آن نصیب جان بی‌خویشان بود ** چونک با خویش‌اند پیدا کی شود

خفته‌ی بیدار باید پیش ما ** تا به بیداری ببیند خوابها

دشمن این خواب خوش شد فکر خلق ** تا نخسپد فکرتش بستست حلق 1115

حیرتی باید که روبد فکر را ** خورده حیرت فکر را و ذکر را

هر که کاملتر بود او در هنر ** او بمعنی پس بصورت پیشتر

راجعون گفت و رجوع این سان بود ** که گله وا گردد و خانه رود

چونک واگردید گله از ورود ** پس فتد آن بز که پیش آهنگ بود

پیش افتد آن بز لنگ پسین ** اضحک الرجعی وجوه العابسین 1120

از گزافه کی شدند این قوم لنگ ** فخر را دادند و بخریدند ننگ

پا شکسته می‌روند این قوم حج ** از حرج راهیست پنهان تا فرج

دل ز دانشها بشستند این فریق ** زانک این دانش نداند آن طریق

دانشی باید که اصلش زان سرست ** زانک هر فرعی به اصلش رهبرست

هر پری بر عرض دریا کی پرد ** تا لدن علم لدنی می‌برد 1125

پس چرا علمی بیاموزی به مرد ** کش بباید سینه را زان پاک کرد

پس مجو پیشی ازین سر لنگ باش ** وقت وا گشتن تو پیش آهنگ باش

آخرون السابقون باش ای ظریف ** بر شجر سابق بود میوه‌ی طریف

گرچه میوه آخر آید در وجود ** اولست او زانک او مقصود بود

چون ملایک گوی لا علم لنا ** تا بگیرد دست تو علمتنا 1130

گر درین مکتب ندانی تو هجا ** همچو احمد پری از نور حجی

گر نباشی نامدار اندر بلاد ** گم نه‌ای الله اعلم بالعباد

اندر آن ویران که آن معروف نیست ** از برای حفظ گنجینه‌ی زریست

موضع معروف کی بنهند گنج ** زین قبل آمد فرج در زیر رنج

خاطر آرد بس شکال اینجا ولیک ** بسکلد اشکال را استور نیک 1135

هست عشقش آتشی اشکال‌سوز ** هر خیالی را بروبد نور روز

هم از آن سو جو جواب ای مرتضا ** کین سال آمد از آن سو مر ترا