هر که کارد قصد گندم باشدش ** کاه خود اندر تبع می‏آیدش‏

که بکاری بر نیاید گندمی ** مردمی جو مردمی جو مردمی‏

قصد کعبه کن چو وقت حج بود ** چون که رفتی مکه هم دیده شود 2225

قصد در معراج دید دوست بود ** در تبع عرش و ملایک هم نمود

حکایت‏

خانه‏ی نو ساخت روزی نو مرید ** پیر آمد خانه‏ی او را بدید

گفت شیخ آن نو مرید خویش را ** امتحان کرد آن نکو اندیش را

روزن از بهر چه کردی ای رفیق ** گفت تا نور اندر آید زین طریق‏

گفت آن فرع است این باید نیاز ** تا از این ره بشنوی بانگ نماز 2230

بایزید اندر سفر جستی بسی ** تا بیابد خضر وقت خود کسی‏

دید پیری با قدی همچون هلال ** دید در وی فر و گفتار رجال‏

دیده نابینا و دل چون آفتاب ** همچو پیلی دیده هندستان به خواب‏

چشم بسته خفته بیند صد طرب ** چون گشاید آن نبیند ای عجب‏

بس عجب در خواب روشن می‏شود ** دل درون خواب روزن می‏شود 2235

آن که بیدار است و بیند خواب خوش ** عارف است او خاک او در دیده کش‏

پیش او بنشست و می‏پرسید حال ** یافتش درویش و هم صاحب عیال‏

گفت عزم تو کجا ای بایزید ** رخت غربت را کجا خواهی کشید

گفت قصد کعبه دارم از پگه ** گفت هین با خود چه داری زاد ره‏

گفت دارم از درم نقره دویست ** نک ببسته سخت در گوشه‏ی ردی است‏ 2240

گفت طوفی کن به گردم هفت بار ** وین نکوتر از طواف حج شمار

و آن درمها پیش من نه‏ای جواد ** دان که حج کردی و حاصل شد مراد

عمره کردی عمر باقی یافتی ** صاف گشتی بر صفا بشتافتی‏

حق آن حقی که جانت دیده است ** که مرا بر بیت خود بگزیده است‏

کعبه هر چندی که خانه‏ی بر اوست ** خلقت من نیز خانه‏ی سر اوست‏ 2245

تا بکرد آن کعبه را در وی نرفت ** و اندر این خانه بجز آن حی نرفت‏

چون مرا دیدی خدا را دیده‏ای ** گرد کعبه‏ی صدق بر گردیده‏ای‏