چشمه‌‌ای بر آب راه‌‌

صد سبو را بشکند یک پاره سنگ ** و آب چشمه می‌‌زهاند بی‌‌درنگ‌‌

بت شکستن سهل باشد نیک سهل ** سهل دیدن نفس را جهل است جهل‌‌

صورت نفس ار بجویی ای پسر ** قصه‌‌ی دوزخ بخوان با هفت در

هر نفس مکری و در هر مکر ز آن ** غرقه صد فرعون با فرعونیان‌‌ 780

در خدای موسی و موسی گریز ** آب ایمان را ز فرعونی مریز

دست را اندر احد و احمد بزن ** ای برادر واره از بو جهل تن‌‌

به سخن آمدن طفل در میان آتش و تحریض کردن خلق را در افتادن به آتش‌‌

یک زنی با طفل آورد آن جهود ** پیش آن بت و آتش اندر شعله بود

طفل از او بستد در آتش در فکند ** زن بترسید و دل از ایمان بکند

خواست تا او سجده آرد پیش بت ** بانگ زد آن طفل إنی لم أمت‌‌ 785

اندر آ ای مادر اینجا من خوشم ** گر چه در صورت میان آتشم‌‌

چشم بند است آتش از بهر حجاب ** رحمت است این سر بر آورده ز جیب‌‌

اندر آ مادر ببین برهان حق ** تا ببینی عشرت خاصان حق‌‌

اندر آ و آب بین آتش مثال ** از جهانی کاتش است آبش مثال‌‌

اندر آ اسرار ابراهیم بین ** کاو در آتش یافت سرو و یاسمین‌‌ 790

مرگ می‌‌دیدم گه زادن ز تو ** سخت خوفم بود افتادن ز تو

چون بزادم رستم از زندان تنگ ** در جهان خوش هوای خوب رنگ‌‌

من جهان را چون رحم دیدم کنون ** چون در این آتش بدیدم این سکون‌‌

اندر این آتش بدیدم عالمی ** ذره ذره اندر او عیسی دمی‌‌

نک جهان نیست شکل هست ذات ** و آن جهان هست شکل بی‌‌ثبات‌‌ 795

اندر آ مادر به حق مادری ** بین که این آذر ندارد آذری‌‌

اندر آ مادر که اقبال آمده ست ** اندر آ مادر مده دولت ز دست‌‌

قدرت آن سگ بدیدی اندر آ ** تا ببینی قدرت و لطف خدا