English    Türkçe    فارسی   

3
2827-2851

  • دیده را نادیده می‌آرید لیک ** چشمتان را وا گشاید مرگ نیک
  • Ye feign not to see the visible, but death will open your eyes well.

  • گیر عالم پر بود خورشید و نور ** چون روی در ظلمتی مانند گور
  • Suppose the world is full of sun and light: when thou goest into a darkness like the grave,

  • بی نصیب آیی از آن نور عظیم ** بسته‌روزن باشی از ماه کریم
  • Thou becomest without (any) share in that great light; thou art window-shut to the bounteous moon.

  • تو درون چاه رفتستی ز کاخ ** چه گنه دارد جهانهای فراخ 2830
  • Thou hast gone from the belvedere into the pit: how are the spacious worlds to blame (for their being invisible to thee)?

  • جان که اندر وصف گرگی ماند او ** چون ببیند روی یوسف را بگو
  • The soul that has remained in the quality of wolfishness, how should it behold the face of Joseph? Say!

  • لحن داودی به سنگ و که رسید ** گوش آن سنگین دلانش کم شنید
  • The music of David reached (affected) rock and mountain, (but) the ears of those stony-hearted ones heard it not.

  • آفرین بر عقل و بر انصاف باد ** هر زمان والله اعلم بالرشاد
  • Blessing ever be on reason and justice!—and God best knoweth the right way.

  • صدقوا رسلا کراما یا سبا ** صدقوا روحا سباها من سبا
  • Believe noble Messengers, O Sabá! Believe a spirit made captive by Him who captured it.

  • صدقوهم هم شموس طالعه ** یومنوکم من مخازی القارعه 2835
  • Believe them—they are rising suns—and they will preserve thee from the ignominies of al-Qári‘a.

  • صدقوهم هم بدور زاهره ** قبل ان یلقوکم بالساهره
  • Believe them—they are shining full-moons—ere they confront thee with al- Sáhira.

  • صدقوهم هم مصابیح الدجی ** اکرموهم هم مفاتیح الرجا
  • Believe them—they are the lamps of darkness; honour them— they are the keys of hope.

  • صدقوا من لیس یرجو خیرکم ** لا تضلوا لا تصدوا غیرکم
  • Believe those who hope not for your bounty; do not go astray, do not turn others away (from the Truth).

  • پارسی گوییم هین تازی بهل ** هندوی آن ترک باش ای آب و گل
  • Let us speak Persian: come, abandon Arabic. Be the Hindú (slave) of that Turcoman (the Divine Beloved), O (man of) water and clay.

  • هین گواهیهای شاهان بشنوید ** بگرویدند آسمانها بگروید 2840
  • Hark, listen to the testimonies of the (spiritual) kings; the heavens have believed (them): believe ye!

  • معنی حزم و مثال مرد حازم
  • The meaning of prudence, and a parable of the prudent man.

  • یا به حال اولینان بنگرید ** یا سوی آخر بحزمی در پرید
  • Either consider what happened to the former (peoples), or fly with a (great) prudence towards the latter end.

  • حزم چه بود در دو تدبیر احتیاط ** از دو آن گیری که دورست از خباط
  • What is prudence? Precaution in (the case of) two (alternative) plans: of the two you will take that one which is far from craziness.

  • آن یکی گوید درین ره هفت روز ** نیست آب و هست ریگ پای‌سوز
  • One person may say, “On this road there is no water for seven days, and there is foot-scorching sand.”

  • آن دگر گوید دروغست این بران ** که بهر شب چشمه‌ای بینی روان
  • Another may say, “This is false: push on, for you will find a running fountain every night.”

  • حزم آن باشد که بر گیری تو آب ** تا رهی از ترس و باشی بر صواب 2845
  • It is prudence that you take water (with you), so that you may be saved from dread and may be on the right (side).

  • گر بود در راه آب این را بریز ** ور نباشد وای بر مرد ستیز
  • If there be water (on the road), spill this (water which you have taken with you); and if there be none, alas for the obstinate man!

  • ای خلیفه‌زادگان دادی کنید ** حزم بهر روز میعادی کنید
  • O children of the Vicegerent (Adam), deal justly: act with prudence for the sake of the Day of Tryst (Judgement).

  • آن عدوی کز پدرتان کین کشید ** سوی زندانش ز علیین کشید
  • That enemy who took vengeance upon your father and dragged him from ‘Illiyyín to prison,

  • آن شه شطرنج دل را مات کرد ** از بهشتش سخره‌ی آفات کرد
  • And checkmated that king of the spiritual chessboard and made him, (cast out) from Paradise, a thrall to calamities—

  • چند جا بندش گرفت اندر نبرد ** تا بکشتی در فکندش روی‌زرد 2850
  • How often in combat did he seize him by sleight, that he might wrestle with him and throw him (to the ground) in disgrace!

  • اینچنین کردست با آن پهلوان ** سست سستش منگرید ای دیگران
  • Thus hath he done to that paladin (Adam): do not regard him with contempt, O ye others!