عرق جنسیت چو جنبیدن گرفت ** سر به زانو بر نهادند از شگفت
When the vein of homogeneity began to throb, they laid their heads upon their knees in astonishment.
چون دبیرستان صوفی زانوست ** حل مشکل را دو زانو جادوست
Inasmuch as the knee is the Súfí's school, the two knees are sorcerers for solving a difficulty.
خواندن آن دو ساحر پدر را از گور و پرسیدن از روان پدر حقیقت موسی علیه السلام
How those two magicians summoned their father from the grave and questioned their father's spirit concerning the real nature of Moses, on whom be peace.
بعد از آن گفتند ای مادر بیا ** گور بابا کو تو ما را ره نما
Afterwards they said, “Come, O mother, where is our father's grave? Do thou show us the way.”
بردشان بر گور او بنمود راه ** پس سه‌روزه داشتند از بهر شاه1175
She took them and showed the way to his grave: then they kept a three days' fast for the sake of the King.
بعد از آن گفتند ای بابا به ما ** شاه پیغامی فرستاد از وجا
After that they said, “O father, the King in consternation hath sent us a message
که دو مرد او را به تنگ آورده‌اند ** آب رویش پیش لشکر برده‌اند
(To say) that two men have brought him to sore straits and have destroyed his prestige with the army.
نیست با ایشان سلاح و لشکری ** جز عصا و در عصا شور و شری
There is not with them any weapons or soldiers; nothing but a rod, and in the rod is a calamity and bane.
تو جهان راستان در رفته‌ای ** گرچه در صورت به خاکی خفته‌ای
Thou art gone into the world of the righteous, though to outward seeming thou liest in a tomb.
آن اگر سحرست ما را ده خبر ** ور خدایی باشد ای جان پدر1180
If that is magic, inform us; and if it be divine, O spirit of our father,
هم خبر ده تا که ما سجده کنیم ** خویشتن بر کیمیایی بر زنیم
(In that case) also inform us, so that we may bow down (before them) and bring ourselves in touch with an elixir.
ناامیدانیم و اومیدی رسید ** راندگانیم و کرم ما را کشید
We are despairing, and a hope has come; we are banished, and Mercy has drawn us (towards favour).”
جواب گفتن ساحر مرده با فرزندان خود
How the dead magician answered his sons.
گفتشان در خواب کای اولاد من ** نیست ممکن ظاهر این را دم زدن
He said to them in (their) dream, "O my sons, it is not possible (to speak) openly: do not utter this (request)."
فاش و مطلق گفتنم دستور نیست ** لیک راز از پیش چشمم دور نیست
It is not permitted to me to speak openly and freely, yet the mystery is not far from mine eye.
لیک بنمایم نشانی با شما ** تا شود پیدا شما را این خفا1185
But I will show unto you a sign, that this hidden thing may be made manifest to you.
نور چشمانم چو آنجا گه روید ** از مقام خفتنش آگه شوید
O light of mine eyes, when ye go thither, become acquainted with the place where he sleeps,
آن زمان که خفته باشد آن حکیم ** آن عصا را قصد کن بگذار بیم
And at the time when that Sage is asleep, make for the rod, abandon fear.
گر بدزدی و توانی ساحرست ** چاره‌ی ساحر بر تو حاضرست
If thou shalt steal it and art able (to do so), he is a magician; the means of dealing with a magician is present with thee;
ور نتانی هان و هان آن ایزدیست ** او رسول ذوالجلال و مهتدیست
But if thou canst not (steal it), beware and beware! That (man) is of God: he is the messenger of the Glorious (God) and is (divinely) guided.
گر جهان فرعون گیرد شرق و غرب ** سرنگون آید خدا آنگاه حرب1190
Though Pharaoh occupy the world, east and west, he will fall headlong: God and then war!
این نشان راست دادم جان باب ** بر نویس الله اعلم بالصواب
I give (thee) this true sign, O soul of thy father: inscribe it (in thy heart): God best knoweth the right course.
جان بابا چون بخسپد ساحری ** سحر و مکرش را نباشد رهبری
O soul of thy father, when a magician sleeps, there is none to direct his magic and craft.
چونک چوپان خفت گرگ آمن شود ** چونک خفت آن جهد او ساکن شود
When the shepherd has gone to sleep, the wolf becomes unafraid: when he sleeps, his exertion ceases;
لیک حیوانی که چوپانش خداست ** گرگ را آنجا امید و ره کجاست
But the animal whose shepherd is God—how hath the wolf hope or way (of getting) there?
جادوی که حق کند حقست و راست ** جادوی خواندن مر آن حق را خطاست1195
The sorcery which God practises is real and true: ’tis wrong to call that real thing sorcery.
جان بابا این نشان قاطعست ** گر بمیرد نیز حقش رافعست
O soul of thy father, this is the decisive sign: even if he (a prophet) die, God exalteth him.”
تشبیه کردن قرآن مجید را به عصای موسی و وفات مصطفی را علیه السلام نمودن بخواب موسی و قاصدان تغییر قرآن را با آن دو ساحر بچه کی قصد بردن عصا کردند چو موسی را خفته یافتند
Comparison of the sublime Qur’án to the rod of Moses, and the death of Mustafá (Mohammed), on whom be peace, to the sleep of Moses, and those who seek to alter the Qur’án to the two young magicians who attempted to carry off the rod of Moses when they found him asleep.