تا نگردی تو گرفتار اگر ** که اگر این کردمی یا آن دگر

کز اگر گفتن رسول با وفاق ** منع کرد و گفت آن هست از نفاق‏

کان منافق در اگر گفتن بمرد ** وز اگر گفتن بجز حسرت نبرد

مثل

آن غریبی خانه می‏جست از شتاب ** دوستی بردش سوی خانه‏ی خراب‏

گفت او این را اگر سقفی بدی ** پهلوی من مر ترا مسکن شدی‏ 740

هم عیال تو بیاسودی اگر ** در میانه داشتی حجره‏ی دگر

گفت آری پهلوی یاران خوش است ** لیک ای جان در اگر نتوان نشست‏

این همه عالم طلب‏کار خوشند ** وز خوش تزویر اندر آتشند

طالب زر گشته جمله پیر و خام ** لیک قلب از زر نداند چشم عام‏

پرتوی بر قلب زد خالص ببین ** بی‏محک زر را مکن از ظن گزین‏ 745

گر محک داری گزین کن ور نه رو ** نزد دانا خویشتن را کن گرو

یا محک باید میان جان خویش ** ور ندانی ره مرو تنها تو پیش‏

بانگ غولان هست بانگ آشنا ** آشنایی که کشد سوی فنا

بانگ می‏دارد که هان ای کاروان ** سوی من آیید نک راه و نشان‏

نام هر یک می‏برد غول ای فلان ** تا کند آن خواجه را از آفلان‏ 750

چون رسد آن جا ببیند گرگ و شیر ** عمر ضایع راه دور و روز دیر

چون بود آن بانگ غول آخر بگو ** مال خواهم جاه خواهم و آبرو

از درون خویش این آوازها ** منع کن تا کشف گردد رازها

ذکر حق کن بانگ غولان را بسوز ** چشم نرگس را از این کرکس بدوز

صبح کاذب را ز صادق واشناس ** رنگ می را باز دان از رنگ کاس‏ 755

تا بود کز دیده‏گان هفت رنگ ** دیده‏ای پیدا کند صبر و درنگ‏

رنگها بینی بجز این رنگها ** گوهران بینی به جای سنگها

گوهر چه بلکه دریایی شوی ** آفتاب چرخ پیمایی شوی‏

کار کن در کارگه باشد نهان ** تو برو در کارگه بینش عیان‏

کار چون بر کار کن پرده تنید ** خارج آن کار نتوانیش دید 760