کان عوضها و آن بدلها بحر را ** از کجا آید ز بعد خرجها

صد هزاران جانور زو می‌خورند ** ابرها هم از برونش می‌برند

باز دریا آن عوضها می‌کشد ** از کجا دانند اصحاب رشد

قصه‌ها آغاز کردیم از شتاب ** ماند بی مخلص درون این کتاب

ای ضیاء الحق حسام الدین راد ** که فلک و ارکان چو تو شاهی نزاد 2110

تو بنادر آمدی در جان و دل ** ای دل و جان از قدوم تو خجل

چند کردم مدح قوم ما مضی ** قصد من زانها تو بودی ز اقتضا

خانه‌ی خود را شناسد خود دعا ** تو بنام هر که خواهی کن ثنا

بهر کتمان مدیح از نا محل ** حق نهادست این حکایات و مثل

گر چه آن مدح از تو هم آمد خجل ** لیک بپذیرد خدا جهد المقل 2115

حق پذیرد کسره‌ای دارد معاف ** کز دو دیده‌ی کور دو قطره کفاف

مرغ و ماهی داند آن ابهام را ** که ستودم مجمل این خوش‌نام را

تا برو آه حسودان کم وزد ** تا خیالش را به دندان کم گزد

خود خیالش را کجا یابد حسود ** در وثاق موش طوطی کی غنود

آن خیال او بود از احتیال ** موی ابروی ویست آن نه هلال 2120

مدح تو گویم برون از پنج و هفت ** بر نویس اکنون دقوقی پیش رفت

پیش رفتن دقوقی به امامت آن قوم

در تحیات و سلام الصالحین ** مدح جمله‌ی انبیا آمد عجین

مدحها شد جملگی آمیخته ** کوزه‌ها در یک لگن در ریخته

زانک خود ممدوح جز یک بیش نیست ** کیشها زین روی جز یک کیش نیست

دان که هر مدحی بنور حق رود ** بر صور و اشخاص عاریت بود 2125

مدحها جز مستحق را کی کنند ** لیک بر پنداشت گم‌ره می‌شوند

همچو نوری تافته بر حایطی ** حایط آن انوار را چون رابطی

لاجرم چون سایه سوی اصل راند ** ضال مه گم کرد و ز استایش بماند

یا ز چاهی عکس ماهی وا نمود ** سر بچه در کرد و آن را می‌ستود

در حقیقت مادح ماهست او ** گرچه جهل او بعکسش کرد رو 2130