از گزافه کی شدند این قوم لنگ ** فخر را دادند و بخریدند ننگ

پا شکسته می‌روند این قوم حج ** از حرج راهیست پنهان تا فرج

دل ز دانشها بشستند این فریق ** زانک این دانش نداند آن طریق

دانشی باید که اصلش زان سرست ** زانک هر فرعی به اصلش رهبرست

هر پری بر عرض دریا کی پرد ** تا لدن علم لدنی می‌برد 1125

پس چرا علمی بیاموزی به مرد ** کش بباید سینه را زان پاک کرد

پس مجو پیشی ازین سر لنگ باش ** وقت وا گشتن تو پیش آهنگ باش

آخرون السابقون باش ای ظریف ** بر شجر سابق بود میوه‌ی طریف

گرچه میوه آخر آید در وجود ** اولست او زانک او مقصود بود

چون ملایک گوی لا علم لنا ** تا بگیرد دست تو علمتنا 1130

گر درین مکتب ندانی تو هجا ** همچو احمد پری از نور حجی

گر نباشی نامدار اندر بلاد ** گم نه‌ای الله اعلم بالعباد

اندر آن ویران که آن معروف نیست ** از برای حفظ گنجینه‌ی زریست

موضع معروف کی بنهند گنج ** زین قبل آمد فرج در زیر رنج

خاطر آرد بس شکال اینجا ولیک ** بسکلد اشکال را استور نیک 1135

هست عشقش آتشی اشکال‌سوز ** هر خیالی را بروبد نور روز

هم از آن سو جو جواب ای مرتضا ** کین سال آمد از آن سو مر ترا

گوشه‌ی بی گوشه‌ی دل شه‌رهیست ** تاب لا شرقی و لا غرب از مهیست

تو ازین سو و از آن سو چون گدا ** ای که معنی چه می‌جویی صدا

هم از آن سو جو که وقت درد تو ** می‌شوی در ذکر یا ربی دوتو 1140

وقت درد و مرگ آن سو می‌نمی ** چونک دردت رفت چونی اعجمی

وقت محنت گشته‌ای الله گو ** چونک محنت رفت گویی راه کو

این از آن آمد که حق را بی گمان ** هر که بشناسد بود دایم بر آن

وانک در عقل و گمان هستش حجاب ** گاه پوشیدست و گه بدریده جیب

عقل جزوی گاه چیره گه نگون ** عقل کلی آمن از ریب المنون 1145