English    Türkçe    فارسی   

3
370-394

  • شهرها نزدیک همدیگر بدست ** آن بیابانست خوش کانجا ددست 370
  • Towns near to each other are bad; the desert, where the wild beasts are, is good.”
  • یطلب الانسان فی الصیف الشتا ** فاذا جاء الشتا انکر ذا
  • Man craves winter in summer, and when winter comes, he likes it not,
  • فهو لا یرضی بحال ابدا ** لا بضیق لا بعیش رغدا
  • For he is never content with any state (of things), neither with poverty nor with a life of plenty
  • قتل الانسان ما اکفره ** کلما نال هدی انکره
  • May Man be killed! How ungrateful he is!Whenever he obtains guidance, he spurns it.
  • نفس زین سانست زان شد کشتنی ** اقتلوا انفسکم گفت آن سنی
  • The carnal soul is of this sort, hence it ought to be killed : that Exalted One hath said, “Kill yourselves.”
  • خار سه سویست هر چون کش نهی ** در خلد وز زخم او تو کی جهی 375
  • It is a triagonal thorn: however you may place it, it will pierce, and how will you escape from its stab?
  • آتش ترک هوا در خار زن ** دست اندر یار نیکوکار زن
  • Set the thorn on fire with renunciation of sensual passion, and cling to the righteous friend.
  • چون ز حد بردند اصحاب سبا ** که بپیش ما وبا به از صبا
  • When the people of Saba carried (their ingratitude) beyond bounds, saying, “In our opinion, pestilence is better than the zephyr,”
  • ناصحانشان در نصیحت آمدند ** از فسوق و کفر مانع می‌شدند
  • Their counselors began to admonish (them) and restrain (them) from impiety and ingratitude;
  • قصد خون ناصحان می‌داشتند ** تخم فسق و کافری می‌کاشتند
  • (But) they sought to take the lives of their counselors, and sowed the seed of impiety and unthankfulness.
  • چون قضا آید شود تنگ این جهان ** از قضا حلوا شود رنج دهان 380
  • When the (Divine) decree comes to pass, this (whole) world becomes cramped (so that there is no escape); by the (Divine) decree sweetmeat becomes anguish to the mouth.
  • گفت اذا جاء القضا ضاق الفضا ** تحجب الابصار اذ جاء القضا
  • He ( the Prophet) said, “When the Decree comes, the (widest) expanse is narrow; when the Decree comes, the eyes are veiled.”
  • چشم بسته می‌شود وقت قضا ** تا نبیند چشم کحل چشم را
  • The eye is bandaged at the time if the Decree, so that the eye does not see the eye’s collyrium.
  • مکر آن فارس چو انگیزید گرد ** آن غبارت ز استغاثت دور کرد
  • When the cunning of that Horseman has raised the dust, the dust keeps thee off from calling for aid.
  • سوی فارس رو مرو سوی غبار ** ورنه بر تو کوبد آن مکر سوار
  • Go towards the Horseman, go not towards the dust; else the cunning of the Rider will beat upon thee.
  • گفت حق آن را که این گرگش بخورد ** دید گرد گرگ چون زاری نکرد 385
  • God said, “He whom this wolf devoured, he saw the wolf’s dust; how did not he make piteous moan?”
  • او نمی‌دانست گرد گرگ را ** با چنین دانش چرا کرد او چرا
  • Did not he know the wolf’s dust? (Then), with such knowledge, why did he graze?
  • گوسفندان بوی گرگ با گزند ** می‌بدانند و بهر سو می‌خزند
  • Sheep know the smell of the harmful wolf and creep away in every direction.
  • مغز حیوانات بوی شیر را ** می‌بداند ترک می‌گوید چرا
  • The brain of animals knows the smell of the lion and bids farewell to grazing.
  • بوی شیر خشم دیدی باز گرد ** با مناجات و حذر انباز گرد
  • Thou hast smelt the lion of (God’s) wrath. Turn back! Consort with prayer and dread!
  • وا نگشتند آن گروه از گرد گرگ ** گرگ محنت بعد گرد آمد سترگ 390
  • That multitude (of Saba) did not turn back from the wolf’s dust, and after the dust the wolf of tribulation came on his might.
  • بر درید آن گوسفندان را بخشم ** که ز چوپان خرد بستند چشم
  • In wrath he tore to pieces those sheep which shut their eyes to the shepherd, Wisdom.
  • چند چوپانشان بخواند و نامدند ** خاک غم در چشم چوپان می‌زدند
  • How oft did the shepherd call them! And they came not: they were throwing the dust of resentment in the eyes of the shepherd,
  • که برو ما از تو خود چوپان‌تریم ** چون تبع گردیم هر یک سروریم
  • Saying, “Begone: we ourselves are better shepherds than thou. How should we become (thy) followers? We are chieftains, every one (of us).
  • طعمه‌ی گرگیم و آن یار نه ** هیزم ناریم و آن عار نه
  • We are food for the wolf, and we are not for the Friend; we are fuel for the Fire, and we are not for dishonour.”